Tất cả chuyên mục

Cách đây vừa tròn 50 năm, ngày 2 và 5-8-1964, Hải quân Nhân dân Việt Nam sau 9 năm xây dựng trong hoà bình lần đầu tiên ra quân chiến đấu đã dũng cảm kiên cường đánh đuổi tàu khu trục Ma đốc của đế quốc Mỹ. Đồng thời, bắn rơi nhiều máy bay và bắt sống giặc lái của chúng trên vùng biển, vùng trời miền Bắc. Sự kiện này có ý nghĩa giá trị to lớn trong lịch sử xây dựng, chiến đấu của quân đội và quá trình xây dựng, chiến đấu, chiến thắng, trưởng thành của Hải quân Nhân dân Việt Nam.
Những tháng cuối năm 1963, vấn đề Việt Nam ngày càng trở nên nóng bỏng đối với giới cầm quyền Mỹ. Bị thất bại liên tiếp trên chiến trường miền Nam, đế quốc Mỹ buộc phải thay ngựa giữa dòng, hậu thuẫn cho cuộc đảo chính phế bỏ anh em Tổng thống tay sai Ngô Đình Diệm và Ngô Đình Nhu (ngày 1-11-1963). Sau đảo chính, tình hình chính trị ở Sài Gòn không những không được cải thiện mà càng trở nên tồi tệ, rối ren hơn. Nhằm cứu vãn sự thất bại không thể tránh khỏi của chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”, đế quốc Mỹ quyết định đẩy mạnh chiến tranh xâm lược miền Nam bằng một chiến lược mới và mở cuộc chiến tranh phá hoại đối với miền Bắc, nơi mà chúng cho là “gốc rễ” của cách mạng, là hậu thuẫn của cách mạng miền Nam, để triệt tiêu công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc cho miền Nam và ngăn chặn sự giúp đỡ của các nước cho cách mạng Việt Nam. Tháng 2-1964, Tổng thống Mỹ Giôn xơn đã thông qua “chương trình thử nghiệm 4 tháng”. Tiếp đó, ngày 17-4-1964, Bộ tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ đưa ra kế hoạch plan 37 đánh phá các tuyến vận chuyển chiến lược của ta chạy dọc biên giới Việt Nam - Lào, Việt Nam - Campuchia nhằm ngăn chặn sự chi viện từ Bắc vào Nam.
![]() |
Tàu hải quân Việt Nam chiến đấu trên vùng biển Đông Bắc năm 1964 (Ảnh tư liệu) |
Đến tháng 5-1964, kế hoạch xúc tiến chiến tranh phá hoại miền Bắc đã được đế quốc Mỹ hoàn tất. Hệ thống căn cứ không quân, hải quân bố trí gần miền Bắc nước ta đều đã được bảo đảm sẵn sàng nhận lệnh (Hạm đội 7, căn cứ Đà Nẵng, sân bay Ubon và Cò Rạt ở Thái Lan, Guam ở Thái Bình Dương). Để thực hiện kế hoạch đánh phá miền Bắc bằng không quân và hải quân với một “kịch bản” đã được chuẩn bị từ trước, đế quốc Mỹ xác định phải “có một chiến dịch khiêu khích Bắc Việt Nam” để tạo cớ. Và họ đã tính toán cái “cớ” ấy nằm trong khuôn khổ của Kế hoạch Đề sô tô là phù hợp nhất. Ngay từ ngày 2-3-1964, Mỹ cho tàu khu trục tuần tiễu ven biển miền Bắc Việt Nam vừa trinh sát vừa thăm dò ta và làm hậu thuẫn cho hải quân ngụy đánh phá các đảo và vùng dân cư ven biển các tỉnh Khu 4; cho máy bay do thám vùng trời, cho tàu thả biệt kích, hàng tâm lý chiến ở các cửa sông, ven biển và truyền đơn kích động gây chiến tranh tâm lý; cho tàu khu trục, tuần dương vào sát bờ do thám và quấy rối, phá hoại, bắt cóc ngư dân... gây hoang mang trong nhân dân. Bước sang tháng 7, các hoạt động khiêu khích của Mỹ càng gia tăng hơn.
Đêm 30-7-1964, chúng cho tàu biệt kích ngụy bắn pháo bừa bãi lên đảo Hòn Mê (Thanh Hoá), Hòn Ngư (Nghệ An). Ngày 1 và 2-8, các máy bay T28 của phái hữu Lào được Mỹ huy động bắn phá đồn biên phòng Nậm Cắn và làng Noọng Dẻ ở miền tây tỉnh Nghệ An. Ngoài khơi vịnh Bắc Bộ, tàu khu trục Ma đốc của Mỹ tiếp tục tiến về phía Bắc, xâm phạm hải phận của nước Việt Nam dân chủ cộng hoà và gây ra một số vụ khiêu khích đối với thuyền đánh cá của ngư dân miền Bắc. Đặc biệt đêm 31-7 rạng sáng 1-8-1964, tàu khu trục Ma đốc đã tiến vào vùng biển Quảng Bình để thu thập tin tức tình báo và khiêu khích lực lượng Hải quân Nhân dân Việt Nam, có lúc chúng vào cách Đông Đèo Ngang khoảng 8 hải lý, vi phạm lãnh hải của ta. Đài quan sát của Hải quân ta ở đèo Ngang nhìn rõ số hiệu 731 của tàu Ma đốc.
Ngày 2-8-1964, tàu Ma đốc bị tàu phóng lôi của Hải quân ta tiến công đánh đuổi buộc chúng phải rút ra khỏi vùng biển của Việt Nam, thì ngay lập tức Mỹ lớn tiếng vu cáo “tàu phóng lôi của Việt Nam vô cớ công kích tàu Ma đốc của Mỹ đang đi trên vùng biển quốc tế...”, và “Bắc Việt Nam khiêu khích trắng trợn, Bắc Việt Nam đã vi phạm luật pháp quốc tế...”. Và để những lời vu cáo đó có sức thuyết phục hơn đối với nhân dân Mỹ và dư luận quốc tế, hôm sau, Giôn xơn lệnh cho tàu khu trục Tóoc-nơ-gioi cùng khu trục Ma đốc tiếp tục vào vịnh Bắc Bộ, nhanh chóng tạo ra “sự kiện thứ hai” nhằm lấy cớ “trừng phạt hải quân Bắc Việt Nam”. Đêm mồng 4 –8-1964, Mỹ đã dựng lên “Sự kiện vịnh Bắc Bộ”, cho tàu khu trục Ma đốc và tàu Tóoc-nơ-gioi ở vùng biển quốc tế phát tín hiệu bị tấn công, vừa hành trình vừa đồng loạt bắn các loại pháo ra xung quanh, rồi ngay lập tức nhà cầm quyền Mỹ ở lầu năm góc lu loa lên rằng: “Một cuộc tiến công cố ý thứ hai trong đêm tối của các tàu tuần tra Bắc Việt Nam đã đánh vào tàu Ma-đốc và Tóoc nơ gioi trong khi hai khu trục này đang thực hiện tuần tra thường lệ ở vịnh Bắc Bộ trong hải phận quốc tế cách khoảng 65 dặm (gần 105km) nơi gần bờ biển nhất”. Cái gọi là “sự kiện Vịnh Bắc Bộ” do giới cầm quyền Mỹ dựng lên thực chất là bịa đặt, cố tình lừa dối nhân dân Mỹ nhằm để thông qua cho được bản nghị quyết của Quốc hội Mỹ về các hoạt động quân sự ở Việt Nam, được gọi là “nghị quyết vịnh Bắc Bộ”, một nghị quyết mà thượng nghị sĩ Mỹ Uay-ni-mozơ, bang O-ri-gan đã mô tả như một bản “tuyên chiến đề ngày trước”. Đó là đường hướng, chính sách của chính quyền Mỹ đối với Việt Nam được tính toán cho việc leo thang mở rộng chiến tranh chứ không phải là bất ngờ hay là một “sự trả đũa”.
Chính học giả Đanien-En-bớt của Hoa Kỳ đã khẳng định: Thực chất cuộc tấn công mang tính “trả đũa” lực lượng Hải quân Nhân dân Việt Nam chỉ là cái cớ mở đường cho cuộc chiến tranh đẫm máu của Mỹ ở Việt Nam, một phần của kế hoạch gia tăng áp lực quân sự trên miền Bắc mà Hoa Kỳ đã theo đuổi từ đầu năm 1964.
23 giờ 30 phút (giờ Oa sinh tơn) ngày 4-8-1964, Tổng thống Mỹ Giôn xơn tuyên bố trên đài truyền hình Mỹ về việc ra lệnh cho các lực lượng quân sự của Mỹ có “hành động trả lời...” đối với Bắc Việt Nam.
Như vậy là, với những âm mưu, thủ đoạn thâm độc, cố tình của nhà cầm quyền Mỹ như thế, thì “sự kiện vịnh Bắc Bộ” sớm hay muộn cũng sẽ xảy ra, để tạo “cái cớ” cho hoạt động mở rộng chiến tranh của Mỹ ra miền Bắc nước ta.
Theo Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ
(Còn nữa)
Ý kiến (0)