Khi dân bản làm du lịch

Trong mấy năm gần đây, khách du lịch nhất là khách “phượt” đến Bình Liêu đều tìm tới các mô hình Homestay ở các xã Hoành Mô, Đồng Văn. Đây là các xã khó khăn, trong khi các nhà đầu tư từ bên ngoài còn đang chần chừ, thì nhiều thanh niên dân tộc thiểu số địa phương đã mạnh dạn vào cuộc làm du lịch ở nơi này.

Du khách đến Homestay A Dào ở bản Phạt Chỉ, xã Đồng Văn, huyện Bình Liêu, được phục vụ theo phong cách của người Dao.

Nhiều năm nay, du khách đến bản Phạt Chỉ (100% người Dao), xã Đồng Văn, đều ghé qua Homestay A Dào, nằm ở lưng chừng dãy Quảng Nam Châu, có độ cao 1.507m so với mực nước biển. Khi làm mô hình, anh Tằng Văn Dào, chủ Homestay A Dào không thích những cái tên bay bướm, mà anh lấy tên mộc mạc của mình để đặt tên cho Homestay. Vậy nhưng nhiều khách du lịch lại thích, vì họ nhận thấy ở đây là cái chân tình. Khách đến Homestay A Dào, được thưởng thức những món ăn do chính người Dao chế biến, hàng ngày phục vụ tối đa được 60 khách. Ai cần nghỉ ngơi để hôm sau tiếp tục cuộc hành trình thì anh Dào cũng có phòng phục vụ đến 30 khách. Phạt Chỉ có tuyến đường biên giới, có điểm cột mốc 1327, hằng năm Phạt Chỉ có 9 tháng mù sương, vậy là sương mù cũng trở thành sản phẩm du lịch tạo sự hứng thú của nhiều du khách. Ngoài ra ở Homestay A Dào, du khách còn được tận mắt nhìn cách tráng phở của người Dao và xem xay thóc bằng cối đất. Ai có nhu cầu cũng được anh Dào mời tắm lá thuốc của người Dao cho khỏe người.

Anh Tằng Văn Dào hiện là cán bộ Phòng Dân tộc huyện Bình Liêu. Trước khi làm du lịch, anh là người chăn nuôi giỏi với hàng chục con bò, hơn trăm con dê. Để công việc làm ăn hiệu quả, anh không ngừng tìm tòi, học hỏi qua sách vở, tham khảo cách làm của những người đi trước trong và ngoài tỉnh. Khi du lịch được đưa vào Bình Liêu thì anh Dào nhạy bén vay mượn xây dựng Homestay, vừa phục vụ du khách lại giới thiệu các món ăn truyền thống và cảnh đẹp ở Bình Liêu.

Xã Hoành Mô có Cửa khẩu Hoành Mô là một trong những tuyến điểm du lịch của Bình Liêu. Ở đây có anh Hoàng Văn Sằn, dân tộc Tày, thôn Đồng Thanh, là người đầu tiên làm du lịch. Hiện nay vợ chồng anh Sằn vẫn là giáo viên dạy học ở Hoành Mô và Đồng Văn. Do dạy học ở các trường thuộc xã nghèo vùng cao, nên hằng năm có nhiều đoàn thiện nguyện đến tặng quà cho học sinh khó khăn. Đa phần qua chuyến đi tặng quà, các đoàn đều ngỏ ý muốn khám phá một chút về Bình Liêu. Nhưng trong một ngày làm sao thăm được nhiều điểm, vậy là anh Sằn tìm cách bố trí cho anh em ở qua đêm nhà mình, nhà bè bạn. Vậy là nhiều người gợi ý cho anh Sằn mở mô hình Homestay để phục vụ. Du khách đến với cơ sở của anh Sằn, họ rất thích bởi sự chất phác, mến khách. Họ không có tâm lý bị chặt chém và yên tâm như đang ở chính ngôi nhà của mình. Đa phần khách đều yêu cầu được ăn gà bản đúng chất vùng cao, cá suối và rau hái từ trên rừng... Chuyện ăn, ngủ cũng đơn giản, khách ngủ qua đêm 50.000 đồng/người, còn khách ăn thì giá cả hợp lý. Công việc nhiều hôm cũng vất vả, có đoàn khách từ Hà Nội 2 giờ đêm mới đến nơi, anh Sằn ra tận ngoài đường đón. Hằng năm, anh Sằn đón khoảng 1.500 khách đến Homestay. Anh Sằn đã được qua lớp đào tạo ngắn hạn về hướng dẫn viên du lịch do Sở Du lịch tổ chức. Khi đoàn khách cần hướng dẫn viên du lịch, vậy là có dịp để anh Sằn dẫn họ đi thăm, giới thiệu về đời sống văn hóa của bà con dân tộc thiểu số và cảnh đẹp quê mình... Để phục vụ du khách được tốt hơn, năm nay anh Sằn trồng ở khu vực nhà mình 300 cây mận, táo mèo. Anh còn đào 500m² ao thả cá, quy hoạch khu đốt lửa trại và nuôi thêm vài trăm con gà bản, ngan đen phục vụ du khách tại chỗ.

Năm 2017, lượng khách du lịch đến với Bình Liêu đạt 61.800 lượt. Tính từ đầu năm đến hết tháng 7/2018, huyện đã đón hơn 40.000 lượt du khách. Để du khách mỗi lần đến có thêm ấn tượng về Bình Liêu, thì trong đó có sự đóng góp đáng kể của các nhà làm du lịch là người dân tộc thiểu số tại địa phương.

Công Thành