Phát huy giá trị di sản gắn với du lịch: Quảng Yên cần một cách làm mới

Với 200 di tích đã được xếp hạng và nhiều lễ hội lớn, Quảng Yên có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, việc phát huy giá trị di sản gắn với du lịch ít được duy trì và tăng cường hiệu quả khiến du lịch Quảng Yên chưa được phát huy đúng tầm.

Thi bơi chải trong Lễ hội xuống đồng tại Quảng Yên. Ảnh: Ngô Đình Dũng (CTV)

Năm 2013, Quảng Yên đã đưa các điểm di tích, lễ hội vào 3 tuyến, 11 điểm du lịch cố định. Bao gồm: Các điểm thuộc cụm di tích Bạch Đằng, đình Phong Cốc, nhà thờ họ Lê, chùa Yên Đông, chùa Yên Giang, miếu Tiên Công; xây dựng gói sản phẩm du lịch “Dấu ấn Bạch Đằng Giang” và “Làng quê Quảng Yên”.

Năm 2015, một số hãng lữ hành đã có mặt tại Quảng Yên để triển khai các gói sản phẩm khai thác du lịch tâm linh, lịch sử, du lịch trải nghiệm, trong đó chiến lược là hướng tới đối tượng khách tàu biển và khách nước ngoài. Thực tế trong năm này, Saigontourist đã đón được 120 đoàn với trên 1.600 khách tàu biển và quốc tế. Các hãng du lịch Tân Hồng, du thuyền Đông Dương, Nam Phong… đã bước đầu triển khai các gói thử nghiệm. Tuy nhiên, hoạt động của các hãng lữ hành nói trên đến thời điểm này gần như đã dừng hẳn.

Đình Yên Giang, một di tích có kiến trúc đẹp của TX Quảng Yên.

Các lễ hội luôn là điểm nhấn của Quảng Yên, hàng năm thu hút hàng trăm ngàn người tham gia, đặc biệt là các lễ hội lớn như Tiên Công, Bạch Đằng, Xuống đồng… Tuy nhiên, du khách chủ yếu là người dân địa phương đến để tham gia phần lễ, xem hội chứ chưa thu hút khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm, chơi hội và tiêu dùng các dịch vụ du lịch. Như lễ hội Tiên Công của làng đảo Hà Nam được coi là "lễ hội rước người" độc đáo nhất của Việt Nam, tuy nhiên phần đông khách hội là những người trong cuộc, là con cháu các cụ Thượng, người dân bản địa... chứ chưa có du khách thực sự. Theo thống kê của thị xã, 3 năm trở lại đây, mỗi năm Quảng Yên đón 400.000 - 500.000 lượt khách, tuy nhiên trung bình mỗi khách tiêu dùng chưa quá 70.000 đồng.

Nguyên nhân của việc này được chỉ ra là Quảng Yên thiếu và yếu về hạ tầng thiết yếu, sản phẩm lưu niệm, khâu quảng bá hình ảnh và việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực du lịch, đặc biệt là du lịch văn hóa, tâm linh, lễ hội.

Số người tham gia lễ hội Tiên Công rất đông, tuy nhiên chủ yếu là người dân địa phương.

Hiện toàn thị xã chỉ có một vài cơ sở nhỏ lẻ hoạt động về du lịch, tuy nhiên chủ yếu là du lịch trải nghiệm nông nghiệp, cảnh quan, chưa có doanh nghiệp khai thác các sản phẩm du lịch liên quan đến di sản văn hóa. Hầu hết các điểm di tích lớn đều chưa được đầu tư, tôn tạo đúng tầm, thiếu và yếu về hệ thống hạ tầng giao thông kết nối, công trình điểm nhấn, cảnh quan phù hợp; không có sản phẩm du lịch đặc trưng… Ngay như Cụm di tích Quốc gia đặc biệt Bạch Đằng nhiều năm qua chỉ nhận được sự đầu tư nhỏ giọt, dẫn đến nguy cơ giảm giá trị di tích.

Từ thực trạng trên, gần đây Quảng Yên đã đẩy mạnh nhiều hoạt động xúc tiến du lịch, trong đó có liên quan đến các di tích, lễ hội. Tiêu biểu như thiết kế bộ tem về Chiến thắng Bạch Đằng 1288; thi sáng tác biểu trưng (logo) Quảng Yên; thi thiết kế sản phẩm lưu niệm du lịch Quảng Yên; thi ảnh đẹp Quảng Yên xưa và nay; hội thi "Em là hướng dẫn viên du lịch"… Hiện Quảng Yên đang chuẩn bị phát hành bộ tem Chiến thắng Bạch Đằng 1288.

Năm 2015 một số hãng lữ hành đã mở các gói sản phẩm đưa du khách nước ngoài đến thăm Quảng Yên, tuy nhiên đến nay không còn được duy trì. Ảnh: Ngô Đình Dũng (CTV)

Đây đều là những chuyển động thiết thực để phát triển du lịch trên địa bàn, nhất là loại hình du lịch lễ hội, tâm linh, văn hóa. Bên cạnh đó, Quảng Yên còn cần phải khắc phục điểm yếu cốt lõi là đầu tư hạ tầng du lịch, dịch vụ du lịch và đặc biệt là thu hút doanh nghiệp đầu tư tôn tạo, phát huy giá trị các di tích, lễ hội lớn; đặc biệt là cần hợp tác, đồng hành, tạo điều kiện cho các đơn vị du lịch khai thác thế mạnh di tích, lễ hội trên địa bàn. Tin rằng, khi vốn quý di sản văn hóa được khai thác hiệu quả, kết hợp với các lợi thế khác vốn có sẽ giúp Quảng Yên trở thành trung tâm du lịch mới và phát triển mạnh mẽ.

Việt Hoa

[links()]