Ai không nên ăn đồ lạnh trong mùa hè, nên dùng gì cho ấm cơ thể?

Mùa hè thời tiết nóng bức, oi ả, nhiều người sẽ tìm đến những phương pháp giải nhiệt, làm mát. Tuy nhiên một số người không nên dùng đồ có tính lạnh, mát, thậm chí phải ăn thêm đồ ăn có tính nóng như quế để cân bằng âm dương cho cơ thể.

Đông y có nguyên tắc dưỡng sinh "xuân hạ dưỡng dương", mùa hè tuy là lúc tiết trời oi ả nhưng lại là cơ hội vàng cho việc nuôi dưỡng dương khí trong cơ thể. Thực tế, vào mùa hè nhiều người thường xuyên phải làm việc, sinh hoạt trong nhiệt độ lạnh, điều này gây ra không ít vấn đề sức khỏe.

Đặc biệt có những người vào mùa hè vẫn có những dấu hiệu của hàn như lạnh chân tay, sợ lạnh, đại tiện phân lỏng… Những người như vậy càng cần phải chú trọng "dưỡng dương" và một trong số những phương pháp dưỡng dương đơn giản mà hiệu quả đó là sử dụng quế.

1. Một số thể trạng không nên dùng đồ mát, lạnh trong mùa hè

Người tỳ dương hư: Người có tỳ dương hư biểu hiện rõ ràng nhất là hay lạnh bụng tiêu hóa kém, ăn uống chậm tiêu, hay đầy bụng, đi ngoài phân lỏng, chân tay lạnh. Các biểu hiện này sẽ càng rõ ràng hơn khi ăn các đồ ăn có tính hàn. Đối với người có Tỳ dương hư, dùng quế với lượng thích hợp sẽ giúp ôn kinh tán hàn, kiện tỳ hóa thấp.

Người thận dương hư, mệnh môn hỏa suy: Người thận dương hư, mệnh môn hỏa suy có các biểu hiện như người lạnh, hay sợ lạnh, dễ cảm lạnh, lưng lạnh, chân tay lạnh, dương sự yếu, hay tiểu về đêm, người hay mệt mỏi, hụt hơi, phụ nữ kinh nguyệt rối loạn, hay đau bụng kinh… Những người này nên dùng thêm quế, đặc biệt là quế nhục để bổ hỏa trợ dương.

Người ra nhiều mồ hôi do dương hư: Người dương hư thường tự ra nhiều mồ hôi, tình trạng này càng trầm trọng hơn vào mùa hè. Nếu cơ thể hư yếu, dương khí lại đi ra theo mồ hôi sinh dẫn tới biểu hiện mệt mỏi, hoa mắt, lạnh người.

Những người ra nhiều mồ hôi do dương hư có thể phối hợp dùng quế với một số thảo mộc khác như nhân sâm, hoàng kỳ giúp cố biểu, liễm hãn, phục hồi dương khí.

Người đau xương khớp do lạnh: Người đau xương khớp do lạnh thường thuộc chứng phong hàn thấp tý trong Đông y, những người này thường sẽ thấy đau khớp tăng lên khi gặp điều hòa lạnh hoặc trời mưa ẩm, thậm chí chân tay có thể đau buốt, nặng nề. Quế sẽ giúp những người đau xương khớp do lạnh tán hàn, thông kinh hoạt lạc, từ đó giúp cải thiện tình trạng kể trên.

2. Tác dụng của quế với cơ thể

Quế là một trong số những vị thuốc quý thời xưa, được xếp cùng với nhân sâm, lộc nhung, phụ tử trở thành "tứ đại danh dược" của Đông y. Theo Đông y, tùy vào vị trí trên cây mà quế được phân thành các vị thuốc khác nhau. Đông y thường dùng quế nhục là phần vỏ thân cây quế, quế chi là phần cành non của cây và quế tiêm là phần đầu cành cây quế. Trong đó quế nhục và quế chi còn được sử dụng như một nguyên liệu trong ăn uống.

Nhục quế có vị cay, ngọt, tính nóng, đi vào các kinh Thận, Tỳ, Tâm và Can, có tác dụng bổ hỏa trợ dương, dẫn hỏa quy nguyên, tán hàn chỉ thống, hoạt huyết thông kinh, dùng trong điều trị các chứng dương nuy, tử cung lạnh, đau lạnh lưng gối, thận hư gây suyễn, dương hư hoa mắt, mắt đỏ đau họng, đau lạnh vùng tim bụng, nôn tiêu chảy do hư hàn, hàn sang, bế kinh, thống kinh.

Quế chi có vị cay ngọt, tính ấm, đi vào các kinh Tâm, Phế và Bàng quang, có tác dụng phát hãn giải cơ, ôn thông kinh mạch, trợ dương hóa khí, giáng khí, bình xung nghịch, thường dùng trong điều trị các chứng cảm mạo phong hàn, đau bụng do lạnh, bế kinh do huyết hàn, xương khớp đau nhức, đàm ẩm, thủy thũng, hay hồi hộp…

Theo các nghiên cứu hiện đại, quế chứa nhiều tinh dầu, trong đó đa phần là Cinnamaldehyde tạo mùi thơm đặc trưng và là hoạt chất sinh học mạnh. Ngoài ra quế còn có eugenol và các tinh dầu khác như cinnamyl acetate, linalool, coumarin. Trong quế còn có các thành phần polyphenol, flavonoid, tanin…

Các thành phần này giúp quế có các tác dụng kháng khuẩn, kháng nấm, kháng virus, chống oxy hóa và chống viêm, giảm đường huyết, giảm mỡ máu, bảo vệ tim mạch, tăng cường tuần hoàn, làm ấm cơ thể.