Nhà hát thời COVID-19: Vật vã giữ người không nổi

Giám đốc Nhà hát Tuồng Việt Nam Phạm Ngọc Tuấn cay đắng nói "danh hiệu bây giờ cũng chẳng là gì".

Tệ hơn, khó khăn của sân khấu lúc này tưởng như bế tắc bởi "nhìn xung quanh ai cũng khổ", "người dân nhiều người còn chẳng đủ tiền lo cho cuộc sống tối thiểu của mình thì tiền đâu giải trí".

Một cuộc trao đổi thân mật giữa lãnh đạo các nhà hát trung ương ở Hà Nội với báo chí vừa diễn ra trực tuyến, trong đó nhiều người bày tỏ cái khó nhất mà các lãnh đạo nhà hát phải đối mặt hiện nay là sân khấu đóng cửa, nhà hát không có nguồn thu, đặc biệt là các nhà hát truyền thống, không làm sao lo trả lương được cho các lao động hợp đồng. Trong khi các lao động hợp đồng lại là lực lượng diễn viên trẻ kế cận.

Nhà hát Cải lương Việt Nam hiện có 4-5 hợp đồng lao động, nhưng cố lắm thì năm nay chỉ "nuôi lương các em được 9 tháng" từ tiền Bộ VH-TT&DL đặt hàng vở diễn hằng năm.

Liên đoàn Xiếc Việt Nam vì đặc thù nghề xiếc nên lao động hợp đồng trẻ lại chiếm đông đảo, liên đoàn càng khó khăn trong việc trả lương cho lực lượng này.

NSND Tống Toàn Thắng - phó giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam - cho biết năm trước liên đoàn phải đi vay đi mượn để trả lương nhưng giờ thì sức đã kiệt.

"Sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán vừa rồi chúng tôi phải nhắn cho các em ở lại quê luôn vì giờ thì đến bữa trưa cho các em chúng tôi cũng không lo được nữa. Cuộc chiến (vì COVID-19 - PV) này ngành xiếc đã bị hạ đo ván" - ông Thắng chia sẻ.

"Bi đát" hơn, Nhà hát Múa rối Việt Nam vừa qua đã có vài nghệ sĩ solist bỏ. NSND Tiến Dũng - giám đốc nhà hát - cho biết đây đều là những nghệ sĩ chuẩn bị được vào biên chế và có đủ thành tích để xét NSƯT đợt tới nhưng họ vẫn bỏ.

"Đào tạo nghệ sĩ cứng nghề múa rối rất khó. Có những em chúng tôi đào tạo được 2 năm rồi mà vẫn bỏ đi bán bảo hiểm, làm nhôm kính, lái xe… Lực lượng biểu diễn múa rối đã mỏng nay lại còn bỏ đi hết. Khó khăn là khách quan, toàn thế giới, ban giám đốc, nghệ sĩ công nhân viên xác định rõ rồi nhưng nhìn nghệ sĩ bỏ đi như vậy chúng tôi rất lo lắng" - ông Dũng nói.

Tình trạng cũng tương tự với Nhà hát Tuồng Việt Nam. Các nghệ sĩ tuồng thu nhập lớn dựa vào lễ hội dân gian và khách du lịch thì cả hai nguồn này đều bị đứt đoạn vì COVID-19 gần 2 năm qua.

Bình thường việc giữ chân các nghệ sĩ tuồng đã khó, nay thì nhiều người đã bỏ việc, trong đó có cả người đã vào biên chế, đã có danh hiệu NSƯT.