Phục tráng, phát triển giống cây trồng, vật nuôi chất lượng

Hiện nay, việc duy trì khai thác, phục tráng và phát triển các giống cây trồng, vật nuôi chất lượng đã góp phần nâng cao năng suất, mang lại giá trị kinh tế, từng bước phát triển ngành nông nghiệp địa phương bền vững. Đây là hướng đi đúng, được nhiều nhà khoa học, nhà đầu tư trong và ngoài tỉnh quan tâm.

Từ năm 2015, nhận thấy giống lúa Bao thai lùn ở các huyện miền Đông của tỉnh do canh tác lâu ngày, người dân tự nhân giống nên có độ thuần kém, năng suất thấp, Công ty CP Giống cây trồng Quảng Ninh đã nghiên cứu phục tráng. Qua 3 năm thu nhập, chọn giống từ các vụ lúa, Công ty đã sản xuất giống siêu nguyên chủng được Trung tâm Khảo nghiệm giống sản phẩm cây trồng Quốc gia kiểm định đạt yêu cầu.

Đến năm 2019, Công ty đã cấp giống và hướng dẫn người dân các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh đưa vào gieo cấy, năng suất từ 35-40 tạ/ha lên khoảng 50 tạ/ha.

Không chỉ phát triển giống lúa, các đơn vị còn nghiên cứu, phục tráng giống gà Bang Trới (phường Hoành Bồ, TP Hạ Long). Từ năm 2015-2019, Trường Cao đẳng Nông Lâm Đông Bắc đã thực hiện nhiệm vụ nhân thuần, lưu giữ bảo tồn giống gà này.

Sau 5 năm chọn lọc, kích thước và khối lượng cơ thể của gà Bang Trới trưởng thành có sự tăng dần qua các thế hệ, chất lượng thịt gà cao, khả năng kháng bệnh tốt, sinh trưởng ổn định. Sau khi ổn định nguồn giống, trường tiến hành ấp và giao gà giống cho người dân để sản xuất.

Cán bộ Công ty CP Giống cây trồng Quảng Ninh kiểm tra mẫu lúa bao thai để chọn dòng thuần chủng chất lượng. Ảnh: Phạm Tăng

Ngoài ra, một số dự án phát triển cây, con giống chất lượng cao cũng đang được thực hiện, như: Vải thiều, na tại TX Đông Triều; vải chín sớm tại TP Uông Bí theo hướng VietGAP; bảo tồn gen và phát triển chăn nuôi đối với giống lợn Móng Cái và gà Tiên Yên...

Tuy nhiên, thực tế việc phục tráng, phát triển giống chất lượng cao, nhất là với thủy sản gặp không ít khó khăn. Theo ông Dương Văn Hiệp, Phó trưởng Phòng Kỹ thuật - Môi trường (Sở NN&PTNT), do thủy sản sinh trưởng dưới nước, dưới bùn cát nên khó quan sát. Khác với gia súc, gia cầm, thủy sản rất khó phân biệt tính đực cái; một số loài thủy sản còn có đặc điểm chuyển đổi giới tính, cần can thiệp kích thích nhân tạo để con vật giao phối với nhau...

Để phát triển nguồn giống thủy sản chất lượng cao, những năm qua các doanh nghiệp ngành thủy sản Quảng Ninh đã nhập một số giống thủy sản nước ngoài về nuôi cho kết quả tốt, như: Tôm thẻ chân trắng Nam Mỹ; hầu Thái Bình Dương; hầu cửa sông; cá rô phi Đường nghiệp...

Cùng với đó còn phát triển các đơn vị nuôi trồng giống thủy sản, cung cấp nguồn giống tại chỗ cho người dân. Như ở huyện Đầm Hà, Tập đoàn Việt - Úc đã triển khai dự án sản xuất tôm chất lượng cao. Dự án có quy mô và sản xuất 8 tỷ con tôm giống/năm và xây dựng khu nuôi tôm thương phẩm có sản lượng từ 100 đến 300 tấn/ha/năm, tương đương 5.800-17.400 tấn/năm. Sau thời gian tích cực triển khai, đến nay đã sản xuất được gần 600 triệu con tôm giống, đáp ứng nhu cầu con giống tại chỗ phục vụ người nuôi tôm trong tỉnh.

Hàu cửa sông tại Quảng Yên được người dân nhân giống, nuôi trồng rộng rãi mang lại giá trị kinh tế cao.

Không chỉ dự án sản xuất giống ở Đầm Hà, tại Cẩm Phả cũng có 2 dự án phát triển giống thủy sản chất lượng cao. Dự án sản xuất giống, nuôi thương phẩm và chế biến thức ăn cho tôm sử dụng công nghệ cao cũng được Tập đoàn NG Việt Nam đầu tư. Hiện, dự án đang được các sở, ngành, đơn vị liên quan cho ý kiến.

Bên cạnh đó, Trung tâm Sản xuất giống công nghệ cao và nuôi thực nghiệm giống hải sản Quảng Ninh do Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển sản xuất Hạ Long (BIM) đầu tư cũng được triển khai, năng suất ước đạt 15-20 tấn/ha. Nhờ vậy, năm 2019, sản xuất và cung ứng giống thủy sản đạt khoảng 1,2 tỷ con giống các loại, đạt 110% kế hoạch.

Năm 2020, ngành Nông nghiệp đặt mục tiêu rà soát, điều chỉnh quy hoạch, lựa chọn một số sản phẩm chủ lực lợi thế. Trong đó, cơ cấu lại giống cây trồng, vật nuôi, hướng đến chuyển dịch trồng trọt, chăn nuôi từ mục tiêu số lượng sang chất lượng, tăng khả năng cạnh tranh. Vì vậy, việc bảo tồn và phát triển các giống cây, con thuần chủng và chất lượng cao là hướng đi đúng đắn, không chỉ mang lại lợi ích kinh tế ổn định, lâu dài cho người nông dân, mà còn góp phần phát triển ngành nông nghiệp hữu cơ bền vững.

Hoàng Quỳnh

[links()]