BĐBP Quảng Ninh: Nhiều giải pháp phòng ngừa, đấu tranh phòng chống mua bán người

Thời gian qua, tình hình ANCT - TTATXH địa bàn khu vực biên giới, biển đảo, cửa khẩu tỉnh Quảng Ninh cơ bản ổn định. Hoạt động của các loại tội phạm, vi phạm pháp luật nhất là hoạt động mua bán người (MBN), xuất nhập cảnh trái phép (XNCTP) mặc dù giảm về số vụ, đối tượng so với những năm trước đây, song vẫn tiềm ẩn diễn biến phức tạp. Để tiếp tục đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm, BĐBP tỉnh Quảng Ninh đã chủ động triển khai đồng bộ các biện pháp công tác biên phòng, kiên quyết không để hình thành điểm nóng.

Đồng bộ các biện pháp

Theo đánh giá của BĐBP tỉnh, phương thức thủ đoạn của các đối tượng tội phạm MBN, tổ chức cho người XNCTP trên các tuyến biên giới ngày càng tinh vi, có sự móc nối câu kết chặt chẽ qua lại giữa nội địa và biên giới, trong nước với nước ngoài, gây khó khăn cho công tác đấu tranh của lực lượng chức năng.

Các đối tượng thực hiện hành vi MBN chủ yếu là số đối tượng phụ nữ Việt Nam lấy chồng người Trung Quốc, một số trước đây đã từng là nạn nhân bị MBN. Một số khác là người cư trú tại địa bàn giáp biên giới. Các đối tượng này thường lợi dụng mối quan hệ sẵn có với nạn nhân hoặc thông qua các mối quan hệ bắc cầu khác để dụ dỗ, lừa đưa nạn nhân đi chơi, tham quan, du lịch, đưa đi tìm việc làm với mức lương cao. Cũng có trường hợp nói thẳng là đưa sang Trung Quốc để lấy chồng. Một số đối tượng nam thanh niên tạo các trang cá nhân trên mạng xã hội, làm quen các thiếu nữ, tán tỉnh, yêu đương, hẹn hò đưa đi chơi, tham quan, du lịch sau đó lừa bán sang Trung Quốc.

Khi ra đến khu vực biên giới các đối tượng cấu kết với một số đối tượng cư trú tại địa bàn, thông thuộc địa hình, lợi dụng sơ hở của lực lượng chức năng trong hoạt động tuần tra, bảo vệ biên giới để đưa nạn nhân xuất cảnh trái phép qua biên giới. 

Có một số trường hợp, các đối tượng sử dụng giấy tờ tùy thân của nạn nhân hoặc giả mạo giấy tờ làm sổ thông hành để xuất cảnh qua cửa khẩu sang Trung Quốc. Khi đưa nạn nhân vào khu vực biên giới, các đối tượng thường dặn dò nạn nhân, khi gặp lực lượng chức năng kiểm tra thì phải khai báo là có mối quan hệ người nhà, bạn bè, cùng nhau, tự nguyện sang Trung Quốc tham quan, mua hàng hóa, tìm việc làm.

Một số trường hợp đã lợi dụng sơ hở của pháp luật trong việc cho, nhận con nuôi, móc nối với các tổ chức trợ giúp pháp lí nhân đạo trá hình và nhằm vào các đối tượng có hoàn cảnh khó khăn, éo le để gạ gẫm, mua trẻ sơ sinh để đưa trẻ em ra nước ngoài bán. Đặc biệt, trong thời gian gần đây, xuất hiện tình trạng lừa bán đàn ông trong độ tuổi lao động ra nước ngoài cho những người có nhu cầu sử dụng lao động phổ thông với giá nhân công rẻ…

Xác định rõ đặc thù của địa phương, đơn vị, đồng thời trên cơ sở Luật phòng, chống MBN và các văn bản của Trung ương, địa phương chỉ đạo về mở các đợt cao điểm cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, thời gian qua, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh đã chủ trì phối hợp với lực lượng chức năng triển khai quyết liệt các biện pháp phòng, chống tội phạm MBN và tổ chức cho người XNC trái phép. Nổi bật, BĐBP tỉnh đã phối hợp với Công an tỉnh, Sở LĐTB&XH xây dựng và triển khai chương trình tiếp nhận, xác minh, bảo vệ và bàn giao, trao trả nạn nhân bị mua bán; xây dựng quy chế phối hợp trong công tác tiếp nhận, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán.

BĐBP tỉnh cũng đã chủ động ban hành các kế hoạch đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm; chỉ đạo các Đồn Biên phòng phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trên địa bàn tuyên truyền về Luật phòng, chống MBN; Kế hoạch số 2057/KH-BCH ngày 14/6/2021 của Bộ Chỉ huy về “Tăng cường đấu tranh chống xuất, nhập cảnh trái phép trên tuyến biên giới, vùng biển”; các hành vi, phương thức, thủ đoạn của tội phạm MBN trong giai đoạn mới.

Nội dung, hình thức tuyên truyền cũng được triển khai sâu rộng, thiết thực, phù hợp với từng địa bàn, đối tượng, như: Tổ chức quán triệt cho cán bộ, chiến sỹ về các văn bản pháp luật liên quan đến phòng, chống MBN; chống XNC trái phép, nhằm nâng cao nhận thức, kiến thức pháp luật, xác định vai trò trách nhiệm trong đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Tính từ đầu năm 2021 đến tháng 11/2023, BĐBP tỉnh đã tổ chức được 45 buổi tuyên truyền Luật phòng chống MBN; phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm MBN; các văn bản quy phạm pháp luật về XNC trái phép với hàng nghìn lượt người dân trên địa bàn biên giới của tỉnh tham gia... Qua đó, đã góp phần nâng cao nhận thức, ý thức cảnh giác của người dân trên địa bàn khu vực biên giới, tích cực tham gia tố giác, đấu tranh với hoạt động của tội phạm MBN.

Để phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả với tội phạm, Đồn cũng đã tích cực tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai thực hiện hiệu quả các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội và tăng cường, củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại ở khu vực biên giới. Qua đó, góp phần hạn chế các nguyên nhân, điều kiện phát sinh của tội phạm mua bán người.

BĐBP tỉnh Quảng Ninh cũng đã tập trung làm tốt công tác phối hợp với các lực lượng phía Trung Quốc trong công tác phòng, chống tội phạm MBN, XNCTP. Cụ thể, hai bên đã ký kết và triển khai thực hiện tốt các nội dung đã ký kết về hợp tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, quản lý biên giới, trong đó có nội dung phòng chống MBN, chống XNC trái phép, như: Hiệp định Việt Nam - Trung Quốc về phòng, chống tội phạm; biên bản ghi nhớ về công tác phối hợp đấu tranh phòng, chống tội phạm trong đó có nội dung chống XNC trái phép, quản lý bảo vệ biên giới giữa các Đồn biên phòng tuyến biên giới tỉnh Quảng Ninh với Chi đội Quản lý biên giới TP Phòng Thành Cảng.

BĐBP Quảng Ninh và lực lượng bảo vệ biên giới nước bạn cũng duy trì thường xuyên hoạt động tuần tra song phương, hội đàm, gặp gỡ trao đổi định kỳ, đột xuất; thông qua đường dây nóng để thông báo tình hình có liên quan đến hoạt động của tội phạm qua lại hai bên biên giới. Khi có vụ việc xảy ra kịp thời thông báo cho nhau phối hợp điều tra, xác minh, bắt giữ tội phạm, nhanh chóng tiến hành các thủ tục để trao trả, tiếp nhận và xử lý theo pháp luật của mỗi nước.

BĐBP tỉnh cũng đã tập trung thực hiện tốt công tác phối hợp với lực lượng chức năng Trung Quốc trong đấu tranh, giải cứu, tiếp nhận nạn nhân bị mua bán ra nước ngoài trở về tái hòa nhập cộng đồng, đạt hiệu quả, đảm bảo đúng nguyên tắc, thủ tục đối ngoại. Kết quả từ năm 2021 đến tháng 11/2023, BĐBP Quảng Ninh đã thực hiện 117 lượt tiếp nhận với 2.532 người Việt Nam nhập cảnh trái phép do Trung Quốc trao trả qua cửa khẩu. Trong đó, có 78 lượt/1.988 người được phân loại, điều tra xác minh bị mua bán. BĐBP Quảng Ninh cũng đã trao trả người cho lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới nước bạn 67 lượt với 274 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.

Phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả

Với tinh thần quyết tâm, quyết liệt trong phòng, chống tội phạm nói chung, tội phạm mua bán người nói riêng, thời gian qua, các đơn vị BĐBP tỉnh đã thực hiện thực hiện tốt công tác phòng ngừa đấu tranh phòng chống tội phạm. Nổi bật, trong năm 2021, BĐBP tỉnh Quảng Ninh phối hợp với Công an TP Hồ Chí Minh, Cục Phòng chống ma túy và tội phạm (BĐBP Việt Nam) bắt giữ 2 vụ/3 đối tượng, giải cứu 2 trẻ sơ sinh ở khu vực biên giới huyện Bình Liêu để bán sang Trung Quốc.

Lực lượng BĐBP Quảng Ninh cũng đã bắt giữ, xử lý 241 vụ/505 đối tượng/21 phương tiện XNC trái phép; xử lý vi phạm hành chính 223 vụ/455 đối tượng/4 phương tiện, xử phạt hành chính 1,63 tỷ đồng; xử lý hình sự 18 vụ/50 đối tượng/17 phương tiện.

Phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các Chỉ thị, Nghị quyết, Chương trình, Kế hoạch của cấp trên các cấp, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh BĐBP; Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh về công tác phòng chống tội phạm nói chung và tội phạm MBN, XNCTP nói riêng.

BĐBP tỉnh cũng đã chỉ đạo các đồn Biên phòng triển khai đồng bộ các biện pháp quản lý bảo vệ biên giới; tổ chức nắm tình hình từ sớm, từ xa. Trên cơ đó, tham mưu cho cấp trên chỉ đạo triển khai thực hiện tốt các mặt công tác nghiệp vụ cơ bản, nắm chắc tình hình địa bàn, đối tượng, chủ động phát hiện, đấu tranh với các loại tội phạm MBN, XNCTP; thực hiện tốt công tác phối hợp liên ngành trong triển khai thực hiện các kế hoạch, chương trình phòng, chống MBN và triển khai các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm; tiếp tục thực tốt công tác tiếp nhận, xác minh, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán.

BĐBP Quảng Ninh cũng sẽ tiếp tục duy trì tốt mối quan hệ hợp tác quốc tế, nhất là với lực lượng chức năng của Trung Quốc và các Tổ chức Quốc tế tại Việt Nam trong công tác phòng, chống MBN; chủ động tham mưu cấp uỷ, chính quyền huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị tham gia thực hiện có hiệu quả các chương trình, kế hoạch phòng chống tội phạm.

Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến những văn bản quy phạm pháp luật; lồng ghép thực hiện các phong trào “Toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm; thông qua đó vận động nhân dân nâng cao ý thức “tự quản, tự phòng” và tích cực tham gia đấu tranh tố giác tội phạm, giữ gìn bình yên địa bàn. Phong trào toàn dân tham gia đấu tranh tố giác tội phạm đã vận động được đông đảo các tầng lớp nhân dân trong tỉnh nâng cao ý thức phòng ngừa và tích cực tham gia đấu tranh với hoạt động của các loại tội phạm và tệ nạn xã hội.