Chú trọng phát triển các sản phẩm du lịch

Ba Chẽ là huyện vùng cao được đánh giá rất có tiềm năng về du lịch với những nét hoang sơ của cảnh quan thiên nhiên cùng với nền văn hoá độc đáo, đa sắc màu của cộng đồng các dân tộc thiểu số, các di tích lịch sử, tâm linh. Với những thế mạnh đó, Ba Chẽ đang tích cực xây dựng cho mình những sản phẩm du lịch đa dạng, độc đáo.

[links()]

Dựa trên định hướng xây dựng Quảng Ninh trở thành tỉnh dịch vụ, công nghiệp hiện đại, huyện Ba Chẽ đã triển khai xây dựng đề án phát triển dịch vụ đến năm 2020 trở thành ngành kinh tế quan trọng và định hướng đến năm 2030 trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Theo đó, huyện sẽ phát triển hạ tầng du lịch  và các sản phẩm du lịch, đầu tư đưa vào khai thác các tour du lịch sinh thái trải nghiệm độc đáo, mang  bản sắc riêng như: Đi bộ khám phá thảo nguyên Khe Lầy, Khe Xoong, thác Đá Vuông, thác Khe Lào, thác Khe Lạnh, thác Khe Lùng, hồ nước Khe Lọng, Đèo Giang, du thuyền trên sông Ba Chẽ… Các chương trình du lịch sẽ gắn với tìm hiểu phong tục, tập quán cuộc sống sinh hoạt của cộng đồng dân cư, thăm các làng nghề truyền thống: Dệt thổ cẩm; khu trồng và chế biến dược liệu; du lịch nông nghiệp, nông thôn… Cùng với đó là phát triển dịch vụ lưu trú, nghỉ ngơi, điểm bán hàng.

Lò nung gốm sứ cổ tại xã Thanh Sơn, huyện Ba Chẽ. Ảnh: Phòng Văn hóa huyện cung cấp

Một trong những điểm đến tạo được ấn tượng cho du khách chính là sự kết hợp của cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp gắn bó với đời sống sinh hoạt thường ngày của người dân. Đó là dòng sông Ba Chẽ hiền hòa, uốn lượn gần 80km ôm trọn chiều dài của huyện cũng chính là nguồn nuôi sống các cánh rừng bên sông, tạo nên những đặc sản của địa phương như: Sa nhân Lương Mông, ba kích Minh Cầm, quýt, trà hoa vàng Đạp Thanh, mía Đồn Đạc, đậu lạc Thanh Lâm…

Ở những nơi mà dòng sông chảy qua, có thôn Làng Mới, xã Nam Sơn còn lưu lại được một trong những di tích mang nhiều giá trị lịch sử, văn hóa là hệ thống lò sứ cổ nằm bên bờ sông có niên đại khoảng cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20. Khu lò gốm bao gồm đầy đủ hệ thống chế tác đồ sứ như: Khu chế biến, dãy bể ngâm, sân tập kết nguyên liệu; xưởng chế tác sản phẩm, bãi chứa sản phẩm, phế thải… Đặc biệt tại khu chế tác đã phát hiện lò nung sứ cổ có quy mô lớn, dài gần 60m, rộng khoảng 15m, được xây dựng theo kiểu lò rồng, gồm 16 đầu lò xếp liên tiếp. Đây được coi là lò gốm có trình độ vào loại tiên tiến, hiện đại ở thời điểm nó ra đời. Tại nơi đây còn phát hiện nhiều bát, đĩa, cốt tráng men ngọc xanh nhạt (một loại sứ quý hiếm trong lịch sử).

Cách lò sứ cổ không xa, vẫn thuộc địa bàn xã Nam Sơn là khu di tích miếu Ông - miếu Bà, 2 miếu thờ nằm đối diện nhau ở hai bên bờ sông Ba Chẽ. Di tích miếu Ông nằm trong một khu rừng nguyên sinh gồm chủ yếu là cây bản địa như lim, táu, sến... Miếu Ông là nơi thờ tướng Lê Tự Đức, người có công phò tá Thượng hoàng Trần Thánh Tông và vua Trần Nhân Tông trong thời gian tạm lánh tại sông Ba Chẽ. Còn miếu Bà là nơi thờ Mẫu Thượng Ngàn, người đã có công dạy những người dân miền núi cách trồng lúa nương, đắp ruộng bậc thang, dựng nhà cửa, hái cây thuốc chữa bệnh. Mỗi dịp lễ hội hằng năm, di tích miếu Ông, miếu Bà lại đón hàng nghìn lượt khách về tham quan, trảy hội.

Hiện nay, lễ hội miếu Ông, miếu Bà hằng năm của Ba Chẽ đã trở thành một trong những sản phẩm du lịch tiêu biểu của địa phương bên cạnh Hội trà hoa vàng (được huyện Ba Chẽ xây dựng và phát triển hơn 1 năm nay). Đồng thời, những nét văn hoá độc đáo của đồng bào các dân tộc thiểu số cũng đang được huyện nỗ lực bảo tồn, phát triển. Các lễ hội đầu năm như: Lễ hội đình Làng Dạ, lễ hội Lồng Tồng… được duy trì đều... Qua đó nhằm tạo môi trường, không gian duy trì nét đẹp văn hoá các dân tộc và gắn kết với các sản phẩm du lịch của huyện.

Dựa trên những tiềm năng và thế mạnh đó, hiện nay, huyện Ba Chẽ đã xây dựng và được tỉnh công nhận  2 tuyến và 3 điểm du lịch: Tuyến 1 gồm thị trấn Ba Chẽ - xã Nam Sơn (phát triển theo hướng du lịch tâm linh); tuyến 2 gồm trung tâm thị trấn - xã Thanh Sơn - xã Thanh Lâm - xã Đạp Thanh (phát triển du lịch tâm linh kết hợp sinh thái, cộng đồng); tuyến 3 gồm Di tích miếu Ông - miếu Bà, điểm chợ trung tâm thị trấn; điểm đình Làng Dạ (điểm du lịch đều mang những nét văn hoá đặc trưng của địa phương, tạo ra sự phong phú, hấp dẫn du khách khi đến với Ba Chẽ).

Mặc dù có nhiều tiềm năng để phát triển, song những năm qua các sản phẩm du lịch lại chưa khai thác được thế mạnh sẵn có. Ông Vi Văn Dũng, Phó trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện, cho biết: Do khó khăn về giao thông, hạ tầng du lịch, vốn đầu tư cho du lịch ít... nên ngành du lịch Ba Chẽ hiện chưa thể phát triển xứng tầm với những tiềm năng của địa phương. Để cải thiện cơ sở hạ tầng du lịch, từ nay đến năm 2020, huyện tập trung kêu gọi nguồn lực xã hội hoá và nguồn vốn của địa phương, xây dựng các hạng mục nạo vét, mở rộng các tuyến đường dẫn vào điểm du lịch; triển khai xây dựng mô hình biểu diễn văn hoá, nghệ thuật dân tộc huyện Ba Chẽ... Hi vọng với những cách làm đó, Ba Chẽ sẽ tạo được cho mình những sản phẩm du lịch độc đáo để phát huy hết tiềm năng và thế mạnh của địa phương.

Lương Giang