Thổi bùng ngọn lửa nhiệt huyết

Hàng năm, ngành GD&ĐT tỉnh vẫn phát động phong trào làm đồ dùng dạy học ở tất cả các cấp học từ mầm non, tiểu học đến THCS. Thế nhưng, để những người tham gia vào phong trào này có được “sân chơi”, giao lưu, học hỏi thì phải 10 năm nay, Sở GD&ĐT mới tổ chức được một Hội thi sản phẩm và sử dụng sản phẩm đồ dùng dạy học tự làm cấp THCS. Điều này được ví như làn gió, thổi bùng lên nhiệt huyết của các thầy, cô giáo - những người vẫn ngày ngày trăn trở làm sao để đưa kiến thức được đến với học sinh một cách dễ dàng nhất, hiệu quả nhất.

Sản phẩm “Cấu trúc máy vi tính điện tử” đã được trao giải nhất tại Hội thi.

Sôi nổi cuộc đua tài

Hội thi làm đồ dùng dạy học cấp THCS năm học 2011-2012 do Sở GD&ĐT tổ chức đã khép lại nhưng dư âm thì vẫn đọng lại. Bởi Hội thi hôm ấy đã thu hút được 246 sản phẩm của 14 phòng GD&ĐT trong tỉnh dự thi ở 14 môn: Toán, Vật lý, Hoá, Sinh, Sử, Địa lý, Ngữ văn, Tin học, tiếng Anh, Giáo dục công dân, Âm nhạc, Mỹ thuật, Thể dục, Công nghệ. Các phòng GD&ĐT, các trường có sản phẩm dự thi đều cử rất đông cán bộ, giáo viên đến tham quan, cổ vũ và giao lưu, học hỏi kinh nghiệm từ các đội bạn. Theo Ban tổ chức Hội thi, các sản phẩm dự thi cấp tỉnh đều là sản phẩm xuất sắc được lựa chọn kỹ lưỡng qua các hội thi cấp trường, cấp huyện. 10 năm rồi mới tổ chức Hội thi nên cán bộ, giáo viên rất hào hứng, sôi nổi. Nếu tính cả 3 vòng thi từ cấp trường, cấp huyện, đến cấp tỉnh, số sản phẩm đồ dùng dạy học tự làm lên tới hàng nghìn sản phẩm. Tất cả các bộ đồ dùng dạy học đều do các giáo viên tự nghiên cứu, xây dựng ý tưởng, tìm nguyên vật liệu và trực tiếp làm ra những bộ đồ dùng phục vụ cho công tác giảng dạy và học tập. Hầu hết các bộ đồ dùng này đều được đầu tư công sức, được làm rất công phu, đẹp có tính trực quan sinh động cao. Đặc biệt là các bộ đồ dùng, thiết bị dạy học bộ môn lịch sử, GDCD, ngoại ngữ, âm nhạc… Nhiều phòng GD&ĐT có số lượng lớn đồ dùng dạy học để tham gia như: Hải Hà, Đông Triều. Điều đáng mừng là các sản phẩm đạt giải không chỉ tập trung tại các trường, các địa bàn trung tâm thuận lợi mà đã rải ra đều khắp các huyện, thị trong tỉnh. Điều đó chứng tỏ rằng phong trào thi đua dạy tốt, học tốt đã được triển khai rộng khắp ở các huyện, thị và đã được các thầy cô giáo nhiệt tình hưởng ứng.

Ngắm nhìn những sản phẩm tham gia hội thi, rất nhiều cán bộ, giáo viên không dấu được sự thán phục, trầm trồ ngợi khen đồng nghiệp. Trong đó, phải kể đến những bộ mẫu ngâm các loại động vật trong dung dịch formol môn Sinh học của Phòng GD&ĐT Hoành Bồ, hay sản phẩm cấu trúc chung của máy vi tính của thầy giáo Nguyễn Hồng Đào, Trường THCS Quảng Minh (Hải Hà); hay những sản phẩm mô phỏng hình đàn Tơ-rưng, cồng, chiêng, đàn đá của Phòng GD&ĐT TP Hạ Long; bảng kiểm tra tính chất hoá học của oxit, axít, bazơ, muối của Trường THCS thị trấn Tiên Yên; mô hình điện tử hệ tuần hoàn máu của giáo viên Nguyễn Hoàng Kim Thanh, Trường THCS Phong Cốc (TX Quảng Yên); sa bàn chiến thắng Điện Biên Phủ của giáo viên Trần Quang Sáng, Trường THCS Trần Hưng Đạo (TX Quảng Yên); đèn đối lưu của giáo viên Nguyễn Thân Dần, Trường PTCS Ngọc Vừng (Vân Đồn)… Các sản phẩm này có tính ứng dụng cao, phục vụ thiết thực việc đổi mới dạy học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Một điểm đáng ghi nhận nữa là hầu hết các sản phẩm đều được làm khá cầu kỳ nhưng không tốn kém vì tận dụng từ các phế liệu trong cuộc sống như ống nhựa, bóng đèn cháy, tre, đá, linh kiện máy vi tính hỏng; vỏ lon, chai nhựa…

Khơi dậy sự sáng tạo

Để có được hội thi như thế này, từ Sở GD&ĐT, các Phòng GD&ĐT đến các trường đều đã phải chuẩn bị từ rất sớm. Có nhiều sản phẩm, được giáo viên ấp ủ ý tưởng từ 2-3 năm trước. Cũng có sản phẩm, được làm lại để hoàn thiện hơn, hiệu quả hơn trên cơ sở thực tiễn giảng dạy và kết quả của các lần thi cấp trường, cấp huyện. Riêng Sở GD&ĐT, ngay từ đầu năm học đã xây dựng kế hoạch tổ chức hội thi. Trên cơ sở đó, có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị phát động phong trào tự làm đồ dùng dạy học. Tiêu chuẩn của các sản phẩm dự thi phải đảm bảo 3 yếu tố: Tính sáng tạo khoa học; tính thẩm mỹ sư phạm và tính kinh tế hiệu quả. Thầy giáo Nguyễn Thân Dần, Trường PTCS Ngọc Vừng, đoạt giải nhì với sản phẩm “Đèn đối lưu” chia sẻ: “Đề tài này đã được tôi ấp ủ từ rất lâu. Và để hoàn thiện được sản phẩm này cũng mất gần 1 năm, cứ thử nghiệm, sai lại làm lại. Cuối cùng cũng được một sản phẩm như ý. Điều vui và hạnh phúc của tôi không phải là sản phẩm đoạt giải mà chính là sản phẩm này rẻ về giá thành nhưng giá trị về mặt khoa học. Sản phẩm đã được ứng dụng vào giảng dạy trong các tiết học vật lý tại trường. Qua đó, tôi đã truyền đạt được cho các em kiến thức về đối lưu; dạy cho các em cả nguyên lý làm đèn kéo quân. Học sinh của tôi rất thích thú. Và tôi cảm nhận rằng, các em rất ham học, say mê khám phá, tìm tòi, và sáng tạo. Có những em, từ những điều tôi dạy đã tự làm được tới 2 chiếc đèn kéo quân. Tôi nghĩ rằng, Hội thi này nên tổ chức thường xuyên hơn thì sẽ khơi dậy được tinh thần sáng tạo của giáo viên nhiều hơn”.

Mong muốn của thầy giáo Dần cũng là tâm sự chung của rất nhiều cán bộ, giáo viên có mặt tại hội thi hôm ấy. Tuy nhiên, tìm hiểu được biết, việc duy trì Hội thi thường niên là điều rất khó thực hiện bởi liên quan đến vấn đề kinh phí tổ chức. Để giữ lửa cho phong trào cũng như hội thi, sau khi kết thúc hội thi, Sở GD&ĐT đã có văn bản yêu cầu các trường có biện pháp tuyên truyền, giới thiệu và nhân rộng phong trào tự làm ĐDDH của cán bộ, giáo viên để nâng cao chất lượng giáo dục. Điều này sẽ góp phần làm phong phú thêm “kho” thiết bị đồ dùng dạy học của ngành GD&ĐT tỉnh; đồng thời cũng nâng cao được chất lượng giáo dục trong các nhà trường.

Cẩm Nang