Đảng bộ Quảng Ninh luôn xác định công tác kiểm tra, giám sát của Đảng phải được đổi mới, phù hợp với yêu cầu thực tiễn trong giai đoạn mới. Tăng cường các biện pháp kiểm tra, giám sát để phòng ngừa vi phạm; chủ động kiểm tra, giám sát việc chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và thực hiện nhiệm vụ chính trị, việc rèn luyện và giữ gìn phẩm chất đạo đức của cán bộ, đảng viên, coi trọng kiểm tra, phát hiện nhân tố tích cực. Thực hiện đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị, đối với công tác kiểm tra, giám sát bằng hệ thống quan điểm, quy định, cơ chế thực hiện, phát huy vị trí, vai trò của cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp. Nhận thức được vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát trong công tác xây dựng đảng nên trong thời gian qua, các cấp ủy đảng từ tỉnh đến cơ sở đã thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và trực tiếp tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.

Theo đồng chí Nguyễn Đức Thành, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy: Những kết quả của công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng đã góp phần đảm bảo giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương của Đảng, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên, góp phần quan trọng trong công tác lãnh đạo và xây dựng Đảng của tỉnh. Những kết quả đó đã tạo dấu ấn tốt và sự lan tỏa mạnh trong Đảng bộ, tăng cường đoàn kết thống nhất trong Đảng, tạo được sự đồng thuận trong xã hội. Đặc biệt, sau kết luận kiểm tra, các cấp ủy chỉ đạo các cơ quan chuyên môn khắc phục kịp thời những thiếu sót, khuyết điểm, bất cập, kẽ hở trong quản lý để bổ sung, sửa đổi những quy định không còn phù hợp, xóa bỏ các quy định trái quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Từ công tác kiểm tra, giám sát, nhiều nơi đã củng cố được tổ chức đảng yếu kém, sự đoàn kết, nhất trí trong nội bộ được tăng cường.

Từ năm 2011 đến 2023, cấp ủy từ tỉnh đến cơ sở đã kiểm tra được 20.549 tổ chức đảng và 24.760 đảng viên; trong đó Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy kiểm tra được 436 tổ chức đảng và 253 đảng viên; cấp ủy cấp huyện kiểm tra được 4.341 tổ chức đảng và 1.984 đảng viên; cấp cơ sở kiểm tra được 14.529 tổ chức đảng và 22.392 đảng viên. Qua kiểm tra kết luận 19.216 tổ chức đảng, 23.799 đảng viên thực hiện tốt; 1.333 tổ chức đảng, 961 đảng viên thực hiện chưa tốt; 186 tổ chức đảng, 167 đảng viên có vi phạm nhưng chưa đến mức phải xử lý kỷ luật; 04 tổ chức đảng, 48 đảng viên phải xử lý kỷ luật; đã xử lý kỷ luật 04 tổ chức đảng và 48 đảng viên.

Cùng với đó, toàn tỉnh đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 193 tổ chức đảng và 976 đảng viên. Qua kiểm tra kết luận 35 tổ chức đảng, 671 đảng viên có vi phạm phải xử lý kỷ luật, đã thi hành kỷ luật 39 tổ chức đảng, 446 đảng viên.

Các cấp ủy, tổ chức đảng tiến hành giám sát đối với 17.198 tổ chức đảng và 23.456 đảng viên; qua giám sát có 14 tổ chức đảng và 22 đảng viên có dấu hiệu vi phạm chuyển sang kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, ủy ban kiểm tra các cấp tiến hành giám sát đối với 7.786 tổ chức đảng và 9.606 đảng viên; qua giám sát đã chuyển sang kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 20 tổ chức đảng và 56 đảng viên.

Đặc biệt, ủy ban kiểm tra các cấp đã phát huy vai trò chủ động, sâu sát cơ sở, lựa chọn vấn đề, phát hiện dấu hiệu vi phạm để tiến hành kiểm tra; kết hợp đồng bộ giữa kiểm tra, giám sát với xem xét thi hành kỷ luật Đảng. Gần đây, Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy đã tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Đảng ủy xã Hạ Long (huyện Vân Đồn) nhiệm kỳ 2015-2020, 2020-2025 trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện việc quản lý, sử dụng đất đai; bồi thường, GPMB thực hiện dự án Mở rộng đường 334, đoạn từ sân golf Ao Tiên đến nút giao giữa đường 334 với đường vào công viên phức hợp KKT Vân Đồn.

Qua kiểm tra, Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy đã chỉ rõ những vi phạm, khuyết điểm nghiêm trọng của Đảng ủy xã Hạ Long, Đảng ủy xã Vạn Yên, Chi bộ Phòng Địa chính công nghiệp (Phòng Tài nguyên và Môi trường), Chi bộ Trung tâm Phát triển quỹ đất. Vi phạm, khuyết điểm của các tập thể, cá nhân nêu trên gây hậu quả nghiêm trọng, gây thất thoát, có nguy cơ gây thất thoát NSNN số tiền 57,36 tỷ đồng, ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức đảng và cơ quan quản lý nhà nước. Tại kỳ họp thứ 68, Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy đã thống nhất yêu cầu xem xét, xử lý kỷ luật đối với các đơn vị nói trên.

Việc kiên quyết thanh lọc những trường hợp mắc khuyết điểm nghiêm trọng, vi phạm quy định về những điều đảng viên không được làm, quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, gây dư luận xấu, làm ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, Nhà nước, được thực hiện đúng đắn theo tinh thần thượng tôn pháp luật, “không có vùng cấm”, “không có ngoại lệ” góp phần xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Đó cũng là cách hiệu quả giúp sàng lọc, củng cố, xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược có đủ đức, đủ tài gánh vác trọng trách nặng nề, nhiệm vụ cách mạng to lớn mà lịch sử giao phó ở thời điểm hiện tại và tương lai. Điều này đã nhận được sự đánh giá cao của tuyệt đại đa số cán bộ, đảng viên và nhân dân trên địa bàn tỉnh.

Thực tế cho thấy, trong 15 năm thi hành Điều lệ Đảng tại Quảng Ninh, phương pháp kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng ngày càng được đổi mới nhằm nâng cao tính chủ động, hiệu quả, chất lượng công tác. Các cấp uỷ Đảng đã dựa vào 5 phương pháp kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng cơ bản là: Dựa vào tổ chức đảng; phát huy tinh thần tự giác của tổ chức đảng và đảng viên; phát huy trách nhiệm xây dựng Đảng của quần chúng; làm tốt công tác thẩm tra, xác minh đối với công tác kiểm tra; phối hợp chặt chẽ công tác kiểm tra của Đảng với công tác thanh tra, kiểm toán của Nhà nước, thanh tra nhân dân, công tác kiểm tra, giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội. Mặt khác, có sự đổi mới, linh hoạt trong thực thi đối với từng phương pháp cơ bản trên; vừa bổ sung, vận dụng linh hoạt, sáng tạo những hình thức, cách thức kiểm tra, giám sát và kỷ luật mới.

Theo đó, các biện pháp để thực hiện kiểm tra, giám sát của Tỉnh ủy, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp được đổi mới; không chỉ kiểm tra, giám sát trực tiếp đối tượng thực hiện nhiệm vụ mà còn kiểm tra, giám sát qua đối tượng thụ hưởng các cơ chế, chính sách; kiểm tra, giám sát thông qua lấy phiếu trao đổi với nhân dân, với doanh nghiệp; không kiểm tra tràn lan theo diện rộng mà thực hiện theo phương pháp khảo sát trước những nội dung, vấn đề cần quan tâm để chọn một số đơn vị trọng điểm cần thiết để kiểm tra sâu và có đánh giá, kết luận rõ từ chủ trương đền giải pháp thực hiện, chỉ đạo kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của từng tổ chức và cá nhân có liên quan để xử lý. Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo đổi mới phương pháp kiem tra, giám sát theo hướng ngay sau khi triển khai chủ trương, nghị quyết, chỉ thị, kết luận của tỉnh, thì tiến hành giám sát, nhằm đôn đốc việc thực hiện ngay từ đầu, chủ động uốn nắn, điều chỉnh kịp thời, không để khi xảy ra sai phạm mới xử lý, nên hiệu quả công tác tăng lên rõ rệt.

Công tác giám sát được tăng cường và ngày càng mở rộng, thực hiện giám sát thường xuyên trước đòi hỏi, yêu cầu, nhiệm vụ công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng ngày càng lớn, khó khăn, phức tạp. Công tác giám sát tập trung vào các lĩnh vực bức xúc, nổi cộm đang đặt ra trong công tác xây dựng Đảng và trong thực tiễn cuộc sống, như về đất đai, xây dựng; vi phạm quản lý, khai thác, vận chuyển, kinh doanh than trái phép; chương trình xây dựng nông thôn mới; chuyển đổi mô hình quản lý kinh doanh từ chợ truyền thống sang mô hình trung tâm thương mại gây bức xúc trong dân; các dự án đầu tư xây dựng kinh doanh hạ tầng khu dân cư, khu đô thị chậm tiến độ, sử dụng nhiều đất đai; công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư...

Đặc biệt, Đảng bộ tỉnh đã tăng cường phối hợp giữa ủy ban kiểm tra với các cơ quan thanh tra, điều tra, kiểm toán, cơ quan tư pháp để làm rõ và xử lý nghiêm minh đối với những vụ việc phức tạp, có dấu hiệu suy thoái, tha hóa quyền lực, tham nhũng, tiêu cực. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ giữa công tác kiểm tra của Đảng với công tác thanh tra của chính quyền, giám sát của hội đồng nhân dân, các cơ quan tư pháp, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền của mỗi cơ quan, trên cơ sở phối hợp, gắn kết và phân công rõ trách nhiệm của từng tổ chức, đơn vị kiểm tra, giám sát đối với từng nội dung cụ thể, tránh chồng chéo, bỏ sót. Cụ thể: Ủy ban Kiểm tra, Thanh tra tập trung vào những nhiệm vụ, lĩnh vực dễ nảy sinh tiêu cực; công tác giám sát của đại biểu dân cử, cơ quan dân cử tập trung vào việc chấp hành các nghị quyết, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của tỉnh; Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tập trung vào việc giám sát hoạt động thực thi của cơ quan hành chính và vai trò, trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong phục vụ nhân dân, doanh nghiệp.

Cùng với đó, gắn chặt công tác kiểm tra, giám sát với công tác tư tưởng, công tác tổ chức và đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, với đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được tăng cường chỉ đạo, là một nhiệm vụ trọng tâm của công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng, thể hiện rõ quyết tâm làm trong sạch bộ máy. Chủ động phòng ngừa một cách đồng bộ, có hệ thống, thông qua xây dựng tổ chức, cơ chế theo hướng minh bạch hóa; xây dựng, thực hiện các quy chế, quy định, định mức, thực hiện nghiêm túc việc kê khai, công khai tài sản, thu nhập... Gắn công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với từng nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh, nhất là cải cách hành chính, xây dựng đội ngũ cán bộ, phát triển kết cấu hạ tầng... Một số mặt nổi bật đạt được góp phần hạn chế tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, như đưa vào vận hành các trung tâm hành chính công, công khai thủ tục, quy trình giải quyết, thủ tục hành chính; cơ cấu lại và kiểm soát chặt chẽ đầu tư công tránh dàn trải lãng phí. Tăng cường kiểm tra, giám sát, thanh tra, điều tra, truy tố, xét xử các vụ việc, vụ án tham nhũng, chức vụ; kiên quyết xử lý sai phạm, không có “vùng cấm”, điều tra, truy tố, xét xử nhiều vụ án về các tội tham nhũng, chức vụ.

Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo kiện toàn ủy ban kiểm tra các cấp qua từng nhiệm kỳ, theo hướng tinh gọn và hiệu quả, để vừa đảm đương nhiệm vụ của ủy ban kiểm tra theo quy định, nhiệm vụ do cấp ủy giao, vừa thực hiện các nhiệm vụ kiểm tra của cấp ủy, ủy ban kiểm tra cấp trên. Sau mỗi kỳ đại hội, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các cấp ủy trong toàn tỉnh đều ban hành quy chế làm việc của Ủy ban Kiểm tra, xây dựng chương trình công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy cả nhiệm kỳ và hàng năm, tiến hành ký kết và rà soát quy chế phối hợp thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát giữa Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy với các ban xây dựng Đảng, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị- xã hội, các ngành trong khối Nội chính để tăng cường chức năng kiểm tra, giám sát; phân công nhiệm vụ cho các thành viên Ủy ban Kiểm tra, sửa đổi, bổ sung các quy chế làm việc phục vụ công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng; tăng cường chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng...

Xây dựng cơ chế gắn trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền trong việc chỉ đạo, đôn đốc thực hiện các kết luận, kiến nghị sau kiểm tra, giám sát. Xác định chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát đúng trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các vấn đề trọng yếu, nhạy cảm. Tăng cường phối hợp thống nhất các chương trình, kế hoạch và chủ thể kiểm tra, giám sát trong hệ thống chính trị của tỉnh, được cấp ủy thống nhất chỉ đạo và được thực hiện đồng bộ giữa kiểm tra, giám sát của Đảng, với công tác thanh tra của Nhà nước, công tác giám sát của các cơ quan dân cử, công tác giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội; tăng cường phối hợp với các hoạt động điều tra truy tố, xét xử của cơ quan tố tụng, bảo đảm tính kế thừa, liên thông, khắc phục tình trạng trùng lặp, chia cắt, thiếu đồng bộ.