Bảo vệ sức khỏe cộng đồng khỏi tác hại của thuốc lá

Theo các chuyên gia y tế, hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu, với các bệnh như: Đột quỵ, mạch vành, ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính... Hút thuốc lá còn gây tổn thất về kinh tế đối với mỗi cá nhân, gia đình và toàn xã hội; các tổn thất này bao gồm chi tiêu cho hút thuốc, chi phí cho khám, điều trị bệnh liên quan đến hút thuốc, giảm sút hoặc mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm.

Do đó, các cơ quan quản lý và đơn vị chức năng ở Quảng Ninh luôn quan tâm, chú trọng triển khai những giải pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá, nhằm bảo vệ sức khỏe cho nhân dân, nhất là với thanh, thiếu niên, thế hệ trẻ tương lai của đất nước.

Từ năm 2013 đến nay, Ban Chỉ đạo phòng chống tác hại thuốc lá của tỉnh cùng ngành y tế đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tốt Nghị định số 77/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Phòng chống tác hại thuốc lá về một số biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá.

Giai đoạn 2013-2023, tỉnh đã tổ chức 8 cuộc mít tinh tuyên truyền phòng chống tác hại thuốc lá, phát sóng hàng nghìn tin, bài, phóng sự lan tỏa thông điệp phòng chống tác hại thuốc lá trên các hạ tầng của Trung tâm Truyền thông tỉnh, cổng thông tin điện tử các ngành, địa phương. Các đơn vị tổ chức nhiều cuộc thi tìm hiểu tác hại của thuốc lá, tuyên truyền phòng chống tác hại thuốc lá; in phát trên 1,2 triệu tờ rơi, 149.000 áp phích, 698 đĩa hình, đĩa tiếng, in ấn thông điệp truyền thông trên 4.400 lịch, 60.000 thời khóa biểu… Thực hiện lắp đặt nhiều biển “Cấm hút thuốc lá” ở trụ sở làm việc, những điểm dễ nhận thấy trong các trường học, bệnh viện, khách sạn, sân bay, phương tiện giao thông công cộng, nơi công cộng.

Ban Chỉ đạo phòng chống tác hại thuốc lá tỉnh cùng ngành y tế đã thực hiện kiểm tra, giám sát 74 đợt, trên 2.000 lượt đơn vị về thực hiện Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, các văn bản liên quan. Qua kiểm tra cho thấy các đơn vị thực hiện tương đối tốt Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, chấp hành việc cấm hút thuốc tại các địa điểm đúng theo quy định. Đối với hoạt động thi hành luật, qua kiểm tra đã phát hiện và xử phạt một số trường hợp vi phạm, còn lại chủ yếu là tuyên truyền, nhắc nhở, hướng dẫn các đơn vị thực hiện các quy định của luật. Toàn tỉnh đã thực hiện kiểm tra 90 cơ sở, phạt tiền 11 cơ sở với số tiền phạt trên 11 triệu đồng.

Các cơ sở y tế của Quảng Ninh trong quá trình khám, điều trị cho bệnh nhân đã thực hiện tư vấn cai nghiện thuốc lá. Đặc biệt, những trường hợp có dấu hiệu loạn thần có liên quan đến thuốc lá thế hệ mới đều được tư vấn khám và điều trị. Ngành y tế đã tổ chức 16 lớp tập huấn hướng dẫn tư vấn cai nghiện thuốc lá cho trên 750 lượt cán bộ y tế, cộng tác viên y tế.

Đối với Chiến lược phòng chống tác hại thuốc lá đến năm 2030, mới đây UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch thực hiện. Mục tiêu đặt ra là giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá, tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá, nhằm giảm bệnh tật và tử vong do sử dụng các sản phẩm thuốc lá gây ra.

Để thực hiện hiệu quả mục tiêu đã đề ra, kế hoạch đã đưa ra các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể. Trong đó, tập trung triển khai thực hiện các chính sách, pháp luật về phòng chống tác hại thuốc lá; tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền và phối hợp liên ngành đối với công tác phòng chống tác hại thuốc lá; đổi mới hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử phạt vi phạm Luật Phòng chống tác hại thuốc lá; đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, hoàn thiện hệ thống giám sát về phòng chống tác hại; kiện toàn, nâng cao năng lực của mạng lưới phòng chống tác hại thuốc lá; tăng cường hợp tác quốc tế, tranh thủ hỗ trợ kỹ thuật, tài chính của các chính phủ, tổ chức quốc tế cho công tác phòng chống tác hại thuốc lá.

Để Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, Chiến lược phòng chống tác hại thuốc lá đến năm 2030 của Trung ương, của tỉnh đi vào cuộc sống, vấn đề cốt lõi là phải nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá trong cộng đồng.

Bỏ thuốc lá đã trở thành một phong trào rộng rãi trên thế giới, dù là nước phát triển hay nước đang phát triển cũng đều quan tâm tới vấn đề này. Nhằm thúc đẩy phong trào bỏ thuốc lá, thế giới đã chọn ngày 31/5 hằng năm là “Ngày Thế giới không thuốc lá”. Mục đích nhằm nêu bật những nguy cơ sức khỏe liên quan đến sử dụng thuốc lá và ủng hộ các chính sách hiệu quả để giảm sử dụng thuốc lá.

Năm 2024, chủ đề của Ngày Thế giới không thuốc lá do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phát động là “Bảo vệ trẻ em trước những tác động của ngành công nghiệp thuốc lá”. WHO nhấn mạnh, Ngày Thế giới không thuốc lá năm 2024 là diễn đàn để giới trẻ trên toàn thế giới yêu cầu ngành công nghiệp thuốc lá ngừng việc nhắm tới các em bằng những sản phẩm có hại cho sức khỏe, đồng thời kêu gọi chính phủ các nước áp dụng các chính sách bảo vệ trẻ em khỏi những hành vi lôi kéo sử dụng thuốc lá, bao gồm cả việc tiếp thị không ngừng các sản phẩm nguy hiểm cho sức khoẻ thông qua mạng xã hội và các nền tảng phát trực tuyến.

Thuốc lá và các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đều có hại cho sức khỏe vì có chất gây ung thư, thành phần gây ung thư và có nicotine là chất gây nghiện. Do đó, mọi người cần hành động mạnh mẽ để ngăn chặn khả năng tiếp cận sử dụng các loại thuốc lá, đặc biệt là trong thanh, thiếu niên, để bảo vệ thế hệ trẻ khỏi tác hại của các sản phẩm độc hại này, đồng thời bảo vệ sức khỏe cho người dân.

Mọi người hãy quyết tâm hành động phòng chống tác hại thuốc lá, vì một môi trường không khói thuốc và một thế hệ trẻ không hút thuốc, vì sức khỏe cộng đồng và vì sự phát triển giàu mạnh của Quảng Ninh trong tương lai.