Bộ Giáo dục và Đào tạo: Sẽ cấp học bổng cho người học khoa học cơ bản

Theo Bộ Giáo dục, chính sách cấp học bổng cho người học khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt nhằm thúc đẩy nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực trọng yếu, đổi mới sáng tạo.

Ngày 20/6, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức Hội thảo khoa học về chính sách xét cấp học bổng, chi phí sinh hoạt cho người học các ngành khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt và công nghệ chiến lược.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Tấn Dũng chia sẻ việc xây dựng Nghị định về chính sách này là bước triển khai cụ thể Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Chính sách được xây dựng trên nền tảng các văn bản pháp luật và quy định hiện hành của Nhà nước nhằm thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực trọng yếu của quốc gia, góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Việc đầu tư vào chính sách học bổng ở các lĩnh vực này góp phần xây dựng lực lượng lao động chất lượng cao, hỗ trợ thực hiện các chương trình phát triển khoa học và công nghệ, nâng cao năng lực nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất và đời sống, góp phần phát triển kinh tế-xã hội bền vững.

Các đại biểu nhận định trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, các ngành khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt và công nghệ chiến lược đóng vai trò trọng yếu trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực sản xuất và cạnh tranh của nền kinh tế quốc gia.

Tuy nhiên, nguồn nhân lực trong các lĩnh vực này hiện vẫn còn hạn chế về số lượng và chất lượng, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển.

Thực tế, nhiều ngành khoa học công nghệ tiên tiến đang thiếu hụt nhân lực có trình độ cao, đặc biệt là các kỹ sư, nhà khoa học trẻ được đào tạo bài bản và có kỹ năng thực tiễn.

Điều này ảnh hưởng đến khả năng nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới và phát triển các lĩnh vực mũi nhọn của quốc gia.

Việc học các ngành khoa học cơ bản và công nghệ chiến lược đòi hỏi người học có nền tảng tốt, quá trình học dài, cơ hội việc làm ban đầu chưa rõ ràng nên khó thu hút người học nếu không có chính sách hỗ trợ hiệu quả.

Thực tế này đòi hỏi Nhà nước cần có chính sách thu hút và giữ chân người học gắn bó với các ngành khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt và công nghệ chiến lược, đặc biệt là các em có hoàn cảnh khó khăn nhưng có năng lực học tập xuất sắc. Chính sách này vừa bảo đảm công bằng xã hội, vừa đóng vai trò đầu tư cho tương lai quốc gia.

Trên thực tế, các chính sách hỗ trợ học tập hiện hành như miễn, giảm học phí, vay tín dụng sinh viên hay học bổng khuyến khích học tập được áp dụng rộng rãi nhưng chủ yếu mang tính an sinh xã hội, chưa định hướng rõ tới nhóm ngành ưu tiên quốc gia.

Việc xây dựng một chính sách học bổng chuyên biệt, có định hướng ngành, lĩnh vực với nguồn lực bền vững là yêu cầu cấp thiết để thực hiện hóa các mục tiêu phát triển nhân lực trình độ cao phục vụ chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo quốc gia.

Ông Ngô Văn Thịnh, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch-Tài chính, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết đối tượng người học mà chính sách này hướng tới là sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh theo học các ngành thuộc các lĩnh vực khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt, công nghệ chiến lược.

Theo dự thảo Nghị định, người học sẽ được cấp học bổng 100% với kết quả học tập loại xuất sắc, 70% cho loại giỏi và 50% cho khá. Mức học bổng được cấp theo mức trần học phí theo quy định của Chính phủ.

Cùng với học bổng, người học các lĩnh vực này sẽ được nhà nước hỗ trợ sinh hoạt phí 3,63 triệu đồng/tháng. Thời gian cấp học bổng và chí phí sinh hoạt được xác định theo số tháng thực tế học tập tại trường, tối đa 10 tháng/năm học.

Chính sách học bổng và hỗ trợ sinh hoạt phí này dự kiến sẽ áp dụng cho các cơ sở giáo dục đại học có đào tạo các ngành thuộc danh mục được hưởng chính sách, bao gồm cả công lập và ngoài công lập. Danh mục ngành được hưởng chính sách có thể được điều chỉnh theo từng giai đoạn theo quyết định của Chính phủ.