Gìn giữ bản sắc tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài

Hội thảo ngày 31/5 tại Fukuoka là cơ hội "cùng kiến tạo một hệ sinh thái tiếng Việt toàn cầu, nơi tiếng Việt không chỉ được gìn giữ, mà còn được phát triển bền vững, sáng tạo và hội nhập."

Ngày 31/5, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Fukuoka (Nhật Bản), đã phối hợp Hội người Việt Nam tại Fukuoka (AVF) khai mạc Hội thảo “Tầm quan trọng của việc giảng dạy, gìn giữ Tiếng Việt và văn hóa Việt cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.”

Hội thảo diễn ra dưới hình thức cả trực tiếp và trực tuyến, thu hút sự tham gia hàng nghìn đại biểu, chuyên gia tiếng Việt và cộng đồng người Việt ở nhiều nước trên thế giới, góp phần định hướng giữ gìn bản sắc tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Fukuoka Vũ Chi Mai khẳng định sau thành công của hội thảo “Tầm quan trọng của việc dạy tiếng Việt và văn hóa Việt cho trẻ em Việt Nam tại Kyushu (Nhật Bản)” năm 2023, đây là hoạt động quan trọng của Tổng Lãnh sự quán với quy mô mang tính toàn cầu.

Hội thảo là hoạt động trọng điểm hưởng ứng Đề án “Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2023-2030.”

Bà Vũ Chi Mai cho biết tại vùng Kyushu, hội thảo nằm trong chuỗi các hoạt động gìn giữ tiếng Việt trong cộng đồng người Việt ở Nhật Bản như Cuộc thi “Tìm kiếm Sứ giả tiếng Việt ở nước ngoài năm 2025;” hoạt động tri ân các cá nhân, tổ chức hội đoàn có đóng góp tích cực trong phong trào giữ gìn và lan tỏa tiếng Việt; xây dựng tủ sách tiếng Việt…

Hội thảo là một cơ hội quý báu để cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, thảo luận các mô hình dạy và học hiệu quả, kết nối nguồn lực giáo dục trong nước và quốc tế, cùng kiến tạo một hệ sinh thái tiếng Việt toàn cầu, nơi tiếng Việt không chỉ được gìn giữ, mà còn được phát triển bền vững, sáng tạo và hội nhập.

Phát biểu chào mừng hội thảo, bà Ngô Thị Thanh Mai - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài khẳng định Cộng đồng người Việt tại Nhật Bản, cũng như cộng đồng người Việt Nam trên khắp thế giới luôn thể hiện trách nhiệm của mình với thế hệ trẻ, có nhiều sáng kiến tổ chức các hoạt động thiết thực nhằm củng cố và phát triển các phong trào truyền bá, duy trì tiếng Việt; xây dựng, phát triển các trường, lớp, trung tâm... tiếng Việt nhằm tạo môi trường thuận lợi cho việc gìn giữ và tạo không gian văn hoá-tiếng Việt.

Cùng với những hoạt động sôi nổi, sinh động trong công tác tiếng Việt nói trên, hội thảo tiếp tục tạo ra một điểm nhấn quan trọng trong các hoạt động hưởng ứng ngày "Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài" nhằm khẳng định vai trò của tiếng Việt trong đời sống cộng đồng.

Lãnh đạo Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài đặc biệt biểu dương sáng kiến tổ chức khóa học phương pháp giảng dạy tiếng Việt và văn hóa Việt cho trẻ em Việt Nam tại Kyushu, Nhật Bản do Tổng Lãnh sự quán Việt Nam cùng Hội người Việt tại Fukuoka tổ chức, khẳng định đây là món quà vô giá dành cho các cháu thiếu nhi Việt Nam ở xa Tổ quốc, vẫn được nuôi dưỡng trong sự đùm bọc của nền văn hóa-ngôn ngữ truyền thống Việt Nam và mong muốn những sáng kiến mang ý nghĩa sâu sắc như vậy tiếp tục được nhân rộng trên khắp thế giới.

Phát biểu qua kênh trực tuyến, ông Đinh Hoàng Linh, Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Khon Kaen (Thái Lan) nhấn mạnh vai trò của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc đặt nền móng cho phong trào tiếng Việt tại đây.

Kiều bào Thái Lan luôn giữ gìn văn hóa, ngôn ngữ dân tộc và kính trọng Bác Hồ. Nhân kỷ niệm 135 năm ngày sinh của Người, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Khon Kaen đã khai trương “Tủ sách tiếng Việt phục vụ cộng đồng” tại Udon Thani, góp phần thúc đẩy văn hóa đọc và hưởng ứng Ngày Tôn vinh tiếng Việt.

Trong khi đó, Hòa thượng, Tiến sỹ Thích Đức Tuấn cho rằng để tạo sự chuyển biến căn bản trong việc giảng dạy tiếng Việt cho trẻ em ở nước ngoài cần chuẩn hóa và đang dạng hóa chương trình và học liệu, phát triển nền tảng công nghệ và học liệu số, nâng cao năng lực và chuyên nghiệp hóa đội ngũ giáo viên, tăng cường vận động chính sách và hợp tác quốc tế, thúc đẩy môi trường ngôn ngữ và gắn kết cộng đồng.

Về phần mình, bà Vũ Thị Huỳnh Mai, Chủ nhiệm Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài Thành phố Hồ Chí Minh đánh giá cao việc tổ chức hội thảo lần này, ghi nhận sâu sắc tinh thần nhiệt huyết, sự tích cực và chủ động của Hội người Việt Nam tại Fukuoka trong việc gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc, thông qua các hoạt động dạy học, giao lưu văn hóa.

Ủy ban mong muốn nhận được các sáng kiến, kinh nghiệm về lồng ghép giáo dục văn hóa Việt Nam trong quá trình dạy tiếng Việt, văn hóa Việt cho trẻ em.

Hội thảo đã nghe các chuyên gia, diễn giả người Việt Nam và Nhật Bản trình bày nhiều vấn đề, trong đó có "Dạy tiếng Việt cho trẻ em và thanh niên Việt Nam ở nước ngoài-Tình hình và giải pháp;” “Tình hình trẻ em trong các gia đình kết hôn Nhật-Việt và các gợi ý biện pháp giữ gìn tiếng Việt;” “Hướng tiếp cận, nguyên tắc biên soạn tài liệu và phương pháp dạy tiếng Việt di sản cho trẻ em người Việt tại Nhật;” “Một số căn cứ hướng tới biên soạn sách tiếng Việt cho trẻ em tại Nhật dựa trên đối chiếu ngữ âm và chữ viết;” “Tìm hiểu về tình hình học tiếng Việt của con em di dân mới người Việt tại Đài Loan (Trung Quốc);” “Giảng dạy tiếng Việt và giữ gìn văn hoá Việt Nam ở nước ngoài-Góc nhìn từ tác phẩm Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu;” “Giảng dạy Tiếng Việt cho trẻ em Việt Nam sinh sống tại Nhật xem xét việc đối chiếu ngôn ngữ Việt-Nhật;” “Nuôi dưỡng lòng tự trọng và ý thức chung sống thông qua giáo dục tiếng Việt: Góc nhìn từ thực tiễn giáo dục.”

Hội thảo đã diễn ra trong không khí sôi nổi, các bài tham luận mang nhiều màu sắc đại diện cho các châu lục có nhiều sáng kiến, giải pháp, kiến nghị và kinh nghiệm giảng dạy tiếng Việt và giữ gìn văn hóa Việt, như kinh nghiệm của họa sỹ Văn Dương Thành về cách đưa âm nhạc và hội họa vào phương pháp dạy ngôn ngữ tiếng Việt cho các cháu thế hệ thứ hai, thứ ba tại Thụy Điển; kiến nghị giải pháp của Hòa thượng, Tiến sỹ Thích Đức Tuấn về phương pháp, kinh nghiệm dạy tiếng Việt…

Trong khuôn khổ hội thảo, Hội người Việt Nam tại Fukuoka đã công bố dự án biên soạn sách dạy tiếng Việt dành cho trẻ em tại Nhật Bản và thành lập “Mạng lưới giảng dạy tiếng Việt và văn hóa Việt tại nước ngoài” nhằm kết nối đội ngũ giảng viên, nhà nghiên cứu, phụ huynh, cộng đồng kiều bào trên toàn thế giới có tâm huyết giảng dạy và gìn giữ tiếng Việt, văn hóa Việt; hỗ trợ chuyên môn về tài liệu, phương pháp, chương trình học tiếng Việt phù hợp với trẻ em người Việt Nam ở nước ngoài; góp phần lan tỏa giá trị văn hóa Việt và quảng bá hình ảnh đất nước con người Việt Nam ra thế giới.

Ngay sau hội thảo, Ban Tổ chức đã mở lớp tập huấn phương pháp giảng dạy tiếng Việt với sự tham gia của của các chuyên gia hàng đầu về tiếng Việt người Việt Nam và Nhật Bản, kéo dài từ chiều 31/5 đến ngày 1/6./.