Gần 70 năm qua, phát thanh Quảng Ninh ngày càng lớn mạnh. Từ chỗ chỉ tiếp âm Đài Tiếng nói Việt Nam và phát sóng 15 phút tin tức tự sản xuất mỗi ngày, giờ đây, 2 kênh sóng phát thanh phát sóng tổng cộng 36h/ngày, nhận được sự tin yêu, ủng hộ và đồng hành của hàng triệu thính giả Vùng mỏ và thính giả các tỉnh, thành lân cận.

Đều đặn đúng 5h30, nhạc hiệu thân thương của phát thanh Quảng Ninh lại vang lên, báo hiệu một ngày làm việc, học tập bắt đầu. Từ thành thị tới nông thôn, từ miền núi tới hải đảo, chỉ cần chiếc đài nhỏ, hay chiếc điện thoại thông minh, thính giả đã có thể cập nhật mọi tin tức thời sự trong tỉnh, trong nước, quốc tế, cùng hàng chục chương trình chuyên đề, chuyên mục, văn nghệ, giải trí khác.

Tháng 1/2019, Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh (QMG) được thành lập trên cơ sở hợp nhất các cơ quan thông tin, báo chí của tỉnh, gồm: Báo Quảng Ninh, Đài PT-TH tỉnh, Báo Hạ Long (thuộc Hội VHNT tỉnh), Cổng Thông tin điện tử (thuộc Văn phòng UBND tỉnh). Đây là Trung tâm Truyền thông cấp tỉnh đầu tiên trong cả nước được thành lập, hoạt động theo Luật Báo chí và Quy hoạch Báo chí quốc gia, nhằm phát triển sự nghiệp báo chí, thông tin, tuyên truyền của tỉnh; thực hiện có hiệu quả mô hình “Tòa soạn hội tụ”; xây dựng hệ thống báo chí Quảng Ninh hội nhập và phát triển.

Bên cạnh việc QMG từng bước đi vào hoạt động ổn định là đòi hỏi đổi mới về nội dung, ứng dụng công nghệ thông tin, tích hợp truyền thông đa phương tiện, nhằm nâng cao chất lượng các chương trình phát thanh, truyền hình, các tác phẩm báo in, báo điện tử. Đối với phát thanh, các chương trình trên cả 2 kênh sóng không ngừng được cải tiến, nhằm tạo ra những món ăn tinh thần mới cho công chúng ở nhiều đối tượng khác nhau. Các chương trình không còn phù hợp đã được thay thế bằng những chương trình mới có sức cuốn hút hơn.

Nắm bắt xu thế thời đại, phát thanh Quảng Ninh đã mở rộng đến mọi đối tượng, tiếp cận thính giả trên cả không gian mạng. Từ chỗ chỉ cung cấp thông tin một chiều, giờ đây, thính giả có thể tương tác với những người làm chương trình một cách đa dạng hơn qua fanpage, qua mạng xã hội, email, điện thoại... hoặc lên sóng trực tiếp khi chương trình đang phát, làm cho chương trình hấp dẫn, phong phú hơn. Nhiều chương trình mở, trực tiếp, hiện đại, có tính tương tác cao ra đời như: Radio Quảng Ninh - Giờ cao điểm; Radio kết nối; Music+; Chuyện cùng bác sĩ... đã giành được tình cảm yêu mến của thính giả.

Với ông Nguyễn Đại Nghĩa (phường Việt Hưng, TP Hạ Long), làn sóng phát thanh Quảng Ninh gần gũi, thân thiết như một người bạn, không chỉ để cập nhật những thông tin mới, mà hơn hết, còn được lắng nghe, chia sẻ và trải lòng. Ông Nghĩa bày tỏ: Là một thính giả lâu năm của phát thanh Quảng Ninh, tôi thấy các chương trình đã có sự đổi mới về công nghệ làm phát thanh. Vì vậy chất lượng các chương trình ngày càng được nâng cao. Tôi tin rằng, với công nghệ phát thanh hiện đại, phát thanh Quảng Ninh sẽ có thêm nhiều chương trình sống động, có chiều sâu hơn nữa đáp ứng yêu cầu của công chúng.

Những tình cảm, sự yêu mến mà thính giả dành cho phát thanh Quảng Ninh cũng là nguồn động viên tinh thần vô giá để mỗi cán bộ, phóng viên, biên tập viên của QMG tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chương trình nhằm đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của thính giả. 

Hiện nay, truyền thông nói chung, lĩnh vực phát thanh, trong đó có phát thanh Quảng Ninh đang đứng trước yêu cầu phải chuyển đổi mạnh mẽ do sự cạnh tranh gay gắt từ các loại hình truyền thông trên nền tảng số. Sự cạnh tranh này đến từ cả nội dung và sự chia sẻ của công chúng. Theo thống kê năm 2022, cứ 10 người dân trên thế giới thì có 7 người sử dụng điện thoại di động, 62% số dân tiếp cận Internet và 60% số dân có tài khoản mạng xã hội. Tại Việt Nam, hiện có khoảng 70 triệu người dùng Internet, trong đó hơn 50 triệu người tham gia các mạng xã hội. Những con số này là minh chứng cho sự bùng nổ của thế hệ công dân số toàn cầu và tất nhiên cũng là những khán, thính giả số, mục tiêu của các đài phát thanh, truyền hình.

Trong bối cảnh đó, đặt ra yêu cầu cho phát thanh Quảng Ninh phải có những chuyển động tích cực trong cách tiếp cận vấn đề, cách thức tổ chức sản xuất và đưa các sản phẩm lên nền tảng số, sử dụng công nghệ số, tích hợp dữ liệu số để tối ưu hóa hoạt động. Không còn đưa đến thông tin cho thính giả theo một chiều, các chương trình như: Chuyện cùng bác sĩ; Music+... của phát thanh Quảng Ninh còn cho phép thính giả tương tác dễ dàng hơn trên nền tảng số. Thính giả có thể comment bày tỏ quan điểm, bình luận, hoặc đăng ký tham gia chương trình ngay trên livestream.

Những chương trình như thế đang được phát thanh Quảng Ninh tăng cường thực hiện nhằm thu hút lượng lớn thính giả trẻ, những công dân số. Tạo điều kiện để họ tham gia phát triển nội dung, trở thành một phần của chương trình. Theo biên tập viên Hữu Khánh (Phòng Biên tập Phát thanh): Kỷ nguyên số vừa là cơ hội, vừa là thách thức đối với các phóng viên, biên tập viên. Đối với chương trình Music+ do tôi phụ trách, chúng tôi luôn hướng đến làm sao để tiếp cận được nhiều thính giả nhất. Nhờ công nghệ số, giờ đây thính giả không chỉ được nghe âm thanh, mà còn được nhìn, được xem, được theo dõi quá trình chúng tôi chuẩn bị lên sóng, thậm chí tương tác với MC, khách mời ngay trên live.

Bên cạnh nâng cao chất lượng nội dung, việc đầu tư về mặt công nghệ, kỹ thuật, tăng diện phủ sóng và chất lượng phát sóng, nhằm cung cấp tới công chúng những sản phẩm báo chí có chất lượng âm thanh cao, phù hợp với đời sống hiện đại cũng được lãnh đạo QMG chú trọng. Hiện nay, hệ thống thiết bị sản xuất chương trình phát thanh của QMG đã được số hóa hoàn toàn, cho phép thực hiện các chương trình trực tiếp thuận tiện và dễ dàng hơn theo hướng mở, tương tác với thính giả, đáp ứng nhu cầu thông tin đa chiều. Ngoài phát sóng FM, 2 kênh phát thanh Quảng Ninh còn được phát sóng trên nhiều hạ tầng (phát online, phát vệ tinh Vinasat 1, trên app Quảng Ninh Media, livestream trên fanpage). Hiện nay, QMG cũng đang tiến hành thực hiện các bước để đưa phát thanh lên nền tảng số. Đây cũng là xu thế tất yếu của phát thanh hiện đại.

Với những bước tiến mạnh mẽ, phát thanh Quảng Ninh đã khẳng định được vị thế của mình, biến thách thức thành cơ hội, thực sự là một trong những kênh thông tin quan trọng của công chúng.

72 tuổi, mái tóc đã bạc phơ, nhưng đi đâu lão nông Phạm Thành cũng không quên mang theo chiếc đài nhỏ của mình để còn nghe radio Quảng Ninh. Nhưng đó là câu chuyện của nhiều năm trước. Bức ảnh gần đây nhất ông khoe với Ban biên tập chương trình là khoảnh khắc ngồi trên tầng 23 Chung cư E Comhome3 Hà Nội nghe Đài Quảng Ninh qua app QMG. Dù được lên thủ đô chơi, nhưng đến khung giờ quen thuộc của Khúc nhạc xanh là ông lại canh để nghe cho bằng hết chương trình. Ông phấn khởi lắm vì trước đây, đi đâu cũng phải mang đài, đi xa quê một tí là không nghe được Radio Quảng Ninh, nhưng nay có app QMG rồi ông có thể yên tâm đi bất cứ đâu mà radio Quảng Ninh vẫn luôn đồng hành, sát cánh bên cạnh.

Ông nắm rõ tên từng chương trình, nhớ giọng của từng phát thanh viên, biên tập viên và không ngày nào ông không có những lời nhận xét với các chương trình qua fanpage QMG - Radio Quảng Ninh: “Tôi là Phạm Đình Thành. 72 tuổi ở phường Phong Hải, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. Là một thính giả lâu năm của Đài Quảng Ninh, tôi thấy những chương trình của Đài đã đáp ứng được tất cả tầng lớp thính giả. Đài đã có nhiều đổi mới về công nghệ phát thanh, làm cho chất lượng các chương trình ngày càng được nâng cao. Tôi rất thích những chương trình như Thời sự, Đất và người Quảng Ninh, Du lịch cùng Radio Quảng Ninh, Review sách, Chuyện cùng bác sĩ, Sức khoẻ là vàng, Radio Quảng Ninh Giờ cao điểm, Khúc nhạc xanh... Giọng đọc của các biên tập viên với sự truyền cảm đã giúp những thính giả như tôi lĩnh hội được tất cả những gì các chương trình muốn gửi đến...”.

Đây có lẽ là món quà tinh thần vô giá động viên những người làm phát thanh Quảng Ninh nhân dịp kỉ niệm 5 năm thành lập Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh. Qua nhịp cầu phát thanh, nhiều thính giả đã hiểu, mến yêu và đồng hành cùng từng bước chuyển mình của Trung tâm để vừa động viên, góp ý chân thành với mong muốn QMG ngày càng gần hơn với công chúng, thính giả.

Lúc đầu những thính giả như ông Phạm Thành còn thắc mắc, sao câu đố giao thông ở Quảng Ninh lại có cả thính giả ở tận Tiền Giang, Hậu Giang, Thái Bình, Hải Phòng trả lời đúng và có thưởng? Nhưng giờ với công nghệ số ngày càng phát triển, thính giả của Radio Quảng Ninh đã có thể mở rộng tới tất cả các tỉnh, thành phố trong cả nước, thậm chí ở nước ngoài.

Mikael Asman, một nhiếp ảnh gia nghiệp dư ở Thụy Điển không thể nào quên khoảnh khắc được chúc mừng năm mới 2023 trên sóng radio Quảng Ninh. Chiếc máy ảnh chính là vật gắn kết đã đưa ông đến với tỉnh Quảng Ninh của Việt Nam để ghi lại những khoảnh khắc người dân đón Tết Nguyên đán. Lúc biên tập viên hỏi Mikael Asman làm thế nào kéo gần khoảng cách giữa con người với con người trong xã hội bận rộn hiện nay, ông đã chụp ảnh cho ekip làm chương trình ngay tại phòng thu và tiết lộ: “Khi tôi chụp ảnh, tôi đều nói hãy cười lên. Và khi các bạn nhìn nhau cười, tôi sẽ chụp lại khoảnh khắc đó. Đây chính là cách để chúng ta gần nhau hơn. Thật vui khi được lên sóng của các bạn để chia sẻ điều này, thật là tuyệt vời”.

Một ngày làm việc của đội ngũ biên tập viên, phóng viên, phát thanh viên Phòng Biên tập Phát thanh, Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh, bắt đầu bằng khung giờ lên sóng trực tiếp chương trình Radio Quảng Ninh giờ cao điểm lúc 6h30. Trước đó 1h, là chương trình ca nhạc Giai điệu ngày mới và 30 phút chuyển tiếp chương trình Thời sự của Đài Tiếng nói Việt Nam.

Khi đã lên sóng trực tiếp, các biên tập viên dù còn bộn bề lo toan cho con cái, gia đình hay những vấn đề riêng tư thì đều phải gác lại một bên để mang tâm thái tích cực nhất đồng hành, trò chuyện, thông tin và giao lưu cùng thính giả. Mỗi người đều đã quen với việc check thông tin phản hồi của thính giả qua fanpage QMG - Radio Quảng Ninh để lắng nghe những góp ý, nhận xét, từ đó kịp thời điều chỉnh trong chương trình sắp diễn ra. Những lời động viên nho nhỏ mỗi ngày của thính giả là những liều “thuốc bổ” quý giá giúp khích lệ tinh thần làm việc của mọi người trong cả một ngày. Cũng có khi nhờ những góp ý thẳng thắn mà cả đội ngũ phải ngay lập tức tìm lỗi để sửa, coi đây là những vết xước không thể lặp lại lần sau.

Biên tập viên Phương Nga, trợ lý của chương trình Music + trên 2 nền tảng phát thanh trực tiếp và livestream trên fanpage vào mỗi 15h15’ chiều thứ 7 hàng tuần chia sẻ: “Dù Music + là chương trình ca nhạc trực tiếp theo yêu cầu dành cho giới trẻ nhưng cũng có không ít thính giả gọi điện đến yêu cầu những ca khúc về quê hương, đất nước, về tỉnh Quảng Ninh. Chúng tôi đã báo cáo Ban biên tập để làm riêng 1 chương trình phục vụ thính giả đúng vào dịp kỷ niệm 60 năm Ngày thành lập tỉnh khiến chúng tôi và thính giả đều thỏa lòng”.

Cũng từ những mong muốn, tâm tư của công chúng, người nghe, sau 5 năm thành lập Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh, phát thanh Quảng Ninh đã chủ động thích ứng và hội nhập. Các ekip sản xuất liên tục được lãnh đạo cơ quan cho đi tập huấn, trao đổi nghiệp vụ với các Đài bạn, các trung tâm nghiệp vụ báo chí lớn để đổi mới, nâng cao chất lượng các chương trình theo xu hướng tương tác, thực tế, đa nền tảng. Nhiều chương trình thay đổi format như: Radio Quảng Ninh Giờ cao điểm, Music +, Chuyện cùng bác sĩ, một số chương trình mới ra đời như: Review sách, Ngẫm và Nghĩ, Chuyển đổi số cùng giáo sư Biết Tuốt, Quảng Ninh - Theo dòng lịch sử... Cùng với 6 khung chương trình ca nhạc mỗi ngày dành cho các nhóm lứa tuổi, công chúng khác nhau như: Giai điệu ngày mới, Giai điệu tình yêu, Khúc nhạc xanh, Tình khúc Bolero, Ca nhạc thiếu nhi, Sắc màu âm nhạc, Ca khúc còn mãi theo thời gian… đã tạo nên những gam màu phong phú cho phát thanh Quảng Ninh theo hướng vừa đa dạng vừa chuyên biệt, vừa thông tin vừa giải trí, không một màu, phiến diện.

Phát thanh Quảng Ninh trong kỷ nguyên số đang ấp ủ nhiều dự định để tiếp tục sát cánh, đồng hành cùng thính giả với mục tiêu ra đời nhiều chương trình độc đáo, hấp dẫn hơn, phục vụ công tác thông tin tuyên truyền nói chung của tỉnh Quảng Ninh và công chúng nghe radio. Nhà báo Nguyễn Thị Thiện, Phó Giám đốc Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh, cho rằng: “Công nghệ số sẽ giúp phát thanh đến với thính giả bằng nhiều con đường hơn ngoài sóng phát thanh truyền thống, song điều này cũng đòi hỏi phải sáng tạo không ngừng để sản xuất các nội dung phù hợp với từng nhóm đối tượng công chúng trên từng nền tảng chuyên biệt. Đây là thách thức không nhỏ nhưng chúng tôi tin tưởng rằng truyền thống gần 70 năm của phát thanh Quảng Ninh sẽ là nền tảng, sự quan tâm đầu tư về con người và vật chất sẽ là đòn bẩy, sự tin yêu theo dõi của thính giả sẽ là động lực để những người làm phát thanh có những điều kiện cần và đủ để đam mê cống hiến, sáng tạo và phát thanh Quảng Ninh tiếp tục là người bạn đồng hành với thính giả yêu Quảng Ninh”.