Những vốn quý về văn hoá này đã và đang khẳng định những giá trị khác biệt của Quảng Ninh. Chính vì thế, việc bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm triển khai theo hướng nghiên cứu chuyên sâu về các di tích lịch sử - văn hóa có giá trị nổi bật. Cụ thể là tỉnh đã tổ chức hội thảo các chuyên gia, nhà khoa học, cơ quan quản lý về: Công tác quản lý Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long; hoàn thiện đề cương báo cáo đánh giá hiệu quả quản lý Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long; Đề cương điều chỉnh kế hoạch quản lý Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long giai đoạn 2017 – 202. Đồng thời, tổ chức khảo sát, nghiên cứu các di tích thuộc hệ thống thương cảng Vân Đồn; khai quật, nghiên cứu di chỉ Đồng Chổi, Cống Cái - Sơn Hào, khu vực đình - chùa và miếu Quan Lạn. Nghiên cứu, đánh giá giá trị, lịch sử văn hóa của di tích thiên Long Uyển và khu vực Yên Đức trong tổng thể di tích chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 và đề xuất phương án bảo vệ, bảo tồn và phát huy di tích…

Song song với đó, tỉnh nghiên cứu lập hồ sơ khoa học đối với những di sản văn hóa tiêu biểu, trong đó, lập 2 hồ sơ di sản văn hóa phi vật thể và đã được Bộ VH,TT và DL ghi vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là lễ hội truyền thống Vân Đồn; lễ hội đình Trà Cổ, thành phố Móng Cái; xây dựng đề cương, nhiệm vụ xây dựng hồ sơ khoa học, tổ chức hội thảo khoa học, đề nghị xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt đối với Quần thể di tích thương cảng Vân Đồn. UBND tỉnh đã phê duyệt Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích trên địa bàn tỉnh; Dự án số hóa di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Ngày 15/5/2020, tỉnh Quảng Ninh giới thiệu đến công chúng website di sản (hoàn thành Dự án số hóa di tích trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh). Đây là website đầu tiên của cả nước về di sản. Website xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đồng bộ, thống nhất về các di sản trên địa bàn tỉnh, hệ thống hóa các hồ sơ, tài liệu về di sản văn hóa. Đồng thời, cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời phục vụ cho việc quản lý, bảo tồn, quảng bá di sản văn hóa tỉnh. Tỉnh cũng đã triển khai xây dựng hệ thống lưu trữ, khai thác dữ liệu số về di sản.

Từ năm 2018 - 2022, tỉnh Quảng Ninh đã có 13 hiện vật được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia, 4 di tích được công nhận di tích cấp quốc gia và 10 di tích được xếp hạng di tích cấp tỉnh. Quảng Ninh đang phối hợp với tỉnh Hải Dương và Bắc Giang triển khai lập hồ sơ đề cử Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử (các tỉnh Quảng Ninh, Bắc Giang, Hải Dương) đề nghị UNESCO công nhận là Di sản văn hoá thế giới. GS.TS Trương Quốc Bình, Ủy viên Hội đồng di sản văn hóa quốc gia nhận định: Quảng Ninh đã có Vịnh Hạ Long được UNESCO công nhận. Phải khẳng định rằng, Vịnh Hạ Long được công nhận di sản thiên nhiên thế giới đã tạo điều kiện để chúng ta quản lý Vịnh Hạ Long tốt hơn, các giá trị phát huy tốt hơn, tạo cơ sở để phát triển du lịch bền vững. Di tích – danh thắng Yên Tử cũng vậy, nếu được UNESCO công nhận, nơi đây sẽ trở thành trung tâm du lịch tâm linh của thế giới, là điểm tựa quan trọng để đưa du lịch của tỉnh tiếp tục bứt phá, phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Và chắc chắn, nhờ Yên Tử người ta sẽ biết đến Việt Nam, biết đến Quảng Ninh nhiều hơn.

Không chỉ ở cấp tỉnh mà các địa phương của Quảng Ninh rất quan tâm, chỉ đạo tổ chức nghiên cứu, sáng tạo các sản phẩm văn hóa, nghệ thuật, thủ công mỹ nghệ mang đặc trưng của địa phương, nghiên cứu về di sản văn hóa vật thể, phi vật thể trên địa bàn, phục vụ phát triển kinh tế, xã hội. Tại một số địa phương, các doanh nghiệp đã hình thành và đưa vào hoạt động mô hình du lịch cộng đồng bước đầu đạt nhiều kết quả tích cực, làm thay đổi diện mạo, nâng cao chất lượng các tuyến điểm du lịch gắn với văn hoá, lịch sử để thu hút thêm du khách. Ở một số địa phương trong tỉnh sản phẩm thủ công mỹ nghệ sản phẩm du lịch làng quê, sinh thái, trải nghiệm đã khẳng định được thương hiệu và tiếp cận thị trường như là một số làng nghề thủ công truyền thống gốm sứ (thị xã Đông Triều); đan ngư cụ, đóng tàu vỏ gỗ (thị xã Quảng Yên), nuôi cấy ngọc trai (huyện Vân Đồn); điểm Du lịch làng quê Yên Đức, Điểm du lịch hồ Khe Chè; Điểm du lịch Quảng Ninh Gate thị xã Đông Triều; Sản phẩm du lịch văn hóa, du lịch sinh thái cộng đồng ở Tiền An, thị xã Quảng Yên…

Hiện khoảng 120 di tích, di sản đã nằm trong các điểm tour, tuyến du lịch cố định của Quảng Ninh, trong đó có những di tích được các đơn vị lữ hành lựa chọn để thiết kế nhiều sản phẩm riêng, trọn gói để đưa vào khai thác. Vào dịp Tết Nguyên đán mỗi năm (từ mồng 1 - 6/1 âm lịch), Quảng Ninh đón khoảng 70 - 100 vạn du khách, thì 70% trong đó là lượng du khách có mặt tại các di tích, di sản trên địa bàn. Điều này cho thấy di tích, di sản đã và đang là thành tố rất quan trọng của du lịch Quảng Ninh.

Các điểm dừng chân phục vụ nhu cầu tham quan, mua sắm được đầu tư đã có kết nối với các đơn vị lữ hành đón tiếp, phục vụ khách du lịch và đã được công nhận là điểm du lịch của địa phương. Các loại hình dịch vụ du lịch được hình thành từ văn hóa ẩm thực, chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm đã trở thành sản phẩm du lịch - văn hóa đặc sắc, hấp dẫn người dân, du khách. Đến năm 2022, đã có 502 sản phẩm tham gia Chương trình OCOP, trong đó có 272 sản phẩm đạt từ 3-5 sao, trên 90% sản phẩm OCOP được dán tem điện tử truy xuất nguồn gốc... phục vụ nhu cầu của người dân trong tỉnh và khách du lịch.

Tỉnh và các địa phương đã quan tâm đầu tư tu bổ, tôn tạo các di tích lịch sử, văn hóa, di tích cách mạng, cùng với công tác xã hội hóa được triển khai hiệu quả. Trong 5 năm qua (2018 - 2022), 100% di tích cấp quốc gia, 70% di tích cấp tỉnh đã được tu bổ, tôn tạo và chống xuống cấp với tổng kinh phí trên 1.683 tỷ đồng từ nguồn lực nhà nước và nguồn xã hội hoá. Bên cạnh đó, tỉnh đã thực hiện kiểm kê 07 loại hình di sản văn hóa phi vật thể, nhiều chương trình, dự án đã và đang được thực hiện. Thông qua hoạt động kiểm kê đã đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cho 6 di sản. Phối hợp với Viện Âm nhạc, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam nghiên cứu, ghi hình (tĩnh, động) về Then nghi lễ người Tày ở Bình Liêu; phối hợp với 10 tỉnh trong cả nước có di sản Then lập hồ sơ trình UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.