Đây là quan điểm xuyên suốt trong quá trình phát triển kinh tế của tỉnh thời gian qua và cũng là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục được Quảng Ninh chú trọng. Trong đó, nhiều công nghệ hiện đại, tiên tiến đã được đầu tư và ứng dụng trong nhiều ngành, lĩnh vực của tỉnh.

Một trong những điểm nhấn trong công tác bảo vệ môi trường tự nhiên đã và đang được tỉnh thực hiện tốt trong thời gian qua là việc áp dụng công nghệ tiên tiến vào các ngành kinh tế mũi nhọn để thực hiện mục tiêu song hành hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường. Trong khoảng 5 năm trở lại đây, tỉnh đã tích cực chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế theo hướng phát triển công nghiệp sạch, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghiệp công nghệ cao; giảm tỷ trọng công nghiệp khai khoáng; khai thác than bền vững, tập trung nghiên cứu công nghệ khai thác tiên tiến nhằm giảm thiểu tác động đến môi trường...

Tỉnh cũng đã từng bước hoàn thành quy hoạch và tập trung ưu tiên nguồn lực phát triển các khu, cụm, cơ sở công nghiệp theo hướng chuyển dịch lên phía Bắc, phía Tây, góp phần công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông thôn và tách xa khu vực Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long; ưu tiên công nghiệp vật liệu xây dựng trên cơ sở ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sinh học, đảm bảo sản xuất xanh và áp dụng mô hình quản lý tiên tiến.

Điển hình như tại Công ty CP Viglacera Hạ Long, việc điều chỉnh chất lượng nguyên liệu, lựa chọn tốc độ lò nung phù hợp và quản lý chất lượng nhiên liệu than, chất lượng dầu trong từng lò nung, thay đổi tỷ lệ phụ gia... đã giúp giảm chi phí, tăng chất lượng sản phẩm, giảm lượng chất thải, khí thải. Hay như Công ty CP Thanh Tuyền Group là đơn vị có nhà máy gạch “không ống khói” đầu tiên trong cả nước nhờ ứng dụng thành công công nghệ sản xuất gạch không nung với nguồn nguyên liệu là tro bay, xỉ than từ các nhà máy xi măng, nhiệt điện... đã góp phần tích cực trong việc giảm thiểu tác động xấu tới môi trường của hoạt động công nghiệp.

Tương tự, nhiều đơn vị đã tập trung ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, góp phần quan trọng trong công tác bảo vệ môi trường. Như tại Đông Triều, đầu mối lớn nhất cung cấp sản phẩm gốm sứ, vật liệu xây dựng trong tỉnh và tại nhiều tỉnh, thành trong cả nước, xuất khẩu tới nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới, các doanh nghiệp đã luôn tiên phong trong ứng dụng công nghệ, hướng tới môi trường sản xuất xanh.

Cánh chim đầu đàn phải kể đến là Tổ hợp Công ty CP Gốm Đất Việt. Anh hùng lao động Nguyễn Quang Mâu, Chủ tịch HĐQT của Công ty cho biết: Công ty đã đầu tư bài bản với dây chuyền sản xuất công nghệ hiện đại được nhập khẩu trực tiếp từ Italia, Đức và liên tục đưa các công nghệ tiên tiến nhất Việt Nam hiện nay vào sản xuất như: Hệ thống máy đùn liên hợp, công nghệ nghiền khô, máy dập và cắt ba via tự động, công nghệ phun men trực tiếp... đã giúp Gốm Đất Việt xác lập 22 kỷ lục Việt Nam và 2 kỷ lục thế giới; 5 bằng độc quyền sáng chế; các giải thưởng chất lượng quốc gia và một số giải thưởng cao quý khác.

Công ty CP Gạch ngói Kim Sơn (phường Kim Sơn) cũng không ngừng cải tiến công nghệ sản xuất theo hướng kinh tế tuần hoàn để giảm phụ thuộc vào nguồn tài nguyên thiên nhiên và giảm thiểu những tác động xấu tới môi trường. Ông Trần Đức Cường, Giám đốc Công ty CP Gạch ngói Kim Sơn chia sẻ: Trong gần 10 năm triển khai sản xuất gạch “không ống khói” với kinh phí đầu tư khoảng 200 tỷ đồng, đến nay, Công ty đã ứng dụng thành công công nghệ sản xuất gạch về tận dụng đất đá xít thải, xỉ thải, đất đồi sét vào sản xuất. Điều này, không chỉ tiết kiệm được nguồn tài nguyên khoáng sản hữu hạn mà còn đảm bảo không gây bụi, không xả khói ra môi trường như trước đây.

Việc ứng dụng công nghệ tiên tiến trong bảo vệ môi trường còn thể hiện rõ ở việc ưu tiên nghiên cứu, ứng dụng KHCN trong xử lý chất thải y tế, rác thải sinh hoạt, chất thải chăn nuôi trong các khu dân cư và sản xuất nông nghiệp. Đến nay, cơ bản các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh đã ứng dụng rộng rãi công nghệ vi sinh, công nghệ màng lọc AAO để xử lý nước thải y tế; sử dụng hệ thống công nghệ vi sóng tích hợp nghiền cắt trong cùng khoang để xử lý chất thải rắn y tế lây nhiễm thành chất thải thông thường, không còn mầm bệnh lây nhiễm...

Trong lĩnh vực nông nghiệp, các địa phương trong tỉnh hiện cũng đều sử dụng rộng rãi chế phẩm sinh học vào xử lý chất thải gia súc, gia cầm và rơm, rạ thành phân hữu cơ; sử dụng men vi sinh trong chăn nuôi; sử dụng chế phẩm sinh học trong quản lý ao đầm nuôi tôm công nghiệp; xây dựng hầm biogas... Qua đó, vừa góp phần giải quyết vấn đề năng lượng, vừa giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bảo vệ sức khoẻ cộng đồng dân cư và nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp.

Không chỉ được ứng dụng trong các ngành, lĩnh vực trọng điểm, công nghệ tiên tiến còn được tỉnh chú trọng áp dụng vào việc giám sát chất lượng môi trường và quản lý tài nguyên. Trong đó, nổi bật là hệ thống cơ sở dữ liệu và phần mềm phục vụ công tác quản lý tài nguyên và môi trường, cảnh báo thiên tai trực tuyến trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh (Trung tâm GIS vùng); hệ thống thông tin địa lý (GIS) trong kiểm kê và xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý nguồn ô nhiễm nước vịnh Hạ Long; cơ sở dữ liệu quan trắc môi trường phục vụ công tác quản lý môi trường tỉnh Quảng Ninh...

Với nhiều giải pháp quyết liệt, được triển khai đồng bộ và nghiêm túc, việc ứng dụng công nghệ tiên tiến trong bảo vệ môi trường tự nhiên của tỉnh đã đạt được nhiều kết quả khả quan, giúp tỉnh từng bước hiện thực hóa mục tiêu “lấy phát triển văn hóa, xây dựng văn minh sinh thái, tiết kiệm tài nguyên và bảo vệ môi trường làm trọng điểm” trong giai đoạn 2020-2025. Đồng thời, đây cũng là cơ sở để Quảng Ninh triển khai thực hiện thành công Nghị quyết 10-NQ/TU ngày 26/9/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh nguồn nước giai đoạn 2022-2030.