Cần đẩy nhanh hỗ trợ xây nhà ở cho người có công

Triển khai giai đoạn 2 Đề án hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg, tỉnh đã tập trung chỉ đạo các sở, ban, ngành chủ động phối hợp với các địa phương. Tuy nhiên theo đánh giá của Sở Xây dựng, đến nay tiến độ thực hiện còn rất chậm.

Đoàn công tác của HĐND tỉnh và huyện Vân Đồn nắm bắt tâm tư, nguyện vọng về xây nhà của người có công tại thôn Cặp Tiên, xã Đông Xá.

Đề án hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg được UBND tỉnh phê duyệt và triển khai từ năm 2013 (Quyết định số 2263/QĐ-UBND, ngày 30/8/2013). Tổng số có 8.054 hộ đề nghị hỗ trợ nhà ở, trong đó xây mới 4.229, sửa chữa 3.825 nhà ở. Giai đoạn 2013-2016, tỉnh đã hoàn thành hỗ trợ cho 4.927 hộ, trong đó xây mới 2.556, sửa chữa 2.371 nhà ở; tổng kinh phí hỗ trợ trên 149 tỷ đồng (ngân sách T.Ư gần 120 tỷ đồng). Trong quá trình triển khai, các địa phương của tỉnh đã hỗ trợ thêm các gia đình bằng tiền, ngày công, vật liệu xây dựng...

Để đẩy nhanh thực hiện giai đoạn 2 của Đề án, ngày 30/8/2017 UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 3346/QĐ-UBND “Về việc điều chỉnh bổ sung Quyết định số 1841/QĐ-UBND ngày 30/5/2017”. Theo đó,  giai đoạn 2 sẽ triển khai trong các năm 2017-2018, hoàn thành hỗ trợ cho 3.630 hộ (xây mới 1.875, sửa chữa 1.755 nhà ở). Trong đó, đối với 135 hộ được hỗ trợ từ Quỹ Đền ơn đáp nghĩa tỉnh, mức 40 triệu đồng/nhà xây mới, 25 triệu đồng/nhà sửa chữa, tỉnh còn trích ngân sách địa phương hỗ trợ 20 triệu đồng/nhà xây mới, 5 triệu đồng/nhà sửa chữa; đối với 3.495 hộ còn lại, ngoài mức hỗ trợ được quy định tại Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg (40 triệu đồng/nhà xây mới, 20 triệu đồng/nhà sửa chữa) tỉnh hỗ trợ bổ sung 20 triệu đồng/nhà xây mới, 10 triệu đồng/nhà sửa chữa. Tổng kinh phí hỗ trợ là 165,15 tỷ đồng; trong đó, ngân sách T.Ư 73,312 tỷ đồng, ngân sách tỉnh 87,443 tỷ đồng, Quỹ Đền ơn đáp nghĩa tỉnh 4,395 tỷ đồng…

Ngay sau khi có văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh, các sở, ngành, địa phương đã nhanh chóng vào cuộc triển khai; tuy nhiên, đến nay, kết quả còn chậm. Cụ thể, đến thời điểm hiện tại, các địa phương mới triển khai xây mới, sửa chữa nhà ở cho 971 hộ, đạt 26,8% tổng số hộ theo Đề án được phê duyệt; trong đó, xây mới 600 nhà (32%), sửa chữa 371 nhà (21%). Nguồn kinh phí đã được cấp mới có từ Quỹ Đền ơn đáp nghĩa tỉnh (4,395 tỷ đồng) cho 135 hộ (xây mới 68 nhà, sửa chữa 67 nhà); nguồn ngân sách tỉnh đến thời điểm hiện tại chưa phân bổ được.

Ngôi nhà của hộ ông Chìu Sáng Lằm (thôn Tây, xã Dực Yên, huyện Đầm Hà) đã hoàn thiện nhưng chưa nhận được tiền hỗ trợ.

Theo báo cáo của Sở Xây dựng, khó khăn, vướng mắc trong triển khai Đề án là do: Một số địa phương vùng xa, địa hình không thuận lợi, nên việc vận chuyển nguyên vật liệu và nhân công xây dựng rất khó khăn; nhiều hộ gia đình kinh tế eo hẹp, khả năng huy động kinh phí tự xây dựng còn hạn chế, nên phải chờ kinh phí hỗ trợ mới triển khai được… Nhiều địa phương địa bàn rộng, số lượng người có công nhiều, sinh sống ở vùng sâu, vùng xa, nên công tác rà soát đối tượng, hướng dẫn đôn đốc, tuyên truyền chính sách gặp nhiều trở ngại.

Qua tìm hiểu của chúng tôi, ở một số địa phương, nhiều hộ có công đã tự sửa chữa, xây nhà, nhưng lại nằm trong thời điểm từ khi kết thúc giai đoạn 1 Đề án đến hết ngày 31/12/2016 (tức là không nằm trong giai đoạn nào của Đề án); trong đó có nhiều hộ mong muốn được hỗ trợ theo quy định, nhưng lại không còn hồ sơ hiện trạng nhà (nhà đã phá để xây), nên rất khó cho các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết…Qua rà soát, giai đoạn 2 huyện Đầm Hà có 119 đối tượng được hưởng chính sách. Tuy nhiên tới ngày 6/11/2017, toàn huyện mới có 15% số hộ được xem xét hỗ trợ, nhưng đều chưa nhận được tiền hỗ trợ, mà ứng trước tiền để xây, sửa chữa nhà. Ông Chìu Sáng Lằm (thôn Tây, xã Dực Yên, huyện Đầm Hà) cho biết, do nhà quá xuống cấp nên gia đình đã ứng trước tiền để xây nhà cách đây hơn 2 tháng. Công trình trị giá trên 300 triệu đồng, thì ông phải đi vay hơn 200 triệu đồng. Nghe cán bộ xã nói sẽ được hỗ trợ 60 triệu đồng, nhưng đến nay ông vẫn chưa nhận được đồng nào…

Theo báo cáo của UBND huyện Vân Đồn, trong tổng số 265 hộ có công, huyện mới triển khai hỗ trợ được 37,9%. Cũng như huyện Đầm Hà, nguyên nhân chậm trễ là do chưa có nguồn kinh phí hỗ trợ của Nhà nước. Thêm khó khăn, là do một số hộ người có công "vướng" vào quy hoạch phân khu chức năng ở địa phương, như quy hoạch đường, cây xanh…

Hộ ông Hoàng Văn Long (thôn Đông, xã Dực Yên, huyện Đầm Hà) là đối tượng chính sách, hiện sống trong căn nhà đã xuống cấp trầm trọng.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Lê Bình Phượng, Phó Chủ tịch UBND huyện Đầm Hà, cho biết: Giải pháp trước mắt mà huyện triển khai là trích từ nguồn kinh phí dự phòng để chuyển tiền hỗ trợ cho các hộ đã xây, sửa nhà. Các công trình nhà ở của người có công tương đối đơn giản, nên thời gian xây dựng không lâu, khi có nguồn kinh phí, địa phương sẽ huy động nhân công nhanh chóng triển khai.

Còn theo đồng chí Tô Văn Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Đồn: Giải pháp trước mắt đối với các hộ có nhu cầu sửa nhà nằm trong quy hoạch phân khu chức năng là vẫn cho triển khai, nhưng không được làm thay đổi về kết cấu quy mô, nhằm đảm bảo an toàn cho các hộ cho đến khi triển khai dự án và giải phóng mặt bằng. Đối với các hộ có nhu cầu xây mới thuộc phạm vi quy hoạch, huyện đã vận động người dân sửa chữa nhà để đảm bảo an toàn đến khi thực hiện giải phóng mặt bằng.

Đồng chí Châu Thị Hoài Thu, Phó trưởng Ban Văn hóa - Xã hội, HĐND tỉnh, cho biết: Theo chỉ đạo của tỉnh là trước Tết Nguyên đán 2018, các địa phương phải hoàn thành hỗ trợ xây, sửa nhà cho người có công. Do vậy, các sở, ngành, địa phương cần nhanh chóng vào cuộc với những giải pháp đồng bộ. Đặc biệt, cần sớm phê duyệt kinh phí hỗ trợ từ ngân sách tỉnh và ứng trước kinh phí từ ngân sách tỉnh đối với phần kinh phí thuộc trách nhiệm của T.Ư để thực hiện Đề án, đảm bảo tiến độ đề ra. Các địa phương cần huy động tốt nguồn lực từ các tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm và nhân dân để đẩy nhanh tiến độ xây, sửa nhà ở cho người có công với cách mạng...

Quang Minh
[links()]