Tiếp tục những đổi mới trong công tác xây dựng Đảng gắn với đổi mới xây dựng hệ thống chính trị, trong năm 2020, tỉnh Quảng Ninh đã thực hiện tốt nguyên tắc Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng, phát huy quyền làm chủ của nhân dân để triển khai thực hiện với những điểm đổi mới, đột phá phù hợp với điều kiện thực tiễn của tỉnh. Từ đó, tạo sự thống nhất cao về nhận thức và hành động trong cả hệ thống chính trị, tạo sự đồng thuận trong nhân dân.

Đổi mới công tác xây dựng Đảng và tổ chức bộ máy hệ thống chính trị là một điều kiện hàng đầu bảo đảm cho việc nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Đó cũng chính là điều kiện để có thể xây dựng, hoàn thiện và thực thi hệ thống thể chế nhằm giữ vững ổn định chính trị - xã hội, khai thác và phát huy những tiềm năng, lợi thế, các nguồn lực trong xã hội, thúc đẩy sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước.

Xác định điều đó và nhận diện đúng thực trạng của hệ thống chính trị, trong giai đoạn 2010-2020, Tỉnh ủy Quảng Ninh đã chủ động với quyết tâm chính trị cao xây dựng Đề án “Đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng; thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế” (gọi tắt là Đề án 25). Đề án được xây dựng công phu, bài bản; tiến hành đồng bộ từ cấp xã, cấp huyện đến cấp tỉnh; báo cáo tham vấn rất nhiều cấp lãnh đạo, ban, bộ, ngành Trung ương; có sự tham gia, góp ý trực tiếp của nhân dân, các trí thức, lão thành cách mạng, các đối tượng chịu tác động,... và thông qua HĐND. Trên cơ sở đó, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 03/3/2015 “về đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng; thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế” để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện trong cả hệ thống chính trị. Đề án 25 của tỉnh Quảng Ninh được đánh giá là một đột phá trong công tác xây dựng Đảng và xây dựng hệ thống chính trị, là sự sáng tạo, đổi mới có hiệu quả thiết thực, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình ủng hộ; trở thành động lực quan trọng thúc đẩy sự đổi mới, phát triển của tỉnh.

Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII ban hành Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 19-NQ/TW càng khẳng định bước đi của Quảng Ninh là đúng đắn, tạo thêm động lực, là cơ sở chính trị vững chắc để tỉnh có thêm quyết tâm tiếp tục thực hiện nhiệm vụ đổi mới hệ thống chính trị quyết liệt hơn và ở quy mô, tầm mức cao hơn. 

Đặc biệt, trong những năm gần đây, tỉnh đã kế thừa, phát huy những kết quả đã đạt được từ việc triển khai Đề án 25 theo hướng toàn diện, đồng bộ và hiệu quả hơn với phương châm: Đã thí điểm hiệu quả thì tiếp tục nhân rộng; những mô hình mới đặt ra phải tập trung cao để lãnh đạo, chỉ đạo đạt hiệu quả thực chất trên thực tế; tiếp tục đẩy mạnh việc sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công theo hướng tăng cường tự chủ, nâng cao năng lực quản trị, chuyển đổi mô hình hoạt động. Điển hình là năm 2020, tỉnh tiếp tục thực hiện bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch ủy ban nhân dân cấp huyện ở 3 địa phương, bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã tối thiểu 75% trở lên. Sắp xếp, bố trí cán bộ để từ đầu nhiệm kỳ có 100% bí thư cấp ủy cấp huyện không là người địa phương, 75% trở lên bí thư cấp xã không là người địa phương. Thực hiện 100% việc bầu bí thư cấp ủy tại đại hội đảng bộ cơ sở và cấp trên cơ sở, kể cả Đảng bộ Công an tỉnh, Biên phòng tỉnh sau khi thống nhất với đảng ủy lực lượng vũ trang Trung ương. Tiếp tục thống nhất chủ trương 100% bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn, bản, khu phố theo phương châm “dân tin, đảng cử”, bầu cử trưởng thôn, bản khu phố trước trong cùng 1 ngày 05/01/2020; sau đó đại hội chi bộ trong cùng 1 ngày 18/01/2020. Tiếp tục duy trì các mô hình: Ủy ban kiểm tra - Thanh tra, Cơ quan Tổ chức - Nội vụ; Cơ quan khối cấp huyện ở 13/13 địa phương.

Tiếp tục thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy; tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, năm 2020, Quảng Ninh đã tập trung sắp xếp tổ chức, bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. BTV Tỉnh ủy đã ban hành 6 Quyết định triển khai thực hiện Quy định số 212-QĐ/TU, ngày 30/12/2019 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế cơ quan chuyên trách của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh. Đồng thời, phát huy hiệu quả các mô hình: Cơ quan UBKT - Thanh tra, Cơ quan Tổ chức - Nội vụ; Cơ quan tham mưu giúp việc chung Khối MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội cấp huyện ở 13/13 địa phương. Cùng với đó là xây dựng Đề án về cơ cấu tổ chức bộ máy của Ban Quản lý KKT Vân Đồn, thành lập Ban quản lý KKT Vân Đồn trực thuộc UBND tỉnh; Đề án thí điểm thực hiện mô hình Trưởng ban chuyên trách đối với Ban Tiếp công dân tỉnh, thuộc Văn phòng Đoàn ĐBQH, HĐND, UBND tỉnh. Ban hành quy chế làm việc mẫu của đảng ủy xã, phường, thị trấn và quy chế làm việc của chi bộ thôn, bản khu phố…. 

Với cách làm bài bản, thận trọng, tính toán kỹ các yếu tố liên quan, thực hiện các chính sách hỗ trợ các đối tượng chịu tác động, Quảng Ninh đã thực hiện sắp xếp ổn định tổ chức bộ máy và biên chế, cán bộ các đơn vị cấp huyện, cấp xã.  Đến nay, đối với việc nhập huyện Hoành Bồ vào thành phố Hạ Long sau sắp xếp đã giảm 44 đầu mối cơ quan, đơn vị ; giảm 21 cấp trưởng, 3 cấp phó phòng, ban, đơn vị so với trước khi sáp nhập. Ngày 01/01/2020, Đảng bộ thành phố Hạ Long mới trực thuộc Đảng bộ tỉnh đã được thành lập trên cơ sở sáp nhập 2 đảng bộ Hoành Bồ vào Hạ Long. Sau sắp xếp, đã giảm 1 đơn vị hành chính cấp huyện, 9 đơn vị hành chính cấp xã, 24 thôn, bản, khu phố.

Đối với việc sắp xếp các đơn vị cấp xã còn lại, đã thực hiện sắp xếp 299 CBCC cấp xã (bố trí tại đơn vị hành chính cấp xã mới là 184 trường hợp; dôi dư 115 trường hợp, đã thực hiện nghỉ hưu đúng tuổi, chờ hưu, thôi việc 23 người; bố trí công việc khác 92 người ); 135 người hoạt động không chuyên trách cấp xã (bố trí tại ĐVHC cấp xã mới là 90 trường hợp; dôi dư 45 trường hợp đã thực hiện giải quyết nghỉ việc theo quy định).

Cùng với đó, Quảng Ninh cũng chú trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng để phòng ngừa, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái,  “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; tăng cường công tác dân vận của hệ thống chính trị. Trong đó, thực hiện nghiêm túc, có nề nếp, gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan quản lý các cấp trong đối thoại, tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, theo Quy định số 11-QĐi/TW, ngày 18/02/2019 của Bộ Chính trị và các quy định của tỉnh. Đồng thời, quyết liệt chỉ đạo, tập trung xử lý dứt điểm các vấn đề bức xúc liên quan trực tiếp đến đời sống nhân dân, các vụ khiếu kiện vượt cấp, phức tạp, kéo dài. Triển khai Quy định số 2041-QĐ/TU, ngày 13/3/2020 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tổ chức và hoạt động của Khối dân vận xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh; nâng cao hiệu quả hoạt động mô hình Cơ quan khối và liên thông từ tỉnh đến cấp xã. Tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia và giám sát thường xuyên, trực tiếp, không báo trước về công tác cải cách hành chính và hoạt động của Trung tâm phục vụ Hành chính công, Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hiện đại cấp xã, công tác vệ sinh môi trường, phòng chống rác thải nhựa; đặc biệt là việc tuyên truyền vận động Nhân dân thực hiện tốt công tác GPMB để triển khai các dự án.