Ông Hà Trung Tuấn, phố Hòa Bình, thị trấn Tiên Yên:

“Sự đổi thay của quê hương là chiến thắng quan trọng sau một quá trình xây dựng và phát triển của Tiên Yên”

Ngày 8/8/1954 tôi là lính Trung đoàn 238, thuộc Sư đoàn 332 của Quân khu Đông Bắc, một trong rất nhiều đơn vị lực lượng vũ trang vào tiếp quản Tiên Yên.

Vào thời điểm ấy, đời sống người dân vô cùng khó khăn, tàn dư của chế độ thực dân Pháp còn lại chống đối bộ độ ghê lắm. Chúng tuyên truyền đủ mọi cách nào là bộ đội cướp đất, lấy hết gạo của dân; trong khi vẫn vác gạo chia cho dân cứu đói, giúp dân làm nhiều công việc khác. Và chỉ đến khi người dân cùng bảo nhau: “Bộ đội Cụ Hồ tốt thật” thì khi đó coi như ta đã chiến thắng.

Đó là chuyện của ngày xưa, còn ngày nay đã khác nhiều rồi những khó khăn và hủ tục lạc hậu trên địa bàn huyện Tiên Yên đã lùi sâu vào dĩ vãng. Những cựu chiến binh như chúng tôi rất mừng trước sự thay đổi của huyện Tiên Yên. Từ sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền các cấp, phong tục văn hóa tốt đẹp của người dân tộc thiểu số được phát huy, các hủ tục lạc hậu dần mất đi, thay vào đó là các lễ hội dân tộc như: Lễ hội dân tộc Tày ở xã Phong Dụ, Lễ hội dân tộc Dao ở xã Đông Ngũ, Lễ hội dân tộc Sán Chỉ ở xã Đại Dực, Đại Thành, Hà Lâu được tổ chức thường xuyên hơn nên đã đem lại đời sống tinh thần tốt đẹp, ấm no, tạo sự gắn kết bền chặt giữa cộng đồng người dân tộc thiểu số trong toàn huyện.

Sự “thay da đổi thịt” của Tiên Yên, là nhờ sự quan tâm của các cấp chính quyền từ Trung ương đến tỉnh, địa phương và nỗ lực của mọi tầng lớp nhân dân làm cho đời sống ngày càng ổn định, cuộc sống ngày càng vươn lên. Chính vì vậy chúng tôi luôn tự hào về truyền thống cách mạng và sự đổi thay mỗi ngày của quê hương Tiên Yên, mong rằng nó sẽ là đóng góp quan trọng vào việc phát triển chung của vùng Đông Bắc tỉnh Quảng Ninh.

Ông Lê Thanh, khu phố Hoà Bình, nguyên cán bộ Huyện uỷ Tiên Yên, 59 năm tuổi Đảng:

“Tiên Yên nơi tiềm năng được đánh thức”

Năm 1955, tôi 14 tuổi song cũng cảm nhận được sự khó khăn chồng chất của người dân huyện Tiên Yên lúc bấy giờ. Thời điểm đấy có thể nói Tiên Yên là một “đứa con nhà nghèo” chẳng có gì trong tay. Mọi thứ đều đổ nát, nên chính quyền và nhân dân đều phải cùng chung tay vào xây dựng và khắc phục tất cả mọi thứ từ hạ tầng giao thông cho đến trường, trạm.

Tiên Yên bây giờ thay đổi nhiều quá, mọi thứ đều đầy đủ từ đường sá cho đến các công trình thuỷ lợi, phố xá ngày càng khang trang sạch đẹp, trẻ em được học hành đầy đủ. Để có được sự thay đổi nhanh chóng như hiện nay, huyện Tiên Yên đã biết lựa chọn những điểm mạnh của mình để phát huy, đặc biệt đã bám sát các Nghị quyết, Chỉ thị của Trung ương, tỉnh và địa phương. Lấy đó làm động lực để phát triển kinh tế, định hướng lâu dài cho tương lai.

Bên cạnh đó, Tiên Yên cũng tranh thủ được các nguồn lực từ Trung ương, tỉnh để đầu tư hạ tầng giao thông nối các địa phương lại với nhau, tạo thành chuỗi liên kết để phát triển kinh tế mũi nhọn của mình như: thuỷ sản, lâm sản…Cùng với các chính sách phù hợp với người dân, từ đó họ có thể đầu tư vào nhiều loại hình để phát triển kinh tế một cách hiệu quả nhất. Cho đến thời điểm này, sự thay đổi đó chính là nhờ tinh thần đoàn kết, nhất trí, đồng lòng của Đảng bộ, Chính quyền, nhân dân trên địa bàn với quyết tâm ngày càng xây dựng huyện Tiên Yên lớn mạnh hơn nữa trong chuỗi phát triển của tỉnh Quảng Ninh.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Cấn Đình Loan, khu Hoà Bình, thị trấn Tiên Yên:

“Tiên Yên thay đổi qua từng bức ảnh”

Những ngày này, dạo bước trên đường phố, cảm nhận phố Tiên Yên đã thay đổi nhiều. Những ngôi nhà cao tầng, khoe màu sơn mới đã dần thế chỗ cho những ngôi nhà lợp ngói âm dương từ thời cũ kỹ. Đường cao tốc Hạ Long Móng Cái đi qua, điểm dừng chân Mũi Chùa đang hình thành và đón nhiều lượt xe khách đến. Những điểm du lịch sinh thái như : Bãi Cát Cái mắt lẻ, bãi cát Mũi Lòng Vàng, Thác Pạc Sủi, Thác Khe San, Tuyệt Tình Cốc , mùa vàng Đại Dực đã được khai thác và là điểm hấp dẫn được khách du lịch lựa chọn. Tiên Yên đã khởi sắc, như bức tranh thuỷ mặc, có hồn phố núi, có nét xưa và sắc màu dân tộc: Kinh, Tày, Dao, Sán Chỉ, Sán Dìu cùng chung sống, chung lòng , chung sức lao động và xây dựng một Tiên Yên ngày càng giàu đẹp. Nay mai Tiên Yên sẽ có cụm công nghiệp ở xã Yên than, rộng hơn 48ha, vốn đầu tư 600 tỷ đồng tạo đà cho huyện nhà tái lập thị xã trước năm 2027.

Tôi đã sinh ra và trưởng thành tại đây, chứng kiến tất cả những đổi thay của một Tiên Yên xưa cũ và giờ đây là một Tiên Yên đổi mới và phát triển. Những hình ảnh tôi ghi được cũng lần lượt theo năm tháng mà cũ dần đi. Nhưng đó là dấu tích của một thời, đã mất, chỉ còn trong kí ức. Một lúc nào đó chúng ta nhìn lại, thêm yêu quý những gì mà ta đã có, với những ngôi nhà mái ngói, với những bức tường loang lổ, với những con đường, góc phố, với những con người thân quen...

Ông Nguyễn Văn Tuấn, thôn Đồng Tâm (Yên Than), Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Yên Than:

“Thay đổi cơ cấu Nông- Lâm nghiệp đã giúp Tiên Yên phát triển hơn”

Những năm trước đây đời sống của bà con gặp rất nhiều khó khăn do thiếu cây, con giống và đầu ra tiêu thụ sản phẩm nhưng kể từ khi nhận được sự hỗ trợ của nhà nước, tỉnh, địa phương về phát triển cung cấp các loại cây con giống, hỗ trợ về kỹ thuật chăm sóc cây trồng, vật nuôi, kết nối thị trường đến nay đời sống của người dân vùng cao huyện Tiên Yên đã thay đổi rất nhiều.

Bây giờ, nhiều hộ dân đã mạnh dạn mở các loại hình phát triển kinh tế, nên có cuộc sống ngày khấm khá hơn. Đặc biệt là huyện Tiên Yên đã tiến hành quy hoạch vùng chăn nuôi gà, trồng cây đặc sản, cây gỗ lớn...từ đó giúp người dân yên tâm sinh sống, phát triển kinh tế gia đình vươn lên làm giàu.

Chúng tôi cũng mong trong thời gian tới, huyện Tiên Yên sẽ tập trung đầu tư nhiều hơn vào các cây, con mũi nhọn của địa phương, đặc biệt là tiếp tục triển khai việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi cho phù hợp với điều kiện khu vực miền núi cũng như là việc đào tạo học nghề cho người dân trên địa bàn để tham gia lao động sản xuất tại chất lượng cao tại các KCN sẽ được xây dựng tại Tiên Yên trong thời gian tới.

Bên cạnh đó việc tái cơ cấu nông nghiệp gắn với đẩy mạnh phát triển các điểm đến du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch nông thôn, du lịch văn hóa lịch sử theo hướng bền vững sẽ giúp cho người dân chúng tôi có thêm nhiều cơ hội để nâng cao chất lượng cuộc sống. Từ sự phát triển kinh tế ổn định, người nông dân như chúng tôi hy vọng sẽ đóng góp phần một phần vào mục tiêu xây dựng Tiên Yên dần trở thành trung tâm văn hóa giàu bản sắc các dân tộc vùng Đông Bắc, đưa địa phương sớm hoàn thiện các tiêu chí đạt đô thị loại III trước năm 2025, tiến tới tái lập thị xã Tiên Yên trước năm 2027.

Anh Sằn Chi Nàm, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Thống Nhất, xã Hà Lâu:

“Người dân chúng tôi làm giầu, ổn định cuộc sống nhờ thực hiện có hiệu quả các chính sách của địa phương”

Cái thay đổi lớn nhất của người dân chúng tôi đó là đã xoá được nghèo, không còn cảnh nhà cửa tạm bợ. Có được điều đó là nhờ các chính sách của Đảng, Nhà nước, tỉnh và địa phương được triển khai vận dụng đến người dân tộc vùng cao chúng tôi một cách nhanh chóng, hiệu quả nhất.

Tuy nhiên, người dân chúng tôi không phải vì điều đó mà dựa dẫm mà cũng phải sáng tạo, áp dụng các thế mạnh và thực tế để đem lại hiệu quả cao. Cuộc sống của người dân vùng cao Tiên Yên đã thay đổi nhanh chóng từ các chương trình mục tiêu quốc gia và tỉnh như: Chương trình xây dựng NTM, 135, 196…Bây giờ người dân đã mạnh dạn thay đổi cách làm cũ, giống cũ sang ứng dụng khoa học kỹ thuật và chăn nuôi trồng chọt…do vậy hiệu quả kinh tế đã nhân lên gấp nhiều lần.

Đặc biệt là việc chính quyền các cấp đã thực hiện tốt việc hỗ trợ tạo điều kiện cho người dân chúng tôi "an cư lạc nghiệp", trong đó có việc di dời người dân thôn Khe Lẹ (Hà Lâu) ra khỏi khu vực sạt lở để định cư ở chỗ mới khang trang, sạch đẹp và an toàn. Nhờ đó bây giờ người dân ở đây đã ổn định cuộc sống, vươn lên làm giầu không còn nghèo như trước. 

Hiện nay hạ tầng giao thông của huyện Tiên Yên phát triển rất mạnh và có đường cao tốc đi qua, đã giúp cho việc tiêu thụ sản phẩm do người dân vùng cao làm ra tăng lên đáng kể, từ đó nhân dân đã tin vào sự chuyển đổi mô hình sản xuất của địa phương. Người dân chúng tôi tin tưởng rằng trước những bước đi vững chắc như hiện nay và Tiên Yên sẽ tiếp tục chuyển mình đi lên trong những năm tiếp theo góp phần vào việc thực hiện thắng lợi của Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXV, nhiệm kỳ 2020 – 2025.