An toàn thông tin mạng - yếu tố then chốt trong chuyển đổi số

Theo Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), trong quá trình chuyển đổi số, an toàn an ninh mạng là một trụ cột rất quan trọng để tạo niềm tin số, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số. Bởi lẽ, chỉ cần một sự cố an toàn, an ninh mạng nghiêm trọng có thể làm ngưng trệ chuyển đổi số của một ngành, địa phương hay doanh nghiệp. Nhận thức được vai trò của an toàn an ninh mạng, tỉnh Quảng Ninh đang đặc biệt quan tâm đến lĩnh vực này.

Thống kê của Cục An toàn thông tin cho thấy, chỉ tính riêng trong tháng 12/2022, Cục An toàn thông tin đã ghi nhận, cảnh báo và hướng dẫn xử lý gần 1.000 cuộc tấn công mạng gây ra sự cố vào các hệ thống thông tin tại Việt Nam (tăng 17,3% so với tháng 11/2022 và tăng 22% so với cùng kỳ năm 2021). Tính chung cả năm 2022, tổng số sự cố tấn công mạng vào các hệ thống thông tin tại Việt Nam là trên 12.000 (tăng 25,3% so với năm 2021). Dự kiến đến năm 2025, nguy cơ mất an toàn thông tin có thể gấp 3-4 lần năm 2020, trung bình mỗi ngày có 45 cuộc tấn công mạng vào hệ thống thông tin Việt Nam và việc tấn công mạng đang diễn ra ngày càng tinh vi, khốc liệt và vô cùng nguy hiểm.

Trước thực tế đó, để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số đạt hiệu quả, năm 2022, công tác quản lý nhà nước về an toàn thông tin mạng đã được tỉnh tăng cường. Cụ thể, tỉnh thường xuyên hướng dẫn các đơn vị, địa phương trong công tác bảo đảm an toàn thông tin. Đặc biệt là tháng 8/2022, Đội Ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng tỉnh Quảng Ninh đã được kiện toàn để phù hợp với tình hình thực tế. Trong đó, thành viên của Đội Ứng cứu sự cố là cán bộ chuyên trách CNTT và an toàn thông tin của Sở TT&TT, các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh.

Đặc biệt, với vai trò nòng cốt trong quá trình chuyển đổi số của tỉnh, trong năm 2022, Sở TT&TT  đã ban hành 15 văn bản chỉ đạo về đảm bảo an toàn thông tin; xây dựng Quy chế quản lý, vận hành hệ thống camera giám sát trên địa bàn tỉnh; kiểm tra, đánh giá việc tuân thủ quy định về đảm bảo an toàn thông tin mạng, các hệ thống thông tin theo cấp độ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh năm 2022. Đến thời điểm hiện tại, các cơ quan, đơn vị, địa phương đang trình thẩm định, phê duyệt hồ sơ cấp độ an toàn thông tin cho 23 hệ thống thông tin. Sở TT&TT đã thẩm định, phê duyệt cho 9 hệ thống, còn lại 14 hệ thống cũng sẽ được thực hiện thẩm định, phê duyệt trong quý I/2023.

Sở TT&TT cũng đã phối hợp với Cục An toàn thông tin, Hiệp hội Internet Việt Nam tổ chức Hội thảo an toàn thông tin mạng - Security Bootcamp 2022 tại Quảng Ninh; triển khai chiến dịch làm sạch mã độc trên không gian mạng năm 2022 theo chỉ đạo của Bộ TT&TT; tham gia các cuộc diễn tập trực tuyến ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng năm 2022 như: ASEAN - Nhật Bản, ACID; APCERT; tham dự Hội thảo và Triển lãm quốc tế về an toàn không gian mạng Việt Nam 2022…  Định kỳ hằng tháng hoặc đột xuất, các cán bộ chuyên trách CNTT và an toàn thông tin của Sở đã tiến hành rà soát lỗ hổng bảo mật của các hệ thống; ban hành văn bản cảnh báo, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị thực hiện rà soát, ngăn chặn và vá lỗ hổng bảo mật.

Mới đây nhất, trong tháng 12/2022 vừa qua, Sở TT&TT đã phối hợp với Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC) tổ chức chương trình Diễn tập thực chiến bảo đảm an toàn thông tin mạng tỉnh Quảng Ninh năm 2022. Đây là hình thức diễn tập mới, lần đầu được thực hiện trực tiếp trên Cổng dịch vụ công trực tuyến tỉnh, một trong những hệ thống nòng cốt phục vụ cho thực hiện chuyển đổi số của tỉnh. Thông qua quá trình diễn tập thực chiến để phát hiện ra điểm yếu, các lỗ hổng bảo mật còn tồn tại, phát sinh trong quy trình công nghệ, con người để kịp thời khắc phục, xử lý giúp cho hệ thống hoạt động tốt hơn.

Ông Nguyễn Đức Tuân, Giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC), khẳng định: Hiện nay, Việt Nam đang triển khai mạnh mẽ kế hoạch chuyển đổi số ở tất cả các bộ, ngành, cơ quan và các tổ chức, doanh nghiệp trong nước. Tuy vậy, quá trình chuyển đổi số phải đối mặt với các nguy cơ tấn công, xâm nhập hệ thống, đánh cắp dữ liệu… gây thiệt hại lớn cho tổ chức, doanh nghiệp, gây mất lòng tin cho người dùng. Đây là một trong những rào cản lớn cho tiến trình thúc đẩy chuyển đổi số. Do đó, chúng tôi đánh giá rất cao sự vào cuộc, quan tâm của tỉnh trong đảm bảo an toàn an ninh mạng. Thống kê trong năm 2022, cả nước mới có 40 đơn vị triển khai diễn tập để phát triển năng lực ứng cứu sự cố theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Quảng Ninh là một trong số rất ít những địa phương triển khai thực hiện diễn tập thực chiến. Việc triển khai diễn tập này chắc chắn sẽ nâng cao hơn nữa trình độ cho đội ngũ ứng cứu sự cố và đảm bảo an toàn thông tin trong chuyển đổi số của tỉnh. Tuy nhiên, quá trình bảo đảm an toàn thông tin mạng luôn là một công cuộc nỗ lực làm mới, bởi công nghệ mỗi ngày một thay đổi. Vì vậy, Quảng Ninh cần duy trì và triển khai các hoạt động diễn tập này thường xuyên, ít nhất 1 lần trong một năm.