ATVSLĐ tại các doanh nghiệp nhỏ: Vẫn chưa được quan tâm

Hiện trên địa bàn tỉnh có hơn 12.000 doanh nghiệp, trong đó chiếm đến 98% doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tuy nhiên, công tác đảm bảo an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) ở khu vực doanh nghiệp này vẫn chưa được quan tâm đúng mức.

Công nhân Công ty TNHH MTV Quang Lợi không mặc BHLĐ khi tham gia sản xuất.

Theo Đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh về ATVSLĐ cho thấy, một số doanh nghiệp nhỏ chưa thực sự quan tâm đến công tác này. Cụ thể như ở Công ty TNHH MTV Quang Lợi, phường Thanh Sơn, TP Uông Bí - chuyên chế biến lâm sản. Cách đây vài năm, Đoàn thanh tra liên ngành của tỉnh đã kiểm tra và xử phạt một số lỗi về vi phạm an toàn lao động ở doanh nghiệp này. Tuy nhiên, cho đến nay, những lỗi vi phạm đó vẫn còn. Trong khi đó, năm 2013, Công ty này đã xảy ra một vụ tai nạn lao động (TNLĐ) khiến một người chết. Nhưng dường như vụ TNLĐ chưa cảnh tỉnh được doanh nghiệp. Qua quan sát, doanh nghiệp vẫn không có nội quy, quy định, bảng chỉ dẫn vận hành thiết bị máy móc tại vị trí làm việc; không có khẩu hiệu ATVSLĐ; không huấn luyện ATVSLĐ; đến thời điểm kiểm tra chưa thành lập mạng lưới an toàn vệ sinh viên; bình khí nén đã hết hạn nhưng chưa đăng kiểm lại. Doanh nghiệp không thực hiện báo cáo định kỳ về công tác ATVSLĐ; không tổ chức khám sức khoẻ cho người lao động... Ý thức của người lao động về an toàn lao động còn hạn chế, được trang bị bảo hộ lao động nhưng không sử dụng. Những vi phạm trên cho thấy, doanh nghiệp chưa nhận thức được đầy đủ mục đích, ý nghĩa của công tác ATVSLĐ.

Những vi phạm trên không chỉ là thực trạng riêng ở Công ty TNHH MTV Quang Lợi, mà diễn ra ở nhiều doanh nghiệp nhỏ. Do quy mô hoạt động nhỏ, nhiều doanh nghiệp chưa quan tâm đến công tác ATVSLĐ; nhận thức của người sử dụng lao động về ATVSLĐ còn hạn chế, chưa quan tâm đến quyền lợi của người lao động, mà chỉ nhằm đối phó với các đoàn kiểm tra, thanh tra. Một số doanh nghiệp chỉ quan tâm đến sản xuất, kinh doanh thu lợi nhuận, chưa chú ý đến công tác an toàn nên đã sử dụng công nghệ, thiết bị lạc hậu, sử dụng lao động không có hợp đồng, chưa qua đào tạo... để tiết giảm chi phí. Thế nên không ít doanh nghiệp nhỏ chỉ khi xảy ra các rủi ro mới tìm cách xử lý, giải quyết, mà không có thói quen chủ động phòng ngừa ngay từ đầu. Cùng với đó, người lao động làm việc trong khu vực này cũng chưa quan tâm hoặc thiếu hiểu biết về ATVSLĐ dẫn đến việc không lường trước được các mối nguy hại tiềm ẩn như TNLĐ, bệnh nghề nghiệp, ô nhiễm môi trường... có thể xảy ra, không chỉ gây hậu quả lớn, thiệt hại về con người, kinh tế, mà còn vi phạm pháp luật...

Trước thực trạng trên, thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần chú trọng công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật lao động, các quy định của Nhà nước về quy phạm, tiêu chuẩn ngành nghề; đào tạo huấn luyện, bồi dưỡng kiến thức khoa học kỹ thuật về ATVSLĐ cho người sử dụng lao động, người lao động. Đồng thời, nghiên cứu, áp dụng các biện pháp kỹ thuật, biện pháp quản lý nhằm cải tiến thiết bị, cơ giới hoá, xử lý bụi độc; làm tốt công tác đăng ký sử dụng, kiểm định thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn; tổ chức khám sức khoẻ định kỳ cho người lao động; củng cố mạng lưới an toàn vệ sinh viên; tăng cường công tác giám sát, kiểm tra các cơ sở sản xuất thực hiện các quy định về ATVSLĐ của Nhà nước. Đặc biệt, Nhà nước cần có chế tài xử phạt nghiêm các cơ sở, doanh nghiệp, kể cả đình chỉ sản xuất nếu không chấp hành, tái phạm nhiều lần và gây ra TNLĐ ở mức độ cao. Bên cạnh đó, cần có các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng và duy trì sự hoạt động của hệ thống quản lý ATVSLĐ.

Giảm TNLĐ được hay không là trách nhiệm và phụ thuộc phần lớn vào nhận thức của chính các doanh nghiệp và người lao động, vì thế bản thân các doanh nghiệp cũng phải quan tâm cải tiến trang thiết bị máy móc cho phù hợp với yêu cầu sản xuất kinh doanh, từng bước đưa công tác ATVSLĐ thành văn hoá của doanh nghiệp. Người lao động cũng cần nâng cao ý thức đảm bảo ATLĐ để bảo vệ tính mạng của chính mình và tài sản của doanh nghiệp...

Thanh Hằng