Các dấu hiệu nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết

Theo Bộ Y tế, hiện đang là cao điểm mùa dịch sốt xuất huyết (SXH), số mắc liên tục tăng cao tại nhiều tỉnh, thành trong những tuần gần đây, tập trung chủ yếu tại khu vực miền Nam và một số tỉnh, thành phố khu vực miền Trung.

PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lí Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), cho biết năm nay, số ca SXH nặng tăng nhanh, cao hơn nhiều so với cùng kì 2 năm trước. Số trẻ em tử vong do SXH nhiều hơn người lớn, trong khi những năm trước số người lớn tử vong nhiều hơn. So sánh với một số nước trong khu vực Đông Nam Á cho thấy, Việt Nam cũng là nước có số ca mắc SXH cao nhất so với Lào, Campuchia, Malaysia, Philippines và Singapore.

Đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam đánh giá cao công tác phòng, chữa bệnh SXH của Việt Nam. Tuy nhiên chuyên gia của tổ chức này cũng cho hay trong bối cảnh COVID-19 chưa chấm dứt người dân đôi khi còn nhầm lẫn giữa các triệu chứng của SXH, COVID-19 và các bệnh lí khác. “SXH trong bối cảnh COVID-19 khiến nhiều người nhầm lẫn và có tâm lí chủ quan, không đến cơ sở khám chữa bệnh ngay mà tự theo dõi. Khi đến cơ sở khám chữa bệnh thì bệnh đã chuyển nặng, gây khó khăn trong công tác điều trị”, đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam nói và khuyến nghị truyền thông cần nói về nguy cơ, cung cấp cho người dân kiến thức nhận biết SXH, điều trị kịp thời...

Theo phác đồ hướng dẫn điều trị của Bộ Y tế, một số triệu chứng sau cần phải đưa người bệnh mắc SXH tới ngay cơ sở y tế gồm: chảy máu (các chấm hay đốm màu đỏ trên da; chảy máu mũi, lợi; nôn ra máu; đi ngoài phân đen; kinh nguyệt ra nhiều/chảy máu âm đạo); nôn liên tục; đau bụng dữ dội; lơ mơ, rối loạn ý thức hoặc co giật; xanh tím, tay và chân lạnh âm; khó thở.

Tại buổi tập huấn toàn quốc về tăng cường công tác điều trị SXH do Bộ Y tế vừa tổ chức, bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng TPHCM cho biết việc chẩn đoán và phân loại SXH ban đầu rất quan trọng. Từ thực tế điều trị, chuyên gia nhấn mạnh cán bộ y tế cần chẩn đoán phân biệt COVID-19 cấp tính, sốt phát ban, viêm não, sốc nhiễm khuẩn, phải luôn nghĩ tới bệnh nhân mắc SXH khi bệnh nhân có triệu chứng sốt, để không bỏ qua thời gian điều trị sớm.

SXH có biểu hiện như chấm xuất huyết dưới da, nôn ra máu, tiểu ra máu... Chỉ định nhập viện với trường hợp sốc, có dấu hiệu cảnh báo, tiểu cầu giảm nhanh <100k/microL, trẻ thừa cân béo phì, phụ nữ có thai, bệnh lí nền... Đối với trường hợp điều trị ngoại trú, đối vơi trẻ sốt trên 38,5 độ C, dùng paracetamol 10-15 mg/kg/lần, sử dụng 3-4 lần/ngày, lau mát bằng nước ấm khi sốt cao. Bên cạnh đó, người bệnh uống nhiều nước, thức ăn lỏng dễ tiêu và tránh thức ăn màu đỏ, đen nâu (để tránh nhầm lẫn với xuất huyết). Bác sĩ hướng dẫn chăm sóc trẻ tại nhà, dặn dò tái khám khi trẻ có triệu chứng.

Hiện nay có tình trạng bệnh nhân nhập viện muộn gây tử vong. Ngày thứ 4-5 (tính từ ngày sốt) là giai đoạn nguy hiểm nhất của bệnh SXH. Chính vì vậy, việc chẩn đoán đúng bệnh sớm rất quan trọng vì không phải bệnh nhân nào SXH cũng có những dấu hiệu như phát ban. Các bậc cha mẹ không nên chủ quan khi trẻ gặp các biểu hiện trên, cần phải đưa trẻ đến cơ sở y tế để kiểm tra, kịp thời chẩn đoán và điều trị, bác sĩ Tiến khuyến cáo.

PGS Lương Ngọc Khuê cũng lưu ý bệnh nhân mắc SXH không được truyền dịch khi chưa có chỉ định. Các cơ sở y tế phải tuân thủ chỉ định chuyển từ dung dịch cao phân tử sang dung dịch điện giải theo hướng dẫn, khi người bệnh sốc. Bộ Y tế cũng yêu cầu các cơ sở khám chữa bệnh cần củng cố và duy trì hoạt động của «Nhóm điều trị SXH» và «Đường dây điện thoại nóng phòng, chống dịch SXH» tại các đơn vị khám, chữa bệnh để có thể thường xuyên tư vấn, trao đổi thông tin về chuyên môn, yêu cầu hỗ trợ khi cần thiết.