Báo chí - Một thế kỷ xung trận và sứ mệnh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Bài 1: "Binh chủng" đặc biệt trên mặt trận tư tưởng

Xuyên suốt chiều dài 100 năm, báo chí cách mạng có vai trò đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Báo chí là vũ khí sắc bén đấu tranh phê phán cái xấu, tiêu cực; chống các quan điểm sai trái, thù địch. Trong đó, báo chí Quảng Ninh đã phát huy được sức mạnh này.

Năm 1925, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã sáng lập, cho xuất bản tờ báo Thanh Niên để tuyên truyền cho các phong trào cách mạng trong nước. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận thức rõ tầm quan trọng của báo chí trong việc đấu tranh giải phóng dân tộc; tuyên truyền, định hướng đường lối chính trị của Đảng và là lực lượng xung kích trong đấu tranh chính trị, bảo vệ thành quả cách mạng. Người đã chỉ rõ trách nhiệm của đội ngũ báo chí: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”.

Từ lửa Báo Than đến “pháo đài” chính trị tư tưởng

Ra đời, phát triển ở Vùng mỏ - cái nôi của giai cấp công nhân Việt Nam và ở một tỉnh biên giới quan trọng vùng Đông Bắc của Tổ quốc, từ ngọn lửa cách mạng của Báo Than – tờ bảo Đảng đầu tiên của một địa phương, báo chí Quảng Ninh đã hình thành và phát triển gắn liền với lịch sử đấu tranh, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; cổ vũ phong trào đấu tranh, tuyên truyền tư tưởng của Đảng đến đông đảo nhân dân Vùng mỏ.

Trong suốt thời kỳ kháng chiến chống Pháp và vượt qua lửa đạn những năm chống Mỹ, bước vào giai đoạn đổi mới, phát triển, báo chí Quảng Ninh tiếp tục đồng hành với sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển tỉnh, nhất là làm tốt vai trò pháo đài chính trị tư tưởng. Đặc biệt từ sau khi tỉnh Quảng Ninh được thành lập tháng 10/1963 đến nay, báo chí tỉnh không ngừng làm tốt vai trò của "binh chủng" đặc biệt trên mặt trận tư tưởng. Hoạt động báo chí bám sát, giải quyết tốt mối quan hệ giữa “xây” và “chống” theo phương châm “lấy xây để chống”.

Tuyến bài chủ công của báo chí tỉnh là tuyên truyền để nhân dân nắm, hiểu, chấp hành các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Ở mặt trận chủ yếu này, báo chí Quảng Ninh đã thực sự trở thành cơ quan ngôn luận của Đảng bộ, chính quyền tỉnh; đưa chủ trương, chính sách đến với các tầng lớp nhân dân một cách sinh động, hiệu quả; tạo sự đồng thuận, đặc biệt khi cần triển khai các nhiệm vụ quan trọng của tỉnh như: các dự án trọng điểm, giải phóng mặt bằng, lấy ý kiến nhân dân vào các luật… Nhờ đó, trong nhiều năm qua, trên địa bàn tỉnh đã hình thành một phong trào người dân hiến đất làm đường, viết đơn xin thoát nghèo, tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới, xóa nhà tạm, nhà dột nát… Báo chí tỉnh đã giúp nhân rộng, hình thành "sức mạnh mềm" giúp Quảng Ninh gặt hái được rất nhiều thành công trong xây dựng Đảng, phát triển kinh tế, ổn định và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.

Đặc biệt, từ những năm 2010 đến nay, báo chí đã bám sát thực tiễn phát triển bứt phá của tỉnh, kịp thời tuyên truyền, phản ánh hình ảnh một Quảng Ninh năng động, sáng tạo với những bước đi táo bạo, tiên phong, góp phần làm nổi bật những thành tựu, cách làm hay, mô hình tốt đi tiên phong của tỉnh Quảng Ninh tới nhân dân cả nước, được công chúng và Ban tổ chức các giải báo chí trung ương ghi nhận như: 3 giải A Giải báo chí Quốc gia năm 2014, 2016, 2022; các giải Búa Liềm Vàng toàn quốc… Đây đều là những tác phẩm về đề tài xây dựng Đảng như: Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, tinh giản bộ máy biên chế, nhất thể hóa chức danh, kiểm soát quyền lực của cán bộ…; góp phần lan tỏa Nghị quyết của Đảng, những đột phá của Quảng Ninh trong công tác xây dựng Đảng và phát triển tỉnh tới nhân dân, từ đó giúp củng cố niềm tin của người dân vào Đảng, Nhà nước, chính quyền địa phương.

Ông Đào Văn Phương, phường Quang Trung, thành phố Uông Bí, chia sẻ: Qua tin tức trên báo chí tỉnh, chúng tôi rất tự hào vì Quảng Ninh có những bước phát triển mạnh so với cả nước, đi đầu trên nhiều lĩnh vực. Đời sống người dân chúng tôi cũng được thay đổi từng ngày. Chúng tôi rất tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và các đồng chí lãnh đạo tỉnh.

Đồng thời, nhiều tác phẩm báo chí của tỉnh đã kịp thời phản ánh, cổ vũ không khí thi đua lao động, sản xuất, đồng hành cùng công cuộc đổi mới và dựng xây quê hương Vùng mỏ; đào sâu tìm tòi, phát hiện, lan tỏa các nhân tố, điển hình, tấm gương tiêu biểu trên các lĩnh vực đời sống xã hội. Báo chí tỉnh cũng tích cực tuyên truyền các giá trị đạo đức, văn hóa, lối sống tốt đẹp của con người Việt Nam; những giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, nhân lên lòng tự hào về mảnh đất, con người Quảng Ninh với tinh thần “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”. Nhờ vậy, đã dần hình thành “miễn dịch” về tư tưởng trong cộng đồng trước các thông tin độc hại của các thế lực thù địch, phản động. Chính điều này đã giúp báo chí Quảng Ninh trở thành “lá chắn thép”, “thành trì” chính trị tư tưởng vững chắc ở mảnh đất phên giậu Đông Bắc của Tổ quốc.

Mũi tiến công sắc bén

Với vai trò là vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng, báo chí Quảng Ninh đã nghiêm khắc, công khai, trực diện lên tiếng trước những biểu hiện tiêu cực, những mặt tồn tại, yếu kém; đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Những năm qua, Báo Quảng Ninh, Đài PTTH tỉnh và sau này là Trung tâm truyền thông tỉnh đã mở thường xuyên các chuyên mục, chuyên đề về xây dựng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Hiện tại, trên các loại hình báo chí của Trung tâm có các chuyên mục liên quan đến nội dung này như: “Xây dựng Ðảng”, “Học và làm theo Bác”, “Phòng chống tham nhũng tiêu cực”,… Các tác phẩm báo chí trên các chuyên mục, chuyên đề vừa phản ánh được thực tiễn công tác xây dựng Ðảng trong tỉnh, vừa nêu bật những vấn đề mang tính lý luận trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng; đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Những người làm báo của tỉnh luôn bám sát đời sống xã hội, kịp thời phát hiện những vấn đề nóng, gây bức xúc trong nhân dân; trực tiếp đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, xuyên tạc, bóp méo sự thật; đồng thời quan tâm tới định hướng giáo dục. Nhờ đó, các cơ quan chức năng có thể ngăn chặn, giám sát, triệt phá các thông tin xấu, độc; đẩy mạnh, xử phạt nghiêm các vi phạm.

Cùng với đó, báo chí tỉnh cũng chủ động, tích cực đấu tranh chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên; những biểu hiện, hành vi gây thất thoát, lãng phí...; hay những biểu hiện thờ ơ, vô cảm, thiếu trách nhiệm của cán bộ. Hàng loạt các bài viết về nội dung này trên báo in Quảng Ninh và Báo Quảng Ninh điện tử như: “Kiên quyết, kiên trì trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực” của tác giả Thu Chung; “Chủ động kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên vi phạm” tác giả Hoài Anh, “Đa dạng giải pháp phòng ngừa tham nhũng” của tác giả Thu Nguyệt,… Các chuyên mục phát thanh, truyền hình cũng đăng tải những phóng sự về các nội dung này như: Phóng sự ngắn “Tăng cường kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn” của tác giả Minh Hiền – Phạm Hưng; Phóng sự dài “Chủ động đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên địa bàn tuyến biên giới” của nhóm tác giả Hoàng Yến – Hồng Thắng…

Nhà báo Nguyễn Thị Huế, Phó trưởng phòng Thời sự, Trung tâm Truyền thông tỉnh, cho biết: “Thực hiện chỉ đạo sản xuất tin, bài cho các chuyên mục về xây dựng Đảng, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, Phòng chúng tôi đã triển khai kế hoạch và phân công các phóng viên thực hiện các tin bài chuyên sâu về các mảng đề tài này. Các tác phẩm đáp ứng được nhiệm vụ tuyên truyền thường xuyên, nhất là những đợt cao điểm chúng tôi phân công thêm các phóng viên thực hiện loạt bài chất lượng cao, tạo hiệu ứng lan tỏa. Đồng thời, các tác phẩm này tạo nguồn để tham gia dự thi Giải báo chí Búa Liềm Vàng, Giải Diên Hồng hay Giải báo chí toàn quốc phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, Cuộc thi chính luận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng… Đến nay, nhiều tác phẩm báo chí này đã đạt được giải cao tại các cuộc thi”.

Cùng với những phóng viên phụ trách tuyên truyền mảng đề tài về xây dựng Ðảng, Trung tâm Truyền thông tỉnh còn có đội ngũ cộng tác viên là cán bộ hưu trí; cán bộ, đảng viên của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Trường Đào tạo Cán bộ Nguyễn Văn Cừ, Bộ CHQS tỉnh… thường xuyên có các bài viết cộng tác về xây dựng Đảng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng;ã tạo thêm những bài viết chất lượng, phục vụ hiệu quả cho công tác tuyên truyền.

Thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị, tại Quảng Ninh, báo chí tỉnh đã thực sự là lực lượng tiên phong, là “vũ khí sắc bén” của tỉnh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; là diễn đàn tin cậy của nhân dân; góp phần nâng cao tinh thần cảnh giác, tình yêu quê hương, đất nước, củng cố lòng tin vào sự lãnh đạo của Đảng, tạo động lực xây dựng, phát triển tỉnh và đất nước.