Chương trình OCOP Quảng Ninh: Đòn bẩy của sản xuất nông nghiệp

Đồng chí Đặng Huy Hậu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã khẳng định: Chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” (OCOP) chính là lời giải cho bài toán về khai thác tiềm năng thế mạnh nông nghiệp của địa phương, tăng thu nhập cho người lao động, thúc đẩy sản xuất hàng hoá đồng thời phát triển dịch vụ du lịch”. Do đó, thời gian qua tỉnh Quảng Ninh đã triển khai nhiều giải pháp nhằm phát triển sản xuất, xây dựng thương hiệu nông sản địa phương.

Gian hàng giới thiệu sản phẩm OCOP của huyện Bình Liêu tại Hội chợ OCOP Quảng Ninh 2015.

Các địa phương vào cuộc

Thực hiện Chương trình OCOP, năm 2014, Ba Chẽ đã tập trung phát triển 3 sản phẩm chính đó là: Măng mai, trà hoa vàng và ba kích. Năm 2015, huyện đang phát triển thêm 2 sản phẩm là: Thuốc tắm người Dao, rượu “Sắn cá chảu”. Ngay từ khi bắt tay vào thực hiện, Ba Chẽ đã thành lập Ban điều hành từ cấp huyện tới cấp xã; tổ chức tuyên truyền, tập huấn triển khai chương trình, phát triển mở rộng vùng nguyên liệu sản xuất... Đồng thời, hoàn thiện Quy hoạch vùng sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung huyện Ba Chẽ đến năm 2015, định hướng đến 2020. Trong đó, quy hoạch các vùng nuôi, trồng các sản phẩm chủ lực của địa phương gồm: Tre mai, ba kích, thanh long, mía tím; chăn nuôi gia súc, gia cầm, thuỷ sản, lâm nghiệp, dược liệu. Bên cạnh phát triển sản xuất thì huyện đã hình thành các tổ chức kinh tế, tiến hành hợp tác với các nhà khoa học, đơn vị tư vấn, hỗ trợ các tổ chức kinh tế để thực hiện phát triển sản phẩm tham gia vào chương trình, nhất là hoàn thiện mẫu mã, bao bì, nhãn mác... cho sản phẩm. Theo đó, huyện đã hợp đồng với Công ty TNHH Đầu tư Hoàng Anh để tư vấn trong việc xây dựng bao bì, nhãn mác, nhận diện, đăng ký bảo hộ nhãn hiệu cho 7 sản phẩm của huyện: Rượu nấm lim xanh, rượu ba kích, nấm lim khô, ba kích khô, măng mai khô, măng mai muối ớt, mật ong rừng. Huyện đang hoàn thiện gian hàng cấp huyện bố trí tại nhà hàng Hải Chi, khu 2, thị trấn Ba Chẽ và gian hàng cấp xã tại trụ sở UBND hoặc tại các chợ phiên.

Sở hữu nhiều lợi thế, tham gia Chương trình OCOP, Uông Bí có 11 sản phẩm chia thành 4 nhóm như: Thanh long Uông Bí, vải chín sớm Phương Nam, linh chi Yên Tử, dầu tiên Yên Tử... Phần lớn những sản phẩm này đều đã được xây dựng thương hiệu và có lượng tiêu thụ khá ổn định trên thị trường. Đây có thể nói là một lợi thế rất lớn của Uông Bí so với các địa phương khác. Một lợi thế khác đó là một trong những yêu cầu đặt ra của Chương trình OCOP sau khi đăng ký ý tưởng sản phẩm thì cần phải hình thành các tổ chức kinh tế dựa vào cộng đồng và tái cơ cấu các tổ chức đã có để phát triển và thương mại hoá sản phẩm đó. Trong khi đó, Uông Bí đã có tới 4/5 sản phẩm thuộc các nhóm hộ và hợp tác xã. Để đáp ứng nhu cầu hàng hoá, TP Uông Bí đã hỗ trợ các tổ chức, cá nhân mở rộng diện tích sản xuất. Đơn cử như vải chín sớm Phương Nam, theo kế hoạch, thành phố sẽ mở rộng diện tích vải từ 315ha hiện nay lên 350ha năm 2016 bằng phương pháp chiết cành từ các cây vải tổ để cây mới không bị thoái hoá hoặc trồng bổ sung và thay thế cây già, cây chết. Cùng với việc mở rộng diện tích sản xuất, thành phố đã tổ chức mở các lớp tập huấn vệ sinh an toàn thực phẩm cho các tổ chức, cá nhân, đồng thời hoàn thiện thủ tục cấp giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, nhãn mác, bao bì cho các sản phẩm. Đến nay, đã có 9/11 sản phẩm đã hoàn tất việc xây dựng nhãn hiệu và thiết kế bao bì, tem nhãn. Bên cạnh đó, Uông Bí còn gắn việc giới thiệu và bán sản phẩm vào các tour du lịch, các lễ hội, đồng thời phối hợp với hộ kinh doanh tư nhân xây dựng điểm trưng bày và bán các sản phẩm OCOP của thành phố và các huyện, thị xã trong tỉnh tại  Dốc Đỏ 1, phường Phương Đông, Uông Bí. Được biết, năm nay, TP Uông Bí sẽ tiếp tục xây dựng thương hiệu thêm 4 sản phẩm là: Nấm ăn các loại, nước mơ muối Yên Tử, nấm linh chi Yên Tử,  nấm lim Yên Tử.

Nỗ lực của tỉnh

Nhằm tạo chỗ đứng vững chắc trên thị trường cho các sản phẩm OCOP của Quảng Ninh, UBND tỉnh đã tổ chức Cuộc thi “Thiết kế nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp bao bì cho sản phẩm OCOP”. Cuộc thi nhằm chọn lọc được những nhãn hiệu, bao bì kiểu dáng tốt nhất, phù hợp và tiện lợi nhất phục vụ cho sản xuất, tiêu thụ các sản phẩm thuộc Chương trình OCOP. Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã giao cho Sở Công Thương chủ trì, tổ chức cuộc thi sáng tạo xây dựng các sản phẩm du lịch phục vụ cho tiêu thụ sản phẩm, quảng bá thương hiệu Quảng Ninh. Qua đó chọn ra các giải pháp sáng tạo để quảng bá, đẩy mạnh tiêu thụ các sản phẩm nông, lâm, hải sản; sản phẩm làng nghề; sản phẩm thủ công mỹ nghệ hiện có của Quảng Ninh phục vụ khách du lịch trong và ngoài nước. Đồng thời tạo ra các sản phẩm mới, mang tính chính thống của tỉnh làm quà tặng, lưu niệm cho khách du lịch…

Để từng bước hình thành vùng sản xuất tập trung, thúc đẩy phát triển sản xuất đồng thời thu hút đầu tư vào nông nghiệp, ngày 18-11-2014, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 164/2014/NQ-HĐND về việc ban hành chính sách khuyến khích phát triển sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2012-2016. Các đối tượng như người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư khi thực hiện các dự án liên quan đến vùng sản xuất tập trung được hưởng những ưu đãi. Thêm vào đó, ngày 5-12-2014, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 2901/QĐ-UBND về chính sách khuyến khích phát triển sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2014-2016. Mới đây, ngày 23-3, tại kỳ họp lần thứ 19, HĐND tỉnh khoá XII đã thông qua Chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp tỉnh Quảng Ninh đến năm 2017. Đối tượng là các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án nông nghiệp đặc thù và dự án theo chuỗi liên kết giá trị từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm. Ngoài hỗ trợ chung về giải phóng mặt bằng, thuê đất, thuê mặt nước, lãi suất... các doanh nghiệp còn được hưởng các hỗ trợ riêng đối với từng lĩnh vực cụ thể.

Tin tưởng rằng với sự nỗ lực của tỉnh và các địa phương, Chương trình OCOP sẽ đạt được những thành công rực rỡ.

Cao Quỳnh