Thời gian qua, tỉnh và các địa phương đã xây dựng và đưa vào thực hiện các bộ quy tắc ứng xử nhằm hình thành và duy trì lối ứng xử có văn hóa trong các mối quan hệ xã hội từ gia đình đến cộng đồng. Theo đó, các chuẩn mực tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của con người Quảng Ninh dần được hình thành, được đưa vào quy ước, hương ước làng, xã, vào quy chế, quy định, quy tắc của cơ quan, đơn vị, tổ chức. Tiêu biểu như bộ quy tắc “Tự hào là công dân TP Cẩm Phả” gồm 5 chương, 44 điều. Các ngành, cơ quan, đơn vị tới phường, xã, thôn, khu phố của TP Cẩm Phả đã đẩy mạnh thực hiện gắn với các phong trào thi đua, các cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”... Công tác tuyên truyền về bộ quy tắc được đẩy mạnh, đa dạng với nhiều hình thức thông qua tuyên truyền trực quan, niêm yết công khai tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ, cuộc thi tìm hiểu, xây dựng mô hình mẫu... tạo sự lan tỏa rộng khắp trong cộng đồng.

Ông Trần Duy Khuông, Phó Bí thư, Trưởng Ban Công tác mặt trận khu phố Hải Sơn 1, phường Cẩm Đông (TP Cẩm Phả), chia sẻ: Thông qua triển khai bộ quy tắc ứng xử “Tự hào là công dân TP Cẩm Phả” đã giúp mỗi cá nhân hiểu và có ý thức, trách nhiệm hơn trong mỗi lời nói, hành động tại gia đình, cơ quan, cộng đồng. Thực hiện bộ quy tắc ứng xử không phải những điều to tát, xa xôi mà gần gũi ngay trong sinh hoạt hằng ngày từ tự giác tham gia ngày chủ nhật xanh, không vứt rác bừa bãi, không nói tục, hàng xóm láng giềng sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ nhau khi hoạn nạn, tích cực tham gia các phong trào sinh hoạt văn hóa, thể dục thể thao lành mạnh... Từ đây, từng bước hình thành thói quen, cách ứng xử thân thiện, văn minh, lịch sự, lan tỏa lối sống đẹp đến mỗi cá nhân, tổ chức và khách du lịch khi đến thành phố, góp phần xây dựng TP Cẩm Phả giàu đẹp, văn minh, nghĩa tình.

Còn tại thủ phủ Hạ Long, từ tháng 8/2019, UBND thành phố đã ban hành Kế hoạch số 167/KH-UBND về việc triển khai phong trào thi đua “Cán bộ, công chức, viên chức thi đua thực hiện văn hóa công sở” giai đoạn 2019-2025. Sau gần 4 năm triển khai, các cơ quan, đơn vị đã tiến hành rà soát, sửa đổi, ban hành quy chế làm việc, quy định rõ nguyên tắc làm việc, chế độ trách nhiệm, quan hệ công tác, cách thức và quy trình giải quyết công việc; tăng cường quản lý đội ngũ cán bộ, công chức và người lao động, nghiêm cấm lợi dụng chức năng, nhiệm vụ để gây nhũng nhiễu, phiền hà khi xử lý, giải quyết công việc liên quan đến người dân và doanh nghiệp; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc tiếp nhận, xử lý, ký số văn bản trên môi trường điện tử.

Ông Nguyễn Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP Hạ Long cho biết: Với vai trò là thành phố thủ phủ, khối lượng công việc mà các cán bộ, công chức, viên chức của Hạ Long cần phải giải quyết liên quan đến người dân và các doanh nghiệp rất lớn. Do đó, chúng tôi xác định, việc nâng cao văn hóa công vụ sẽ là một trong những nhân tố quan trọng, góp phần đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh của thành phố. Trong giao tiếp với người dân, cán bộ, công chức, viên chức luôn tôn trọng, lắng nghe, tận tình hướng dẫn và thực hiện “4 xin, 4 luôn” (Xin chào, xin lỗi, xin cảm ơn, xin phép; luôn mỉm cười, luôn nhẹ nhàng, luôn lắng nghe, luôn giúp đỡ). Để tiếp tục khơi dậy quyết tâm và niềm tin của người dân, doanh nghiệp vào tính chuyên nghiệp, hiệu quả của các cơ quan công quyền, chúng tôi sẽ tiếp tục nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu. Khi người đứng đầu là một tấm gương sáng về nhân phẩm đạo đức và năng lực chuyên môn, nghiệp vụ thì sẽ có uy tín trong đơn vị, cơ quan và văn hóa công vụ ở cơ quan đó sẽ được nâng lên và phát triển. 

Không chỉ Cẩm Phả, Hạ Long, các địa phương khác cũng đã xây dựng và đưa vào thực hiện các bộ quy tắc ứng xử nhằm hình thành và duy trì lối ứng xử có văn hóa trong các mối quan hệ xã hội từ gia đình đến cộng đồng. Cụ thể như: Bộ Quy tắc ứng xử “Tự hào là công dân thành phố Uông Bí”; phong trào “Người Tiên Yên nói lời hay, làm việc tốt, ứng xử văn minh”; huyện Đầm Hà ban hành nghị quyết về xây dựng và phát triển con người Đầm Hà “Đoàn kết, sáng tạo, thân thiện, nghĩa tình”; huyện Hải Hà xây dựng bộ “Quy tắc ứng xử trong cộng đồng”; TX Đông Triều xây dựng “Người Đông Triều văn minh, thân thiện”; TP Móng Cái ban hành bộ quy tắc ứng xử “Người Móng Cái thân thiện”... Đó là những nền tảng để xây dựng và phát triển văn hóa, con người Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.

Cùng với việc xây dựng các bộ quy tắc ứng xử, các địa phương tích cực triển khai phong trào thi đua xây dựng “Xã, phường, thị trấn văn minh”. Từ đó, góp phần thúc đẩy tinh thần thi đua, tạo mục tiêu phấn đấu để 177 xã, phường, thị trấn đóng góp vào thành tựu chung của tỉnh. Phong trào thi đua được các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh triển khai gắn với các cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, huy động nguồn lực xây dựng kết cấu hạ tầng, xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu, xây dựng nếp sống văn hoá, văn minh... góp phần thực hiện các tiêu chí về nông thôn mới và đô thị văn minh.

Ở cấp tỉnh, ngày 20/4/2020, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Quyết định số 1310/QĐ-UBND về việc ban hành Bộ quy tắc ứng xử trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Bộ Quy tắc ứng xử gồm 4 chương, 41 điều đã và đang trở thành cẩm nang hướng dẫn cách ứng xử trong gia đình, dòng họ, cộng đồng nơi cư trú, nơi công cộng, trên mạng xã hội, yêu cầu các địa phương, cơ quan, đơn vị thực hiện thường xuyên, lâu dài.

UBND tỉnh cũng đang tổ chức xây dựng Đề án “Xây dựng Bộ tiêu chí Người Quảng Ninh” trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Đề án nghiên cứu đặc điểm văn hóa con người, vùng đất Quảng Ninh; xác định rõ những nhân tố tác động đến xây dựng con người Quảng Ninh trong bối cảnh kinh tế thị trường, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; định hướng giá trị và chuẩn mực của con người Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững; các tiêu chí cơ bản con người Quảng Ninh cần vươn tới và thực hiện. Qua đó, khắc họa rõ nét hơn đặc trưng văn hóa con người Quảng Ninh, góp phần xây dựng tỉnh Quảng Ninh với đặc trưng Hành chính minh bạch - Kinh tế phát triển - Văn hóa đặc sắc - Xã hội văn minh và Người dân hạnh phúc.