BHXH tỉnh: Nhiều giải pháp giảm thiểu nợ đọng BHXH

Tình trạng chậm đóng, nợ đọng BHXH tại một số doanh nghiệp trong tỉnh đã làm ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người tham gia, tác động cân đối nguồn quỹ BHXH, BHYT, gây khó khăn cho cơ quan BHXH trong việc thực hiện chế độ chính sách đối với người lao động.

Tính đến hết tháng 6, tổng số nợ BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn Quảng Ninh là 274,8 tỷ đồng, tăng 21,9 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2022; chiếm 3,74% so với kế hoạch thu năm 2023. Trong đó, 1.333 đơn vị nợ trên 3 tháng với số tiền 139,7 tỷ đồng; có 2.327 đơn vị, doanh nghiệp nợ dưới 3 tháng với số tiền 80,5 tỷ đồng; 432 đơn vị, doanh nghiệp do giải thể, phá sản có số nợ 54,6 tỷ đồng.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN do nhiều đơn vị, doanh nghiệp bị tác động nặng nề sau đại dịch Covid-19 nhưng vẫn chưa thể phục hồi sản xuất; kinh tế thế giới suy thoái tác động giá nguyên liệu đầu vào tăng; một số thị trường xuất khẩu trước đây dần bị thu hẹp khiến doanh nghiệp không huy động được nguồn tài chính dẫn đến chậm nộp, chậm đóng, nợ đọng BHXH, BHYT…

Mặc dù số nợ tăng so với cùng kỳ năm 2022, nhưng Quảng Ninh vẫn thuộc nhóm địa phương nợ đọng BHXH, BHYT ở mức trung bình thấp của cả nước và vẫn nằm trong tầm kiểm soát. Tuy nhiên, tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN đã làm ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện các chế độ chính sách đối với người lao động, nhất là khi họ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động… không được thanh toán chế độ; một số lao động đến tuổi nghỉ hưu không được chốt sổ BHXH để giải quyết chế độ hưu trí, khiến cuộc sống bấp bênh trước những áp lực cuộc sống.

Nhằm giảm thiểu tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN, thời gian qua BHXH tỉnh đã triển khai các giải pháp tuyên truyền, vận động, đôn đốc thu hồi nợ; bố trí cán bộ chuyên quản tăng cường nắm tình hình doanh nghiệp để đôn đốc thu; yêu cầu doanh nghiệp thực hiện đóng nộp BHXH, BHYT đúng quy định. Hằng tháng, BHXH tỉnh rà soát những doanh nghiệp nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN kéo dài có tính chất “chây ỳ” lập danh sách để đăng tải công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Đơn cử đầu tháng 7/2023, BHXH tỉnh đã đăng tải công khai danh tính 40 đơn vị, doanh nghiệp nợ BHXH kéo dài trên các phương tiện thông tin đại chúng của Trung ương, của tỉnh và ngành BHXH. Đứng đầu danh sách nợ đọng này là các doanh nghiệp: Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển FLC Hạ Long (TP Hạ Long) có số nợ trên 12,8 tỷ đồng, thời gian nợ 24 tháng, ảnh hưởng trực tiếp đến 389 lao động; Công ty TNHH MTV Cán nóng thép tấm Cái Lân (KCN Cái Lân, TP Hạ Long) nợ 141 tháng với số tiền trên 8,5 tỷ đồng; Công ty CP Khoáng sản và Vật liệu xây dựng Hưng Long (xã Lê Lợi, TP Hạ Long) nợ trên 5,3 tỷ đồng với thời gian 139 tháng…

Cùng với đó, BHXH tỉnh đã được tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với các đơn vị, doanh nghiệp có hành vi vi phạm pháp luật về đóng, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN, đóng không đủ số người so với thực tế, ảnh hưởng quyền lợi của người lao động…

6 tháng đầu năm 2023, BHXH tỉnh đã tổ chức thực hiện thanh tra, kiểm tra tại 119 đơn vị, doanh nghiệp liên quan về thực hiện chế độ pháp luật BHXH, trong đó thanh tra chuyên ngành tại 94 đơn vị sử dụng lao động. Qua đó phát hiện 44 lượt lao động ở các đơn vị chưa đóng, đóng thiếu thời gian BHXH, bắt buộc truy thu số tiền 212 triệu đồng. Sau thanh tra, kiểm tra, các đơn vị đã chủ động khắc phục nợ đọng 1,4 tỷ đồng; lập biên bản vi phạm hành chính với 5 đơn vị vi phạm pháp luật lao động, xử phạt với số tiền 113,3 triệu đồng.

Ngoài ra, BHXH tỉnh còn phối hợp với Sở LĐ-TB&XH thực hiện các cuộc thanh tra liên ngành tại các doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm trong việc thực hiện chính sách pháp luật BHXH, BHYT, BHTN, để đảm bảo quyền lợi cho người tham gia. Hiện nay, BHXH tỉnh và Công an tỉnh đã ký kết quy chế phối hợp trong công tác phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT, BHTN. Do vậy, những đơn vị nợ đọng, chiếm dụng tiền BHXH, BHYT, BHTN của người lao động, cơ quan BHXH sẽ lập danh sách gửi sang cơ quan Cảnh sát điều tra, tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Công an tỉnh) để xử lý theo Bộ luật Hình sự.

Từ nay đến cuối năm 2023, BHXH tỉnh sẽ tập trung thu hồi nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN, nhất là tại các đơn vị nợ trên 3 tháng. Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp nợ từ 3 tháng trở lên, đơn vị chưa đóng, hoặc đóng không đầy đủ BHXH cho người lao động. BHXH tỉnh sẽ phối hợp với các sở, ban, ngành thành lập đoàn liên ngành đến một số doanh nghiệp nợ đọng kéo dài để tuyên truyền pháp luật, đồng thời đôn đốc nợ; phấn đấu hết năm 2023 kéo giảm nợ BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh xuống mức thấp nhất theo chỉ tiêu BHXH Việt Nam giao.