Kiên quyết nói “không” với hàng giả, hàng nhái

Thực hiện công điện, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, những ngày gần đây, cơ quan chức năng liên tục phát hiện, bắt giữ, khởi tố nhiều vụ việc liên quan đến hàng giả. Tuy nhiên, việc xây dựng thị trường minh bạch và lành mạnh không chỉ chờ vào cơ quan chức năng, mà mỗi người tiêu dùng cần thay đổi thói quen, kiên quyết nói “không” với hàng giả, hàng nhái.

Từ đầu năm đến nay lực lượng QLTT toàn tỉnh đã phối hợp với các lực lượng chức năng trên địa bàn kiểm tra khoảng 313 vụ, phát hiện xử lý 311 vụ/311 đối tượng/364 hành vi vi phạm hàng giả, hàng nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ, tổng số tiền trên 11,2 tỷ đồng (xử lý vi phạm thương mại điện tử chiếm khoảng 16%). Trong đó, thời gian từ đầu tháng 5/2025 đến nay ghi nhận nhiều vụ việc vi phạm với lượng hàng hóa vi phạm lớn.

Điển hình ngày 14/5/2025, tại QL18A thuộc địa phận phường Bãi Cháy (TP Hạ Long), Đội QLTT số 1, Chi cục QLTT (Sở Công Thương) đã phối hợp với Đội tuần tra kiểm soát giao thông số 2 (Công an tỉnh) tiến hành kiểm tra xe ô tô mang biển kiểm soát 29H-884.61 do ông Nguyễn Văn Hạnh điều khiển. Qua kiểm tra, đã phát hiện trên xe vận chuyển 247 sản phẩm hàng hóa do nước ngoài sản xuất, gồm: Hộp sữa bột, sản phẩm là thực phẩm và thực phẩm chức năng, mỹ phẩm… Toàn bộ hàng hóa có trị giá ước tính khoảng 67 triệu đồng. Qua kiểm tra, chủ phương tiện không xuất trình được hóa đơn, chứng từ hợp pháp chứng minh nguồn gốc hàng hóa. Đội QLTT số 1 đã tiến hành tạm giữ toàn bộ số hàng hóa để xác minh và xử lý theo quy định của pháp luật.

Trước đó, ngày 22/4, Đội QLTT số 3 đã tiến hành kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đối với hộ kinh doanh Nguyễn Thị Lương (tại số nhà 12, tổ 31, khu Đông Tiến 2, phường Cẩm Đông, TP Cẩm Phả). Quá trình kiểm tra, xác minh, Đội QLTT số 3 đã phát hiện hộ kinh doanh do bà Nguyễn Thị Lương là chủ hộ kinh doanh có hành vi buôn bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu, chủ hộ không cung cấp được hóa đơn, chứng từ liên quan. Đội đã hoàn thiện hồ sơ vụ việc và trình UBND tỉnh ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với hộ kinh doanh số tiền 77,5 triệu đồng và buộc tiêu hủy toàn bộ tang vật vi phạm.

Đây là các vụ việc điển hình cho thấy mức độ tinh vi và quy mô ngày càng lớn của các hành vi vi phạm về hàng giả trên địa bàn tỉnh. Nhưng điều đáng lo ngại không kém là một bộ phận người tiêu dùng tuy có nghi ngờ nhưng vẫn dễ dãi chấp nhận, thậm chí tự nguyện tìm mua các sản phẩm “nhái” thương hiệu với lý do “giá rẻ”, “dùng tạm”, “giống hàng thật”.

Thực tế cho thấy, tâm lý “sính” hàng hiệu giá rẻ đang là một trong những nguyên nhân quan trọng tiếp tay cho hàng giả lộng hành. Trên nhiều tuyến phố kinh doanh, hay thậm chí các cửa hàng trong khu vực trung tâm TP Hạ Long, không khó để bắt gặp các sản phẩm túi xách, giày dép, mỹ phẩm mang mác “hàng hiệu” nhưng có giá chỉ vài chục đến vài trăm nghìn đồng. Theo các chủ cửa hàng, nguồn hàng chủ yếu được nhập từ các đầu mối bán sỉ, có sẵn tem mác “thương hiệu” hoặc được tự gắn mác rồi bán công khai. Không ít người tiêu dùng dù nghi ngờ vẫn quyết định mua, chỉ vì “giống hàng thật”, “mẫu mã đẹp”. Thực tế này phản ánh một nghịch lý đáng buồn, hàng giả không chỉ xuất phát từ hành vi vi phạm của người bán, mà còn được “nuôi sống” bởi chính thói quen dễ dãi của người mua.

Cùng với sự phát triển của thương mại điện tử, nhiều đối tượng lợi dụng không gian mạng để bán hàng giả dưới vỏ bọc “livestream”, “săn sale”, “hàng nội địa cao cấp”. Từ các nền tảng Facebook, Zalo, TikTok đến các sàn thương mại điện tử, hàng giả len lỏi đến tận tay người tiêu dùng chỉ bằng vài cú click chuột. Điều đáng lo ngại là rất ít người tiêu dùng kiểm tra kỹ lưỡng nguồn gốc sản phẩm, hóa đơn chứng từ, hoặc ngại khiếu nại, dẫn đến tiếp tay cho hành vi vi phạm mà không nhận ra. Nhiều trường hợp chỉ phát hiện là hàng giả khi sử dụng gặp tác dụng phụ, nhưng cũng đành bỏ qua vì “mua rẻ nên không đáng phàn nàn”.

Trước tình hình các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhái diễn biến phức tạp, ngày 4/6/2025, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Công điện số 82/CĐ-TTg yêu cầu tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, doanh nghiệp. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngành Công Thương Quảng Ninh với vai trò nòng cốt đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quyết liệt và hiệu quả. Trong đó, xác định trọng tâm là tổ chức thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh. Trên cơ sở và nhiệm vụ, lĩnh vực quản lý Sở Công Thương đã chỉ đạo các phòng chuyên môn và Chi cục QLTT khẩn trương cụ thể hóa, triển khai các văn bản chỉ đạo vào công tác kiểm tra, kiểm soát địa bàn. Chỉ đạo lực lượng QLTT tỉnh phối hợp với các lực lượng chức năng Biên phòng, Hải quan, Công an… triển khai các đợt cao điểm kiểm tra, kiểm soát thị trường tại các tuyến, địa bàn trọng điểm như: Móng Cái, Hải Hà, Bình Liêu, Cẩm Phả, Hạ Long… Tăng cường thực hiện việc kiểm tra đột xuất các cơ sở sản xuất, kinh doanh có dấu hiệu vi phạm, tập trung vào các mặt hàng thiết yếu, hàng hóa ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng như: Thực phẩm, mỹ phẩm, thuốc chữa bệnh, xăng dầu, phân bón, hàng điện tử... Đồng thời, triển khai đồng loạt việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, đặc biệt là tại cơ sở, giúp người dân và doanh nghiệp nhận thức rõ tác hại của hàng giả, hàng kém chất lượng; hướng dẫn các tổ chức, cá nhân kinh doanh ký cam kết không buôn bán hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc; ứng dụng công nghệ trong công tác quản lý, thông qua phần mềm quản lý địa bàn, cơ sở dữ liệu số, tiếp nhận phản ánh qua mạng xã hội, ứng dụng di động, đường dây nóng để giám sát kịp thời, hiệu quả.

Tuy nhiên, bên cạnh sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, để cuộc chiến với hàng giả thực sự hiệu quả và đi tới tận gốc, rất cần sự vào cuộc chủ động của người tiêu dùng. Hàng giả không thể tồn tại nếu người tiêu dùng tỉnh táo, kiên quyết nói không với sản phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Bởi, mỗi hành vi mua - bán đều là một “mắt xích” trong chuỗi cung ứng, và sự lựa chọn đúng đắn từ người tiêu dùng chính là “rào chắn” hữu hiệu nhất để “bóp nghẹt” đầu ra của hàng giả. Chỉ khi người tiêu dùng không tiếp tay, hàng giả mới thực sự bị triệt tiêu từ gốc rễ. Đây không chỉ là hành động bảo vệ bản thân mà còn góp phần xây dựng thị trường hàng hóa minh bạch, lành mạnh và công bằng.