Quảng Ninh đổi mới cùng đất nước

Quảng Ninh nổi tiếng là một vùng "địa linh, nhân kiệt", bởi có Vịnh Hạ Long - Di sản, Kỳ quan thiên nhiên thế giới; là cửa ngõ, phên giậu của Tổ quốc ở phía Đông Bắc; có hơn 500 di tích lịch sử và danh thắng đặc sắc gắn liền với sự nghiệp dựng nước và giữ nước hào hùng của dân tộc; có Yên Tử - nơi khởi nguồn của thiền phái Trúc Lâm. Trên sông Bạch Đằng vẫn còn ghi đậm dấu ấn những chiến công hiển hách của ông cha ta chống quân xâm lược vào các thế kỷ thứ X, XIII, viết nên bản hùng ca bất hủ, khẳng định nền độc lập dân tộc và vị thế quốc gia…

Phát huy tinh thần ấy, trải qua bao thăng trầm của lịch sử, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh luôn sát cánh cùng cả nước chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, xây dựng chủ nghĩa xã hội, đóng góp công lao của mình vào sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc Việt Nam. Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, hàng vạn con em của Quảng Ninh đã tình nguyện lên đường tham gia chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Trong các cuộc chiến đấu đầy gian khổ và ác liệt ấy, biết bao người con yêu quý của quê hương đã dũng cảm chiến đấu, hy sinh hoặc để lại một phần thân thể nơi chiến trường. Đó là những tấm gương sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam.

Quảng Ninh còn là cái nôi của giai cấp công nhân Việt Nam gắn liền với nền công nghiệp khai khoáng, nơi phát triển sớm phong trào vô sản hoá của Đảng, dẫn đến sự ra đời Đảng bộ, Đặc khu mỏ (tháng 10/1930). Trong tâm khảm chúng ta không bao giờ quên cuộc Tổng bãi công long trời, lở đất của hơn 3 vạn thợ mỏ (tháng 11/1936) làm tỏa sáng tinh thần “Kỷ luật và Đồng tâm” mãi mãi trường tồn, trở thành nguồn sức mạnh to lớn của Đảng bộ, chính quyền, giai cấp công nhân, nhân dân lao động các dân tộc tỉnh Quảng Ninh. Đó là chiến thắng trận đầu ngày 5/8/1964 trở thành một trong những biểu tượng của tinh thần “Quyết chiến - Quyết thắng” của dân tộc ta. Trong chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc, quân và dân các dân tộc Quảng Ninh trung dũng, kiên cường nơi tuyến đầu, chiến đấu ngoan cường, giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia.

Từ truyền thống hào hùng đó, nhìn lại chặng đường trước đổi mới với vô vàn những khó khăn, chúng ta thấy rõ hơn đổi mới là đòi hỏi hết sức bức thiết từ chính thực tiễn địa bàn, vừa là quyết sách đúng đắn của Đảng, của cấp ủy, chính quyền địa phương. Từ sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, hòa bình lập lại trên toàn miền Bắc đến trước đổi mới (giai đoạn 1955-1985), nhất là từ khi tỉnh Quảng Ninh được thành lập (ngày 30/10/1963) đến nay, đặc biệt từ sau Đại hội XI của Đảng, cả hệ thống chính trị của tỉnh luôn chủ động khắc phục khó khăn, không ngừng vươn lên, đã phát hiện, nhận diện sâu sắc hơn về những tiềm năng, lợi thế cùng với thách thức, khó khăn phải giải quyết và mâu thuẫn nội tại của sự phát triển để đề ra các mục tiêu, định hướng trong từng giai đoạn.

Với tư duy dám nghĩ, dám làm, Quảng Ninh đã triển khai các chủ trương, nghị quyết của Đảng một cách sáng tạo, trở thành điểm sáng về phát triển mọi mặt. Từ một tỉnh nghèo phải đối mặt với bao khó khăn, thách thức, còn lệ thuộc vào sự trợ giúp của trung ương, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự hỗ trợ của trung ương và phát huy bản lĩnh, ý chí tự lực, tự cường, tinh thần năng động sáng tạo của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh, Quảng Ninh đã đạt được những thành tựu rất ấn tượng. Đến năm 2004, tỉnh vươn lên thành địa phương tự cân đối và nằm trong nhóm 10 tỉnh, thành phố có số thu nội địa cao nhất nước, liên tục ở vị trí thứ 5, thứ 6 từ năm 2011 đến nay.  

Quảng Ninh còn ghi dấu ấn đặc biệt trong những năm gần đây khi được bạn bè trong và ngoài nước biết đến không chỉ là trung tâm sản xuất công nghiệp, khai thác sản xuất, chế biến, kinh doanh than, nhiệt điện, mà còn là một trong những trung tâm du lịch quốc tế, gắn kết phát triển du lịch dịch vụ với kinh tế biển; là tỉnh duy nhất trong nước có 4 thành phố và tỷ lệ dân số đô thị đến nay đạt 64%, chỉ đứng sau các thành phố trực thuộc trung ương.

Quảng Ninh là tỉnh có nhiều cách làm sáng tạo, đi đầu với những mô hình mới, đột phá. Điển hình như trong cải cách hành chính, khâu đột phá là trung tâm hành chính công các cấp; đổi mới, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị toàn tỉnh, tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động; kiên trì thực hiện phương châm “lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư”, thúc đẩy mô hình đối tác công - tư huy động các nguồn lực xã hội hóa đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại với nhiều công trình trọng điểm được đưa vào hoạt động, như: Cầu Bạch Đằng, cao tốc Hạ Long - Hải Phòng, cao tốc Hạ Long - Vân Đồn, Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long, tới đây là cao tốc Vân Đồn - Móng Cái, kết nối đồng bộ, hiện đại, liên thông, tổng thể với cao tốc Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Hạ Long - Vân Đồn tạo thành tuyến cao tốc dài nhất Việt Nam (gần 600km) và Quảng Ninh là tỉnh có số km cao tốc lớn nhất cả nước. Qua đó mở ra những thời cơ và vận hội mới không chỉ cho Quảng Ninh mà cho cả vùng và đất nước.

Quảng Ninh cũng là nơi đi đầu triển khai thành công chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm (OCOP), được Chính phủ nhân rộng cả nước. Đồng thời là địa phương điển hình đang thực hiện thành công quá trình đổi mới mô hình tăng trưởng, chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh” với cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực. Trong đó tỷ trọng khu vực nông nghiệp giảm dần, khu vực công nghiệp, xây dựng và dịch vụ tăng nhanh và giữ vai trò chủ đạo; du lịch ngày càng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Môi trường đầu tư của tỉnh không ngừng được cải thiện, liên tục nhiều năm liền dẫn đầu cả nước về Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) và Chỉ số cải cách hành chính (PAR Index), thu hút vốn đầu tư toàn xã hội tăng mạnh trong những năm gần đây với sự có mặt của nhiều nhà đầu tư chiến lược của những thương hiệu mạnh trong nước và quốc tế.

Song hành với phát triển kinh tế, các lĩnh vực văn hóa, an sinh xã hội và phúc lợi xã hội luôn luôn được chăm lo đảm bảo. Sự nghiệp chăm sóc bảo vệ sức khoẻ nhân dân được quan tâm, có bước tiến bộ vượt bậc. Đời sống nhân dân không ngừng được nâng cao, cải thiện rõ rệt. Chất lượng giáo dục được nâng lên; công tác y tế có nhiều chuyển biến tích cực, số giường bệnh/vạn dân gấp đôi bình quân chung cả nước. Chỉ số phát triển con người (HDI) nằm trong nhóm 5 địa phương cao nhất nước. Diện mạo nhiều vùng nông thôn thay đổi rõ rệt. Đến nay Quảng Ninh có 5 địa phương cấp huyện, 90 xã đạt chuẩn NTM, 15 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 1 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Thu nhập của người dân khu vực nông thôn đạt 41,5 triệu đồng/người/năm, tăng 3,8 lần so với năm 2010. Đặc biệt Quảng Ninh là tỉnh có huyện đầu tiên trong cả nước đạt chuẩn NTM, có xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.

Hệ thống chính trị từ tỉnh tới cơ sở được củng cố, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu được nâng cao; phương thức lãnh đạo của Đảng được đổi mới; công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng được chú trọng, gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền được nâng lên rõ rệt; phương pháp, lề lối làm việc được cải tiến. Vai trò của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội được nâng cao; dân chủ được mở rộng; khối đại đoàn kết toàn dân không ngừng được củng cố, phát huy. Công tác cải cách tư pháp, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, lãng phí và thực hành tiết kiệm được đẩy mạnh. Quốc phòng - an ninh được giữ vững; trật tự, an toàn xã hội ổn định, không để xảy ra tình huống đột xuất, bất ngờ, nhất là trên tuyến biên giới, biển đảo. Quan hệ, hợp tác quốc tế được mở rộng, góp phần xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị ổn định, hợp tác phát triển. Những thành tựu và kết quả đạt được đó là rất to lớn, có ý nghĩa chính trị, xã hội quan trọng, củng cố và tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng.

Hơn 2 năm gần đây, đại dịch Covid-19 diễn biến rất phức tạp, tác động tiêu cực đến tất cả các lĩnh vực, kéo theo sự suy thoái về kinh tế và khủng hoảng về xã hội. Trong bối cảnh đó, cùng với cả nước, quê hương Vùng mỏ cũng trải qua những thời điểm rất khó khăn khi phải căng mình chống dịch. Nhưng với bản lĩnh vững vàng, quyết tâm cao cùng tinh thần “Kỷ luật và Đồng tâm” của con người Vùng mỏ, cả hệ thống chính trị và người dân Quảng Ninh đã đồng tâm hiệp lực, bình tĩnh chống chọi với đại dịch, giữ vững địa bàn an toàn, ổn định. Thành công trong cuộc chiến này đã lan tỏa niềm tin, tạo động lực để Quảng Ninh tiếp tục hoàn thành những mục tiêu mới cao hơn.

Những ngày này, cùng với cả nước, nhân dân các dân tộc Quảng Ninh đang sống trong thời khắc mùa thu Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 lịch sử vô cùng ý nghĩa. Chặng đường phía trước mở ra nhiều thời cơ, thuận lợi mới, nhưng cũng không ít khó khăn, thách thức. Với niềm tin, khát vọng vươn lên, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Vùng mỏ đang tích cực thi đua lao động, sản xuất, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp. Đó cũng là cách tỏ lòng tri ân bao thế hệ người Việt Nam đã anh dũng chiến đấu, hy sinh để tạo nên dáng hình đất nước hôm nay.