Bà Bùi Thị Bình (SN 1949) - cô gái của thôn Núi Đanh, xã Tiền An, TX Quảng Yên năm xưa đã dành trọn những tháng năm thanh xuân để chờ đợi ông Trần Huy Thưởng (SN 1949) - người con trai đã rời quê hương theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc tham gia chiến đấu, giải phóng miền Nam thống nhất Đất nước.

Họ từng là đôi bạn cùng làng, cùng lớp, cùng sẻ chia những giấc mơ tuổi trẻ. Nhưng khi chiến tranh, con đường họ đi chia thành hai hướng. Năm 1968, ông Thưởng khoác ba lô lên đường nhập ngũ, còn bà Bình theo đuổi sự nghiệp sư phạm với ước mơ trở thành một giáo viên. Ngày chia tay, hai ông bà chẳng có lời hẹn ước tròn đầy, chỉ một câu dặn dò tha thiết: “Em ở lại, anh đi chiến đấu. Khi nào thắng quân thù, anh sẽ quay về cưới em.”

Và từ đó, ông bà gửi nhớ thương qua những cánh thư hiếm hoi. Trong chiến trường ác liệt, từ năm 1968 đến 1972, bà nhận được vỏn vẹn ba lá thư của ông Thưởng gửi về. Nhưng từ năm 1972, khi đơn vị ông nhận lệnh đi B, những lá thư gửi về rất hiếm, rồi bặt vô âm tín. Bà Bình sống trong những ngày tháng mong chờ mỏi mòn, mỗi ngày đều ngóng trông một lá thư, một tin tức dù chỉ là nhỏ nhất về người thương. Bà Bình tâm sự: Suốt 8 năm không tin tức, mẹ già khuyên nhủ, bạn bè giục giã: “Con chờ mãi làm gì? Có khi… người ta chẳng còn nữa”. Nhưng lời hứa "Khi nào thắng quân thù, anh sẽ quay về với em" vẫn luôn vang vọng trong tôi, trở thành động lực để tôi vững lòng chờ đợi. Tôi đã nói với mọi người rằng “Bao giờ có giấy báo tử của anh Thưởng, tôi mới thôi chờ”.

Câu nói của bà Bình không chỉ khẳng định tình yêu mà còn là lòng kiên trung, son sắt của bà đối với người lính đang ngày đêm chiến đấu nơi chiến trường. Đó còn là niềm tin mãnh liệt vào ngày đất nước toàn thắng, vào ngày người thương bình an trở về.

Năm 1975, đất nước hoàn toàn giải phóng, những người lính lần lượt trở về quê hương trong niềm hân hoan của cả dân tộc. Đối với bà Bình, đó không chỉ là niềm vui chiến thắng mà còn là khoảnh khắc đoàn tụ thiêng liêng sau 8 năm dài đằng đẵng chờ đợi người đàn ông của đời mình. Bà xúc động kể: Giữa tháng 5/1975, khi đang tập huấn giáo viên ở Hạ Long, tôi nhận được tin ông Thưởng đã trở về. Trái tim như vỡ òa, xúc động đến nghẹn ngào. Người đàn ông mà mình từng ngày mong ngóng, người mà tôi tin tưởng và giữ trọn lòng thủy chung bấy lâu đã thực sự trở về bằng xương bằng thịt, chứ không phải là một di ảnh hay tờ giấy báo tử. Khoảnh khắc ấy, niềm hạnh phúc như vỡ òa, không lời nào có thể diễn tả hết...

Sau bao năm xa cách, ông bà tổ chức đám cưới - một đám cưới muộn nhưng tràn đầy yêu thương và viên mãn. Họ cùng nhau xây dựng tổ ấm, cùng nuôi dạy con cháu trưởng thành, cùng nhau đi qua những tháng ngày thanh bình sau chiến tranh.

Ông Thưởng cũng không giấu được sự xúc động khi nhớ lại ngày trở về: “Cuộc chiến khốc liệt tưởng chừng đã cướp đi tất cả, nhưng may mắn thay, tôi đã trở về. Và điều hạnh phúc nhất là người con gái năm xưa vẫn chờ đợi tôi nơi quê nhà, vẫn dành cho tôi một tình yêu vẹn nguyên như ngày đầu”.

Giờ đây, khi tuổi đã xế chiều, hai ông bà vẫn bên nhau, vẫn dành cho nhau những cử chỉ ân cần như thuở ban đầu. Trong căn nhà nhỏ ấm áp, ông Thưởng thường kể lại những năm tháng chiến tranh, những lần vào sinh ra tử, và hơn hết là nhắc về người đã chờ đợi ông suốt quãng thời gian ấy. Cuộc đời họ là minh chứng cho tình yêu son sắt, thủy chung của người phụ nữ Việt Nam - một tình yêu bất chấp thời gian, gian khó, để rồi cuối cùng cũng có một kết thúc viên mãn, trọn vẹn.

Trong những ngày tháng 4 lịch sử, chúng tôi tìm đến một ngôi nhà nhỏ ở khu phố 3A, phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả. Ngay từ đầu ngõ, tiếng đàn guitar vang lên, hòa quyện cùng giọng hát mộc mạc nhưng thấm đượm tình cảm:

"Từ ngày anh đi, việc đồng em giỏi giang
Ruộng cấy chăng dây cấy lúa thẳng hàng…"

Giai điệu ấy xuất phát từ Thượng úy Nguyễn Mạnh Đát (SN 1950), người chiến sĩ đặc công quả cảm từng tham gia chiến đấu giải phóng miền Nam thống nhất Đất nước. Ông dành tặng những ca từ ấy cho người vợ tần tảo của mình - bà Bùi Thị Miền (SN 1951). Khúc hát cũng là minh chứng sống động cho tình yêu thủy chung, bền bỉ giữa thời bom đạn của ông bà.

Năm xưa, ông Đát là một chàng trai thư sinh, đàn hay, hát giỏi, còn bà Miền là cô gái duyên dáng, nết na, vừa đẹp người lại đẹp nết. Ông bà đem lòng cảm mến nhau từ những năm cấp ba, nhưng tình yêu vừa chớm nở đã phải đối mặt với thử thách lớn lao của thời cuộc. Năm 1968, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ bước vào giai đoạn ác liệt, chàng sinh viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Nguyễn Mạnh Đát gác lại sách bút, tình nguyện lên đường ra trận, quyết tâm góp phần chiến đấu giải phóng miền Nam, thống nhất Đất nước.

Ngày tiễn biệt, bà Miền khi ấy mới 16 tuổi, cố giấu đi những giọt nước mắt sau đôi mắt đong đầy niềm hy vọng. Giữa giây phút nghẹn ngào, bà chỉ kịp dặn một câu ngắn gọn: “Anh cứ yên tâm chiến đấu, ở nhà có em lo”. Đó không chỉ là một lời hứa, mà còn thể hiện sự đảm đang, là ngọn lửa ấm áp sưởi ấm lòng người lính giữa bom đạn chiến trường.

Giữa những năm tháng chiến tranh khốc liệt, những lá thư từ chiến trường gửi về ngày một thưa thớt. Dù chỉ đôi dòng vội vã nhưng mỗi con chữ đều mang theo hơi ấm, trở thành ngọn lửa nhỏ sưởi ấm lòng bà Miền trong những ngày dài mong đợi. Có những lá thư đã thất lạc giữa chiến tranh, có những lời nhắn gửi chưa kịp đến tay, nhưng niềm tin trong tim bà chưa bao giờ lung lay. Bà Miền xúc động nhớ lại: “Khi đó, dù không biết ngày mai sẽ ra sao, nhưng tôi vẫn tin rằng một ngày nào đó, khi đất nước hòa bình, tôi sẽ lại được nhìn thấy ông ấy trở về”. Chính niềm tin son sắt ấy đã trở thành điểm tựa, giúp bà vượt qua những tháng ngày, nuôi hy vọng về một ngày đoàn tụ trong hòa bình.

Năm 1972, ông Đát được về phép thăm quê. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi ấy, một đám cưới giản dị nhưng tràn ngập hạnh phúc đã diễn ra. Tuy nhiên, niềm vui lứa đôi chỉ kéo dài vỏn vẹn ba tháng, ông lại khoác ba lô lên đường ra trận.

Lần này, không còn là cô gái trẻ tiễn người yêu lên đường, bà Miền trở thành người vợ tiễn chồng ra trận. Hiểu những gian lao, hiểm nguy nơi chiến tuyến, bà Miền càng quyết tâm trở thành hậu phương vững chắc. Nhớ lại giây phút ấy, bà xúc động bộc bạch: “Trong thâm tâm, tôi không muốn chồng đi, vì giữa những năm tháng chiến tranh khốc liệt ấy, biết bao người ra đi mà không bao giờ trở về. Nhưng tôi vẫn đặt trọn niềm tin vào ngày chiến thắng, tin rằng anh ấy sẽ trở về. Vì thế, tôi động viên anh, ở nhà bố mẹ già có em lo, công việc đồng áng em quán xuyến, anh cứ yên tâm hoàn thành nhiệm vụ với đất nước, bình an trở về với gia đình".

Ngày đất nước hòa bình, khi ông Đát trở về, bà Miền vỡ òa trong hạnh phúc. Bao năm tháng đằng đẵng đợi chờ, những lo âu khắc khoải, những đêm dài cô đơn giờ đây đều tan biến trong cái ôm siết chặt ngày đoàn viên. Giây phút ấy, bà biết rằng niềm tin và sự kiên trì của mình đã được đền đáp xứng đáng.

Hơn nửa thế kỷ trôi qua, bà Miền vẫn là người phụ nữ tảo tần, sớm hôm lo toan, luôn kề vai sát cánh bên người chồng từng vào sinh ra tử. Hạnh phúc của họ không chỉ là những tháng năm bên nhau, mà còn là sự sẻ chia, thấu hiểu, là tình nghĩa vợ chồng bền chặt qua mọi thăng trầm của cuộc đời. Nhìn lại chặng đường hơn 60 năm, ông Đát ánh mắt lấp lánh niềm hạnh phúc nói: “Cuộc sống như thế là viên mãn rồi. Hai vợ chồng bên nhau qua bao năm tháng mà vẫn hạnh phúc. Được quây quần bên con cháu, cùng nhau ôn lại những kỷ niệm vui buồn - đó là món quà quý giá nhất mà tôi có được”.

Tình yêu của những người vợ, những cô gái Quảng Ninh chờ chồng, chờ người yêu giữa bom đạn chiến tranh không chỉ là bản tình ca da diết của một thời khói lửa, mà còn là biểu tượng thiêng liêng của lòng thủy chung và sự hy sinh cao cả. Dẫu tháng năm có dài, dẫu gian khó có chất chồng, tình yêu ấy vẫn không hề phai nhạt, mà càng thêm rực rỡ. Chính sự son sắt, kiên cường ấy đã làm nên hậu phương vững chắc, tiếp thêm sức mạnh cho những người lính nơi tiền tuyến, trở thành một biểu tượng đẹp đẽ về người phụ nữ Việt Nam trong thời chiến.