Ai dễ bị say nắng, triệu chứng thế nào?

Không chỉ những người lao động ngoài trời mới dễ bị say nắng vào mùa này, mà bệnh say nắng cũng nên được đề phòng tại nhà. Say nắng nặng hay còn gọi là sốc nhiệt có tỷ lệ tử vong cao.

Thành phố nơi bà Lý 70 tuổi sống đã trải qua nhiệt độ cao trong vài ngày, ngôi nhà của bà ngột ngạt và nóng bức như một chiếc nồi hấp lớn. Các con lắp điều hòa cho bà Lý ở một mình nhưng bà không muốn dùng vì suốt ngày tiết kiệm, bà nghĩ nắng nóng vẫn nằm trong mức chịu đựng của bà nên không cần bật điều hòa.

Một ngày nọ, trong giờ nghỉ trưa, bà Lý đột nhiên cảm thấy buồn nôn và muốn ngồi dậy, nhưng thấy người yếu và không thể di chuyển. May mắn thay, người cháu đến biếu trái cây và phát hiện bà đã hôn mê nên vội đưa bà đến bệnh viện.

Sau khi bác sĩ kiểm tra, bà Lý được chẩn đoán bị say nắng. Khi đó, thân nhiệt của bà Lý cao tới 42°C, nhiều cơ quan trong cơ thể suy kiệt nghiêm trọng, sau khi được cấp cứu khẩn cấp, bà được chuyển đến ICU để điều trị, bà dần qua khỏi cơn nguy kịch.

Không chỉ những người lao động ngoài trời mới dễ bị say nắng vào mùa này, mà bệnh say nắng cũng nên được đề phòng tại nhà. Say nắng không phải là vấn đề nhỏ, say nóng nặng hay còn gọi là sốc nhiệt có tỷ lệ tử vong rất cao, sau khi xuất hiện các triệu chứng say nắng thì phải kịp thời đi khám và điều trị.

Say nắng được chia thành say nắng báo trước, say nắng nhẹ và say nắng nặng. Say nắng thuộc chứng say nắng nặng là bệnh có tỷ lệ tử vong cao trong mùa hè.

Dữ liệu lâm sàng cho thấy, tỷ lệ tử vong của say nắng cao tới 70 - 80%. Nó có thể gây ra hệ thống thần kinh trung ương, mô cơ, chức năng đông máu, chức năng gan và thận, chức năng hô hấp, chức năng tim và máu và các vấn đề toàn thân khác, những trường hợp nghiêm trọng thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

Các triệu chứng ban đầu của say nắng là gì?

Khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng sau, hãy kịp thời rời khỏi môi trường có nhiệt độ cao và tìm cách điều trị y tế:

Nhiệt độ cơ thể tăng cao: Nhiệt độ cơ thể vượt quá 38°C và có thể lên tới trên 40°C nhưng cơ thể không đổ mồ hôi.

Đau đầu: đầu đau nhức, hoa mắt, chóng mặt… có thể kèm theo buồn nôn, nôn.

Tăng nhịp tim: nhịp tim nhanh, rối loạn nhịp tim,…

Khó thở: thở nhanh, thở dốc, khó thở.

Các triệu chứng về da: da bỏng rát, đỏ, đau, khô và thậm chí phát ban.

Mệt mỏi: Cảm thấy mệt mỏi và suy nhược, thậm chí ngất xỉu.

Lú lẫn: trạng thái tinh thần thay đổi, suy giảm nhận thức hoặc mê sảng.

Co giật: Say nắng nặng có thể dẫn đến co giật và hôn mê.

Ai dễ bị say nắng?

Những người tập thể dục nhiều

Những người làm việc ngoài trời trong thời gian dài, tập thể dục thể thao hoặc làm việc trong môi trường có nhiệt độ cao như công nhân xây dựng, nông dân, vận động viên,…

Người già ốm yếu, phụ nữ mang thai, trẻ em và người mắc các bệnh mãn tính như cao huyết áp, tim mạch, tiểu đường,…

Người tiếp xúc với nhiệt độ cao trong thời gian dài

Những người ở trong môi trường có nhiệt độ cao, những người ở trong phòng không có điều hòa hoặc thông gió kém, những người ngồi trong ô tô trong thời gian dài hoặc những người không uống đủ nước, bị mất nước nghiêm trọng hoặc bị rối loạn tiết mồ hôi.

Quy tắc điều trị say nắng

Say nắng khởi phát nhanh và tỷ lệ tử vong cao, nắm vững bộ quy tắc xử lý dưới đây có thể cứu sống bạn vào những thời khắc nguy cấp.

Khi có bệnh nhân sốc nhiệt xung quanh:

- Trước hết, bệnh nhân nên được chuyển từ môi trường có nhiệt độ cao sang nơi mát mẻ và thông thoáng để tránh làm nặng thêm tình trạng bệnh.

- Gọi cấp cứu để không bỏ lỡ thời gian cứu hộ tốt nhất.

- Sau đó, tìm cách giúp bệnh nhân hạ nhiệt độ cơ thể. Bạn có thể đắp khăn ướt lên đầu bệnh nhân, cởi bớt quần áo của bệnh nhân giúp tản nhiệt, bạn cũng có thể đặt chai nước đông lạnh và đá viên lên cổ, nách, khuỷu tay, háng và các bộ phận có nhiều mạch máu khác của bệnh nhân.

- Khi bệnh nhân dần tỉnh táo có thể cho uống nước điện giải phù hợp giúp bổ sung nước và cải thiện tình trạng mất cân bằng điện giải. Tuy nhiên, những bệnh nhân hôn mê hoặc co giật không được truyền nước để tránh tắc nghẽn đường thở và ngạt thở.

Cách phòng chống say nắng

Trong thời tiết nắng nóng, cố gắng tránh ra ngoài, nhất định phải ra ngoài, hàng ngày cần tránh thời điểm nhiệt độ cao nhất, khi ra ngoài cần che nắng, chống nắng,…

Khi ở nhà, hãy bật quạt hoặc điều hòa, để phòng thông thoáng để không khí lưu thông. Người trẻ nên dặn người già ở nhà không nên chịu nóng để tiết kiệm tiền điện.

Mặc quần áo rộng rãi, thoáng khí, nhẹ, chủ yếu bằng vải cotton, vải lanh, tránh mặc quần áo bằng sợi tổng hợp.

Trong thời tiết nắng nóng, cần chú ý bổ sung nước, đặc biệt khi tập thể dục hoặc ở ngoài trời lâu nên uống nhiều nước để tránh mất nước. Sau khi ra nhiều mồ hôi, có thể bổ sung nước muối nhạt đúng cách để cân bằng điện giải.

Những người mắc các bệnh mãn tính cơ bản như cao huyết áp, mỡ máu cao có thể chuẩn bị sẵn một ít thuốc tại nhà đề phòng trường hợp khẩn cấp.

Chế độ ăn nên thanh đạm, dễ tiêu, ăn nhiều rau quả tươi giàu vitamin và khoáng chất.

Khi xuất hiện các triệu chứng say nắng như sốt, chóng mặt, nhức đầu, mệt mỏi, buồn nôn, nôn, co giật… cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời, tránh để chậm trễ điều trị, nguy hiểm đến tính mạng.