Gỡ khó cho công tác y tế học đường

Tính đến 16h ngày 6/11/2021, có 5 trường học trên địa bàn tỉnh có học sinh mắc Covid-19 (Tiểu học Hồng Thái Tây và Trường Mầm non Hoa Phượng của TX Đông Triều); Trường Mầm non Phương Đông, Tiểu học Phương Đông và THCS Phương Đông của TP Uông Bí). Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh cho thấy việc nâng cao năng lực y tế học đường hiện nay rất quan trọng.

Theo thống kê của Sở GD&ĐT, trên địa bàn Quảng Ninh hiện có 646 trường học từ cấp mầm non đến THPT với hơn 335.200 học sinh. Công tác y tế học đường cũng đã được các ngành, đơn vị triển khai thực hiện thường xuyên. 9 tháng năm 2021, CDC Quảng Ninh, trung tâm y tế 13 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh đã phối hợp cùng Sở GD&ĐT, phòng y tế, phòng GD&ĐT các địa phương kiểm tra, hướng dẫn các đơn vị duy trì thực hiện tốt công tác y tế trường học; đẩy mạnh hoạt động truyền thông giáo dục sức khỏe cho học sinh.

Qua kiểm tra cho thấy, các trường học đều có phòng y tế riêng, bảo đảm diện tích, vị trí thuận tiện cho công tác sơ cứu, cấp cứu và chăm sóc sức khỏe học sinh. Các phòng này đều được trang bị giường khám bệnh và lưu bệnh nhân, bàn làm việc, ghế, tủ đựng dụng cụ, thiết bị làm việc thông thường, cân, thước đo, huyết áp kế, nhiệt kế, bảng kiểm tra thị lực, bộ nẹp chân, tay cùng một số thuốc thiết yếu phục vụ cho công tác sơ cấp cứu và chăm sóc sức khỏe học sinh.

Cả 646 trường đều đảm bảo vệ sinh nước uống, nước sinh hoạt, công trình vệ sinh, thu gom xử lý chất thải; bàn ghế, bảng phù hợp với lứa tuổi; các phòng học đảm bảo ánh sáng theo quy định... 337 trường có bếp ăn tập thể trên địa bàn tỉnh đều đảm bảo các điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định.

Cùng với đó, CDC Quảng Ninh, Sở Y tế phối hợp với Sở GD&ĐT kiểm tra công tác phòng chống dịch Covid-19 tại 19 trường, 7 điểm thi vào lớp 10. Còn trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố phối hợp với phòng y tế địa phương kiểm tra công tác phòng chống dịch Covid-19 tại cả 645 trường học trên địa bàn, 31 điểm thi vào lớp 10; hỗ trợ các trường học thực hiện công tác vệ sinh môi trường, khử khuẩn phòng bệnh...

Mặc dù vậy, y tế trường học hiện nay đang gặp rào cản rất lớn về nhân lực.Theo Thông tư số 13/2016/TTLT-BYT-BGDĐT giữa Bộ Y tế và Bộ GD&ĐT về y tế trường học, người phụ trách công y tế trường học khá nặng, như: Giám sát vệ sinh môi trường nước uống, nước sinh hoạt, công trình vệ sinh, thu gom, xử lý chất thải; giám sát các điều kiện về an toàn thực phẩm; quản lý bảo vệ chăm sóc sức khỏe học sinh; phát hiện một số bệnh ở học sinh để xử trí, chuyển đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo quy định và áp dụng chế độ học tập, rèn luyện phù hợp với tình trạng sức khỏe; sơ cứu, cấp cứu cho học sinh; tư vấn cho học sinh, giáo viên, cha mẹ hoặc người giám hộ của học sinh về các vấn đề liên quan đến bệnh tật, phát triển thể chất và tinh thần của học sinh; hướng dẫn tổ chức bữa ăn học đường bảo đảm dinh dưỡng hợp lý... triển khai các biện pháp chống dịch; tổ chức các hoạt động truyền thông, giáo dục sức khỏe... Điều này đòi hỏi nhân viên y tế trường học phải có trình độ chuyên môn, có tinh thần, trách nhiệm với công việc.

Tuy nhiên, theo thống kê của CDC Quảng Ninh, 6 tháng đầu năm 2021, mặc dù cả 646 trường học đều có nhân viên làm công tác y tế trường học, nhưng chỉ có 289 trường có cán bộ y tế chuyên trách, còn lại là thủ quỹ, kế toán, nhân viên thư viện, thậm chí là giáo viên kiêm nhiệm thêm y tế trường học. Bởi vậy, họ không thể thường xuyên kiểm soát an toàn thực phẩm, an toàn phòng chống dịch bệnh hay quản lý hồ sơ, theo dõi sát sức khỏe của học sinh tại trường...

Những trường không có cán bộ trình độ y tế chuyên trách cũng đã ký hợp đồng với trạm y tế xã, phường, thị trấn, hoặc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh để chăm sóc sức khỏe học sinh; tuy nhiên nhân lực của các trạm y tế tuyến xã hiện nay ít người, lại phải tăng cường cho công tác truy vết, lấy mẫu xét nghiệm trong phòng chống dịch Covid-19 nên việc phối hợp với các trường xử lý những tình huống phát sinh còn chậm trễ. Bản thân nhân viên các trạm không thể xuống các trường học giám sát thường xuyên mà chỉ mỗi năm được vài đợt. Bởi vậy, các trường đều phải chủ động về công tác y tế học đường là chính. Tuy nhiên, do không có trình độ chuyên môn nên khi xử lý các vấn đề phát sinh như chẳng may có học sinh bị thương, bị sốt đột ngột, hay khi trường phát sinh học sinh nhiễm Covid-19, học sinh phải cách ly... cán bộ, nhân viên được phân theo dõi công tác y tế không khỏi lúng túng...

Để hoạt động y tế trường học được tốt hơn, phòng chống dịch bệnh hiệu quả hơn, góp phần đào tạo, chăm sóc được những thế hệ tương lai cho tỉnh phát triển toàn diện cả về thể lực và trí lực, đòi hỏi các ngành cần có những biện pháp tháo gỡ kịp thời khó khăn cho công tác y tế trường học.