"Chương trình Tiếng Việt 1 - Công nghệ giáo dục là đề tài khoa học cấp Bộ đã được nghiệm thu và áp dụng đạt kết quả tốt tại các địa phương"

Chương trình dạy Tiếng Việt 1 - Công nghệ giáo dục (TV1-CGD) dành cho học sinh lớp 1 năm học này bắt đầu được triển khai tại một số trường tiểu học trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, thời gian qua, chúng tôi nhận được nhiều phản ánh từ phụ huynh liên quan đến chất lượng  dạy và học của trẻ lớp 1 khi tham gia học theo TV1-CGD. Để có cái nhìn rộng hơn về vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn bà Vũ Thị Thuý Hà, Trưởng Phòng Giáo dục Tiểu học (Sở GD-ĐT).

- Qua nhiều kênh thông tin của chúng tôi, một số phụ huynh có bày tỏ sự băn khoăn về việc dạy và học theo chương trình TV1-CGD ở Quảng Ninh. Vậy xin bà cho biết rõ hơn về những ưu điểm của chương trình?

+ Theo GS.TSKH Hồ Ngọc Đại, “cha đẻ” của chương trình này thì ưu điểm của chương trình TV1-CGD là “Học đâu biết đấy, học đâu chắc đấy”. Chương trình TV1-CGD giải quyết dứt điểm từng đơn vị học và nhắc lại thường xuyên, nhắc lại khi có cơ hội. Chương trình phù hợp với mọi đối tượng, dù là học sinh người Kinh hay người dân tộc thiểu số, học sinh ở vùng thuận lợi hay vùng khó khăn, học sinh có được chuẩn bị tiếng Việt trước khi vào lớp 1 hay chưa có sự chuẩn bị…

Kinh nghiệm triển khai TV1-CGD ở các địa phương trên toàn quốc khẳng định chương trình đã tạo ra sự chuyển biến tích cực đối với cả học sinh và giáo viên. Với học sinh, các em cảm thấy rất hứng thú với chương trình công nghệ, nghe và hiểu được hiệu lệnh, hiểu được lời nói của giáo viên. Nhiều em trả lời được rành mạch, nói đủ câu rõ ràng. Các em có khả năng giao tiếp, mạnh dạn, tự tin hơn trong học tập và thực hành cũng như giao tiếp với thầy cô và bạn bè, nắm chắc được về ngữ âm, về luật chính tả, đọc tốt, viết tốt.

Với giáo viên, khi thầy cô dạy chương trình này sẽ được nâng cao rất nhiều về trình độ và năng lực nghiệp vụ sư phạm. Chương trình luôn tạo cơ hội cho giáo viên sáng tạo trong tiết dạy. Giáo viên không phải soạn bài nên có nhiều thời gian để quan tâm đến học sinh hơn, nghiên cứu tài liệu, hiểu tâm sinh lý lứa tuổi, cách thức tổ chức thực hiện lên lớp đối với học sinh.

- Một số ý kiến phụ huynh cho rằng chương trình dạy Tiếng Việt mới này là cách dạy cho trẻ câm điếc, vì vậy trẻ lớp 1 học TV1-CGD bị hạn chế về kỹ năng đọc, viết chính tả. Vậy suy nghĩ này theo bà có đúng không?

+ Trong các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học Tiếng Việt cho học sinh tiểu học, Công nghệ giáo dục là đề tài khoa học cấp Bộ đã được nghiệm thu và áp dụng đạt kết quả tốt tại các địa phương. Hiện nay, chương trình đang được triển khai dạy cho lớp 1 tại 42 tỉnh trên toàn quốc, trong đó có một số tỉnh thực hiện với 100% lớp 1 như Lào Cai, Nam Định, Hà Tĩnh, Kiên Giang. Cả nước hiện có 3.971 trường với 379.057 học sinh tham gia học TV1-CGD, riêng với Quảng Ninh năm học này bắt đầu áp dụng tại 39 trường với 4.161 học sinh học tài liệu này.

Vì vậy, không thể nói TV1-CGD là cách dạy cho trẻ câm điếc hay có thể làm cho trẻ hạn chế về kỹ năng đọc, viết chính tả.

Có thể do phụ huynh chưa hiểu hết về những ưu điểm của TV1-CGD và do phương pháp, nội dung chương trình giảng dạy có nhiều khác biệt so với chương trình hiện hành nên phụ huynh còn có những băn khoăn, lo lắng. Trong thời gian tới đây, chúng tôi sẽ tăng cường phối hợp với các đơn vị làm tốt công tác tuyên truyền để cộng đồng, cha mẹ học sinh hiểu rõ hơn, phối hợp tốt với nhà trường thực hiện có hiệu quả chương trình này, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh.

- Không ít phụ huynh có con vào lớp 1 theo học TV1-CGD phản ánh là “không biết dạy con học thế nào, vì cách phát âm theo chương trình mới này có nhiều điểm khác biệt so với cách phát âm truyền thống…”. Cũng từ đây, nhiều phụ huynh lo ngại con học kém đã cho con đi học thêm. Vậy bà có tư vấn gì cho các phụ huynh để có thể kèm cặp con học bài khi về nhà?

+ Bản chất của TV1-CGD là tổ chức và kiểm soát quá trình dạy học bằng một quy trình kỹ thuật được xử lý bằng giải pháp nghiệp vụ sư phạm. Học sinh chiếm lĩnh được ngữ âm ngay từ đầu, biết cách phân tích ngữ âm, đọc thông viết thạo, nắm chắc các quy tắc chính tả…

Trong quá trình học tập ở trên lớp, học sinh đã được thầy cô hướng dẫn học tập đảm bảo đạt chuẩn kiến thức kỹ năng môn học (trừ trường hợp học sinh chậm phát triển về trí tuệ, có thể chưa đáp ứng yêu cầu học tập thì được hướng dẫn học tập theo nội dung giáo dục hoà nhập). Cha mẹ học sinh không nhất thiết phải quá lo lắng, yêu cầu con học thêm ở nhà. Trường hợp phụ huynh có nguyện vọng muốn được phối hợp kèm cặp, kiểm tra việc học của con thì có thể thông qua trò chuyện, các hoạt động trải nghiệm trong sinh hoạt để mở rộng vốn từ và nâng cao khả năng giao tiếp của các em.

Tôi có một lưu ý với cha mẹ học sinh: Chương trình TV1-CGD mang tính kiểm soát, liên kết. Để giúp học sinh học tốt môn Tiếng Việt, cha mẹ cần đảm bảo tính chuyên cần cho con em mình khi tham gia học tập tại trường. Nếu vì lý do đặc biệt học sinh phải nghỉ học thì giáo viên phải có trách nhiệm dạy bổ sung bài học hôm đó để học sinh học được các bài tiếp theo.

- Cũng có ý kiến thắc mắc rằng, con học theo tài liệu mới nhưng nhà trường không thông báo cụ thể, vẫn bán sách giáo khoa cũ cho học sinh. Vậy xin bà cho biết, lỗi này có phải do nhà trường hay không?

+ Việc đăng ký sách giáo khoa thường được các nhà trường triển khai ngay từ khi kết thúc năm học trước (khoảng tháng 5), để kịp thời có sách giáo khoa cho học sinh học vào đầu năm học tiếp theo: Sau khi có chủ trương của Bộ GD-ĐT về việc đăng ký dạy học theo chương trình TV1-CGD, Sở đã có văn bản ngay từ tháng 3 hướng dẫn các Phòng GD-ĐT để triển khai cho các cơ sở tự nguyện đăng ký học chương trình. Tuy nhiên, có thể do năm đầu thực hiện nên các trường và đơn vị cung cấp sách chưa có sự phối hợp, liên kết chặt chẽ, dẫn đến hiện tượng chồng chéo trong việc cung ứng và mua tài liệu học Tiếng Việt 1 cho học sinh.

Sở GD-ĐT sẽ yêu cầu các phòng GD-ĐT phối hợp với Công ty CP Sách - Thiết bị trường học tỉnh rà soát, có biện pháp chuyển đổi số lượng sách Tiếng Việt 1 hiện hành cho các trường tiểu học có nhu cầu sử dụng trong năm học 2015-2016, để tránh sự lãng phí.

- Xin cảm ơn bà!

Phan Hằng (Thực hiện)