Tăng cường biện pháp

Chống đuối nước trở thành ưu tiên hàng đầu tại Kế hoạch hành động quốc gia phòng chống tai nạn, thương tích trẻ em giai đoạn 2021-2030. Kế hoạch số 174/KH-UBND ngày 7/7/2023 của UBND tỉnh về thực hiện Chỉ thị số 33-CT/TU ngày 29/5/2023 của BTV Tỉnh ủy “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm trật tự ATGT; phòng chống tai nạn thương tích và đuối nước; quản lý, giáo dục thanh thiếu nhi, học sinh trong dịp hè trên địa bàn tỉnh”, đặt ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, toàn tỉnh có 60% trẻ em từ 6-16 tuổi biết bơi an toàn; giảm tỷ lệ đuối nước hằng năm 10%; mỗi xã, phường có ít nhất một bể bơi cho trẻ em.

Bám sát mục tiêu này, thời gian qua, các cấp, ngành, địa phương của tỉnh đã nỗ lực, triển khai quyết liệt nhiều giải pháp đồng bộ nhằm giảm thiểu tối đa tai nạn đuối nước ở trẻ em.

Cụ thể, TX Quảng Yên đã xây dựng, triển khai đề án “Tổ chức dạy bơi và kỹ năng phòng chống đuối nước cho học sinh tiểu học, THCS trên địa bàn giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030”. Sau 2 năm triển khai, đề án đã cho thấy nhiều kết quả tích cực. Phòng GD&ĐT thị xã đã tổ chức 189 khóa học bơi với gần 5.700 học sinh khối lớp 4 tham gia, đạt 63,85%; 80 khóa học bơi tự nguyện có thu phí với 2.088 học sinh từ lớp 3-9 tham gia; 45 khóa học bơi miễn phí cho 1.056 học sinh có hoàn cảnh khó khăn trong dịp hè. Hiện tổng số học sinh từ lớp 4 đến lớp 9 biết bơi là trên 8.500 học sinh, đạt 53,03%. Dịp hè này thị xã dự kiến mở 20 lớp học bơi miễn phí cho 490 trẻ em tham gia.

TX Đông Triều đã đẩy mạnh huy động nguồn lực đầu tư xây dựng hệ thống bể bơi di động trên địa bàn, hướng dẫn các trường học quản lý, sử dụng và vận hành hiệu quả hệ thống bể bơi lắp ghép... Hiện Đông Triều có hơn 30 bể bơi, trong đó có 21 xã, phường đều có bể bơi di động đặt tại các trường tiểu học, THCS. Phòng GD&ĐT phối hợp cùng Đoàn Thanh niên thị xã thường xuyên tổ chức các lớp dạy bơi miễn phí cho trẻ… đưa tỷ lệ học sinh tiểu học, THCS biết bơi của thị xã đạt hơn 60%. Dịp hè này, Đông Triều dự kiến tổ chức 48 lớp học bơi miễn phí ở bể bơi Trung tâm Văn hóa - Thể thao thị xã và các bể bơi thông minh trên địa bàn thị xã cho khoảng 2.000 học sinh từ 6-15 tuổi.

Cùng với Quảng Yên, Đông Triều, theo thông tin từ các địa phương, dự kiến mùa hè này toàn tỉnh sẽ mở gần 200 lớp học bơi miễn phí cho trên 5.000 trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em sinh sống tại các khu vực có nhiều ao, hồ, sông, suối. Thêm nữa, các doanh nghiệp, đơn vị, trung tâm dạy năng khiếu trên địa bàn tỉnh tiếp tục tăng cường mở các lớp dạy bơi trong mùa hè này đáp ứng nhu cầu của thanh thiếu nhi.

Sở Văn hóa - Thể thao cũng triển khai kế hoạch mở lớp tập huấn trang bị kiến thức cơ bản, kỹ năng bơi an toàn, phòng chống đuối nước cho hướng dẫn viên, cộng tác viên, giáo viên tại các cơ sở giáo dục, cơ sở kinh doanh thể dục thể thao, nhân viên, thuyền viên trên các phương tiện đường thuỷ lần lượt tại 13 địa phương trong thời gian 4 ngày/lớp, với số học viên là 40-60 người/lớp. Dự kiến bắt đầu từ ngày 12/6 và kết thúc vào ngày 1/8/2024.

UBND tỉnh vừa có Văn bản số 1382/UBND-VHXH về việc tăng cường các biện pháp phòng chống đuối nước trên địa bàn tỉnh. Theo đó, yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố quán triệt, xác định trách nhiệm cho người đứng đầu UBND cấp xã, cấp thôn trong việc tuyên truyền đến các hộ dân về công tác quản lý trẻ em, học sinh, sinh viên, phổ biến các kỹ năng phòng chống đuối nước. Tổ chức cho 100% các hộ dân trên địa bàn ký cam kết quản lý trẻ em, học sinh và phổ biến các kỹ năng phòng chống đuối nước xong trước ngày 20/6/2024.

Đồng thời, tổ chức tổng rà soát các địa điểm có nguy cơ xảy ra đuối nước trên địa bàn, có biện pháp khắc phục triệt để những tồn tại gây mất an toàn, hạn chế tối đa người dân tiếp cận các khu vực nguy hiểm xong trước ngày 10/6/2024; rà soát, quy hoạch, xây dựng bổ sung thêm các bãi, điểm tắm đủ điều kiện; thu hút đầu tư bể bơi, điểm vui chơi đạt tiêu chuẩn; xây dựng bể bơi (di dộng, lắp ghép) đủ tiêu chuẩn theo quy định và điểm tập bơi an toàn; phấn đấu trong mùa hè năm 2024, 100% xã, phường, thị trấn có ít nhất một bể bơi tiêu chuẩn hoặc bể bơi tạm thời, một điểm dạy bơi an toàn cho trẻ em…

Với sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh, sự vào cuộc tích cực, nghiêm túc của các ngành, địa phương, gia đình và cộng đồng, tin tưởng tình trạng tai nạn đuối nước ở trẻ em sẽ có nhiều chuyển biến tích cực hơn, tạo cho trẻ em một môi trường sống, vui chơi an toàn.

Đồng chí Nguyễn Tuấn Thắng, Bí thư Thành Đoàn Hạ Long, chia sẻ: Nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác phòng, chống đuối nước cho trẻ em trên địa bàn thành phố, cùng với thực hiện đồng bộ các giải pháp Tỉnh Đoàn chỉ đạo, Thành Đoàn Hạ Long đã thành lập 1 đội hình điểm cấp thành phố với tên gọi “Đội thanh niên xung kích tham gia phòng chống tai nạn thương tích, đuối nước cho trẻ em" tại phường Việt Hưng. Theo đó, các đội hình này sẽ phân chia thành viên thực hiện đi kiểm tra, rà soát vào một số khung giờ cố định mỗi ngày tại một số điểm, khu vực ao hồ, sông, suối nguy hiểm, phát hiện trẻ em bơi không an toàn đưa về nhà và nhắc nhở, tuyên truyền tới phụ huynh cùng thiếu nhi về những nguy cơ tai nạn đuối nước để chủ động phòng tránh. Thành Đoàn đang tiếp tục nhân rộng đội hình này tại toàn bộ 33 xã, phường trên địa bàn thành phố trong nửa đầu tháng 6/2024.

Dự kiến trong tháng 6, Tỉnh Đoàn sẽ tổ chức Liên hoan các Đội tuyên truyền măng non “Phòng chống đuối nước, tai nạn thương tích và xâm hại trẻ em” năm 2024 chia thành 2 cụm thi gồm: Cụm thi các huyện (Vân Đồn, Cô Tô, Tiên Yên, Bình Liêu, Ba Chẽ, Đầm Hà, Hải Hà) và cụm thi các thành phố, thị xã (Đông Triều, Uông Bí, Quảng Yên, Hạ Long, Cẩm Phả, Móng Cái).

Các đội thi sẽ tham gia 3 vòng thi với hình thức thi kiến thức trắc nghiệm và đóng tiểu phẩm truyền thông xoay quanh nội dung về: Kỹ năng an toàn trong môi trường nước; kỹ năng cứu đuối an toàn; kỹ năng phòng chống tai nạn thương tích và xâm hại trẻ em; tuyên truyền về thực trạng, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác phòng tránh đuối nước tai nạn thương tích và xâm hại trẻ em hiện nay.

Đồng chí Nguyễn Phương Thảo, Phó Bí thư Tỉnh Đoàn, cho biết: Hội thi tuyên truyền phòng tránh tai nạn đuối nước được Tỉnh Đoàn - Hội đồng Đội tỉnh duy trì từ nhiều năm nay. Năm 2024 với việc đổi mới hình thức tổ chức Liên hoan các Đội tuyên truyền măng non “Phòng chống đuối nước, tai nạn thương tích và xâm hại trẻ em” nhằm đa dạng hóa các mô hình hoạt động hè và phong trào thanh thiếu nhi; nâng cao hiệu quả hoạt động của các đội tuyên truyền măng non, giúp các em phát huy năng khiếu, tạo sân chơi bổ ích, hấp dẫn, thu hút đông đảo đội viên, thiếu nhi tham gia. Đồng thời, tạo cơ hội, sân chơi để đơn vị Đoàn, Hội, Đội, các địa phương chia sẻ kinh nghiệm, giải pháp mới, sáng tạo trong công tác tuyên truyền, trang bị kỹ năng phòng chống đuối nước, tai nạn thương tích và xâm hại cho trẻ em cũng như tiếp tục truyền tải thông điệp, kêu gọi hành động của toàn xã hội phòng chống tai nạn thương tích, phòng chống đuối nước cho thiếu nhi.

Với tinh thần xung kích, vào cuộc sôi nổi, trách nhiệm của các cấp bộ Đoàn đã và đang lan tỏa nhiều hiệu ứng tích cực, góp phần chung tay ngăn chặn tình trạng đuối nước ở trẻ em hiện nay.

- Vậy ngành có giải pháp gì để tất cả trẻ em có thể tham gia học bơi?

+ Dưới góc độ là thành viên Ban Chỉ đạo hoạt động hè tỉnh, chúng tôi sẽ tham gia tích cực trong việc hướng dẫn cơ sở mở các lớp năng khiếu bơi thuận lợi nhất. Tính đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh đã tổ chức 185 lớp dạy bơi miễn phí cho 3.724 trẻ em, dự toán kinh phí trên 2,5 tỷ đồng, đặc biệt như Đông Triều đã có 46 lớp bơi miễn phí 100% cho các học viên, Quảng Yên hiện nay có 20 lớp bơi... Đồng thời, Sở đã chỉ đạo Trường TDTT miễn phí cho tất cả các cháu có hoàn cảnh khó khăn được tham gia tập luyện các lớp thể thao hè.

Tương tự như vậy, ngoài Trại hè Thể thao kể trên, nhà trường cũng bố trí nguồn để có thể miễn phí tập luyện, ăn nghỉ cho các cháu có hoàn cảnh khó khăn. Còn kinh phí cho các lớp bơi của Đông Triều, Quảng Yên... là từ phong trào Thanh niên Tình nguyện mùa hè xanh, nguồn lực từ ngân sách của các địa phương và kinh phí hàng năm tỉnh cấp qua Sở LĐ-TB&XH dành cho hoạt động hè miễn phí, trong đó có các lớp bơi miễn phí.

- Tham gia các lớp học bơi, trẻ em ngoài kỹ năng bơi thì còn được học thêm gì để phòng chống đuối nước hiệu quả không?

+ Điều này được thực hiện chính là thông qua các lớp bơi. Thời gian qua, một số lớp mới chỉ dạy trẻ tới mức độ biết bơi. Nhưng năm nay, chúng tôi yêu cầu các huấn luyện viên, hướng dẫn viên là phải trang bị thêm cho các em kỹ năng phòng chống khi xảy ra tình huống đuối nước của bản thân; kỹ năng nhận diện, cách thức cứu đuối hiệu quả nhất từ điều kiện thực tế, chứ không phải ai cũng nhảy xuống nước để cứu đuối, rồi kỹ năng sơ cấp cứu ban đầu… 

Chúng tôi cũng đã ban hành Văn bản 1638/SVHTT-QLTDTT ngày 7/6/2024 để hướng dẫn tiêu chuẩn, hoạt động của các bể bơi và việc phòng, chống tai nạn đuối nước rất chi tiết, cụ thể từ việc nhận diện đến các kỹ năng bơi, kỹ năng phòng, chống đuối nước và phương pháp sơ cứu, xử lý tình huống khi xảy ra sự vụ đuối nước gửi các địa phương, đơn vị và các cơ quan truyền thông để nhận diện và lan toả cách xử lý các tình huống trong phòng, chống đuối nước...

- Các lớp bơi mở nhiều vào mùa hè cùng với công tác tuyên truyền được đẩy mạnh, rộng khắp ở các địa phương. Vậy theo ông, vì sao tình trạng đuối nước vẫn diễn ra với nhiều vụ việc để lại hậu quả đau xót cho nhiều em nhỏ và gia đình?

+ Để bảo vệ môi trường an toàn cho trẻ em khi vào hè rất cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành, từ việc tuyên truyền, quán triệt tới cấp uỷ, địa phương, các tổ chức, đoàn thể và ngay cả cộng đồng khu dân cư. Và trong mỗi gia đình cũng phải nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm trong việc đảm bảo an toàn cho trẻ em.

Trong thời gian qua, một số vụ việc đuối nước xảy ra đến từ sự lơ đãng, chủ quan của một số bậc cha mẹ hay người thân khi dẫn trẻ đến các điểm vui chơi, giải trí nhưng lại sơ ý dẫn đến những mất mát về người rất là đau xót. Đây cũng là bài học cảnh tỉnh cho các bậc cha mẹ, gia đình trong chăm lo, quản lý con em mình.

Thực tế cũng cho thấy, nhiều bậc cha mẹ chưa nhận thức hết được tầm quan trọng của việc biết bơi và kỹ năng phòng chống đuối nước. Nhiều người cho rằng, con mình phải học tới THCS mới cho đi học bơi. Tuy nhiên, trẻ em chỉ 2-3 tuổi đã có thể học bơi. Được hướng dẫn bài bản, cháu nào tốt thì chỉ cần 1 tuần mà cháu nào chậm thì cũng 15 ngày là biết bơi, biết kỹ năng để nổi trên nước. Đó là cách đảm bảo an toàn nhất cho các em trong môi trường nước. Vì vậy rất mong là các phụ huynh có thể cho con em mình đi học bơi từ sớm với nhiều cách thức linh hoạt, phù hợp điều kiện trẻ cũng như gia đình.

Cùng với đó thì công tác quản lý, vận hành tại các bể bơi, khu tắm, ao hồ cũng cần chú trọng. Theo Văn bản 1638 kể trên, chúng tôi đã quy định rất cụ thể các điều kiện về cơ sở vật chất của bể bơi, điểm bơi, bãi tắm cũng như yêu cầu đối với người làm việc tại các cơ sở này, là căn cứ cho các cơ sở, đơn vị, địa phương triển khai vận hành và thực hiện công tác kiểm tra, giám sát thường xuyên.

- Cùng với nâng cao nhận thức, việc đầu tư cơ sở vật chất cho các lớp bơi hiện nay ra sao?

+ Thời gian qua, tỉnh đã dành nhiều sự quan tâm đặc biệt đối với trẻ em, trong đó có công tác phòng, chống đuối nước, giao nhiệm vụ cho các cấp, ngành, địa phương, tổ chức, cá nhân trong việc đảm bảo an toàn cho trẻ em. Theo đó, tỉnh đặt ra chỉ tiêu cụ thể phấn đấu tới 2025 trên địa bàn tỉnh có trên 60% trẻ em biết bơi. Vừa qua thì đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo hoạt động hè cấp tỉnh cũng đã chỉ đạo, yêu cầu mỗi xã, phường phấn đấu có 1 bể bơi cho em.

Hiện nay, một số địa phương như Đông Triều, Quảng Yên đã, đang làm tốt nội dung này, như Đông Triều 100% các xã, phường đều có 1 bể bơi. Việc huy động nguồn lực đầu tư bể ban đầu đã khó, tuy nhiên việc quản lý, duy trì, bảo quản, vận hành hiệu quả các bể bơi này về lâu dài còn khó hơn, cần nêu cao trách nhiệm của các tổ chức, đoàn thể, cộng đồng xã hội, đặc biệt là người dân chứ nếu chỉ riêng nguồn ngân sách thì không đảm bảo hết được. Với ý nghĩa đó thì nhân dân chăm lo, đóng góp, nhân dân quản lý, vận hành thì sẽ bền vững, lâu dài hơn, gắn kết thực với đời sống của nhân dân, con em của chúng ta hiệu quả hơn.

Chỉ tiêu 60% trẻ em biết bơi cũng đã giao trách nhiệm cụ thể cho các ban, ngành trong kế hoạch 183 của tỉnh. Năm nay, chúng tôi đã xây dựng kế hoạch phối hợp với các địa phương để đưa ra một khung tiêu chí đánh giá thế nào là trẻ em biết bơi ở 3 mức độ để hướng dẫn trong việc đánh giá, cấp chứng nhận Trẻ em biết bơi. Một số cơ quan, doanh nghiệp thì có thể chúng tôi cấp chứng nhận cho các cháu, còn các địa phương thì có thể là Sở VH-TT hoặc địa phương cấp chứng nhận này. Việc đánh giá đảm bảo thiết thực, phải qua các đợt kiểm tra, không chỉ biết bơi mà còn cần đảm bảo cả kỹ năng sinh tồn trong môi trường nước thì mới được công nhận.

- Xin cảm ơn ông đã trả lời phỏng vấn!