Chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng: Nhiệm vụ tất yếu và cấp bách

Chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng, trong công tác đảng là vấn đề mới, chưa có nhiều mô hình để nghiên cứu, học tập nhưng cũng không thể chậm trễ trong bối cảnh cả nước đang thực hiện mạnh mẽ cuộc cách mạng chuyển đổi số.

Các tổ chức của Đảng cần tiên phong trong công tác tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức về chuyển đổi số trong cán bộ, đảng viên, nhân dân và thực hành chuyển đổi số công tác đảng, nâng cao hiệu năng, hiệu quả giải quyết công việc, rút ngắn khoảng cách đưa các chủ trương, đường lối của Đảng tới từng cán bộ, đảng viên.

Xu hướng tất yếu trong bối cảnh hiện nay

Ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Nghị quyết nêu rõ: "Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội, ngăn chặn nguy cơ tụt hậu, đưa đất nước phát triển bứt phá, giàu mạnh trong kỷ nguyên mới". Những định hướng chiến lược này được đông đảo cán bộ, đảng viên, nhà khoa học, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước đồng thuận, xem đây như một "khoán 10" trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.

Ngày 29/11/2024, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Quyết định 204-QĐ/TW phê duyệt Đề án chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng. Theo đó, chuyển đổi số là xu hướng tất yếu trong bối cảnh hiện nay nhằm tăng hiệu quả xử lý công việc chuyên môn; xây dựng văn hóa làm việc trên môi trường số của các cơ quan Đảng.

Mục tiêu của đề án là nhằm đổi mới, tạo chuyển biến toàn diện, mạnh mẽ, thực chất, nâng cao chất lượng trong phương thức lãnh đạo, chỉ đạo điều hành, phong cách công tác, lề lối làm việc và nâng cao hiệu quả, giảm thời gian giải quyết công việc của cán bộ, công chức, viên chức các cấp, góp phần quan trọng vào cải cách hành chính trong các cơ quan đảng.

Đề án chuyển đổi số trong các cơ quan đảng còn hướng tới tổ chức hạ tầng số, nền tảng số tổng thể, đồng bộ, hiện đại; tăng cường năng lực, tái cấu trúc hạ tầng kỹ thuật và tổ chức, phát triển các hệ thống thông tin, dữ liệu theo kiến trúc thống nhất.

Tăng cường kết nối, tích hợp, chia sẻ thông tin, dữ liệu, hỗ trợ tích cực, hiệu quả cho công tác tham mưu, phục vụ và công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành tại các cơ quan đảng từ Trung ương đến cơ sở. Kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan Đảng với các cơ quan Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội bảo đảm an toàn, an ninh, bảo mật và xác thực thông tin theo quy định của pháp luật; phù hợp, tương đồng với Chương trình chuyển đổi số quốc gia.

Lộ trình đặt ra là năm 2025 dữ liệu đã số hóa được làm sạch và được sử dụng thường xuyên. 100% các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu của các cơ quan đảng được đánh giá, bảo đảm an toàn thông tin theo cấp độ. 100% người sử dụng truy cập vào hệ sinh thái các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu của Đảng có định danh số và xác thực tập trung, thống nhất.

100% thông tin về tổ chức bộ máy, biên chế, hồ sơ đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức được số hóa và thực hiện trên môi trường số. 100% các vụ việc, khiếu nại tố cáo, dấu hiệu vi phạm của cán bộ, công chức, đảng viên được quản lý trên môi trường số.

100% nội dung công tác tuyên giáo được thực hiện trên môi trường số; thông tin, dữ liệu, văn bản về các lĩnh vực trong công tác tuyên giáo được cung cấp chính thức, kịp thời. 100% đơn, thư khiếu nại, tố cáo được thực hiện trên môi trường số. 100% thông tin chung về công tác dân vận được số hóa và thực hiện trên môi trường số.

Cùng với đó, 100% các yêu cầu thông tin, số liệu về kinh tế-xã hội phục vụ công tác tham mưu, thẩm định được thực hiện tổng hợp, phân tích và khai thác qua môi trường số. 100% thông tin tuyên truyền đối ngoại được số hóa và thực hiện trên môi trường số. 100% văn bản không mật được ký số, gửi, nhận, xử lý trên môi trường số và có thể xử lý trên thiết bị di động, mọi lúc, mọi nơi.

100% công tác tổng hợp, báo cáo được thực hiện trên môi trường số. 100% hồ sơ, tài liệu không mật, hướng tới tất cả các tài liệu mật của Đảng được số hóa và quản lý, sử dụng trên môi trường số. 100% thông tin về sức khỏe của cán bộ (từ cấp thứ trưởng và tương đương trở xuống) được số hóa và quản lý, sử dụng trên môi trường số.

100% hệ thống thông tin trên toàn hệ thống phục vụ công tác nghiên cứu, đào tạo, bồi dưỡng về lý luận chính trị của Đảng được xây dựng, cập nhật dữ liệu thường xuyên và có thể kết nối, tích hợp, chia sẻ thông tin qua nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu.

Về nhiệm vụ phát triển dữ liệu số dùng chung, xây dựng, triển khai kho dữ liệu tập trung dùng chung phục vụ phân tích, xử lý, cung cấp, phân phối dữ liệu. Rà soát, đánh giá, làm sạch dữ liệu đã số hóa và đưa vào sử dụng hiệu quả các cơ sở dữ liệu chuyên ngành của các cơ quan đảng, từng bước kết nối, tích hợp với các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu của quốc gia, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội thu thập thông tin, dữ liệu về kho dữ liệu dùng chung và chia sẻ cho các cơ quan, đơn vị để phân tích, dự báo, phục vụ hoạt động và công tác chuyên môn.

Tổ chức số hóa dữ liệu của các cơ quan đảng; chuẩn hóa các dữ liệu đã được số hóa, nâng cao hiệu quả sử dụng dữ liệu số. Phát triển, triển khai các cơ sở dữ liệu, danh mục dùng chung phục vụ việc tích hợp, chia sẻ và đồng bộ dữ liệu giữa các ứng dụng như: Dữ liệu người dùng tập trung, cơ sở dữ liệu mã định danh các cơ quan đảng, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội; cơ sở dữ liệu tài liệu số hóa; các danh mục dùng chung khác.

Nhiều việc cấp bách phải làm

Sau hơn 3 tháng triển khai Đề án, việc thực hiện chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng bước đầu có sự thay đổi tích cực. Tuy nhiên, đang là giai đoạn đầu hình thành triển khai Đề án nên tại phiên họp lần thứ 2 Ban Chỉ đạo chuyển đổi số trong các cơ quan đảng đã chỉ ra những một số tồn tại, hạn chế cần sớm khắc phục. Trong đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy về chuyển đổi số còn hạn chế, người đứng đầu cấp ủy, cơ quan chưa quan tâm chỉ đạo, coi trọng chuyển đổi số, chưa trực tiếp sử dụng các thiết bị điện tử, các phần mềm ứng dụng trong quản lý, điều hành và xử lý công việc. Việc tham mưu hoàn thiện thể chế, ban hành các quy định, quy chế còn chưa kịp thời; công tác cải cách hành chính và tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ, số hóa thông tin, dữ liệu chưa được quan tâm; vẫn còn thói quen làm việc vẫn theo phương thức truyền thống, hồ sơ giấy...

Ban Chỉ đạo chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng yêu cầu, các cấp, các ngành tập trung thực hiện 7 nhóm việc, 43 đầu việc; trong tháng 3 và tháng 4/2025 phải xây dựng xong một số hệ thống thông tin dùng chung và hoàn thiện quy trình nghiệp vụ; đến tháng 5/2025, phải hoàn thiện để các văn bản của Trung ương gửi, nhận đến cấp xã.

Ban Chỉ đạo nhấn mạnh, chuyển đổi số nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, tổ chức, quản lý và hoạt động của Đảng trong thời kỳ mới. Người đứng đầu các cơ quan đảng phải có quyết tâm chính trị cao trong chỉ đạo tổ chức thực hiện, phải gương mẫu sử dụng các thiết bị điện tử, phần mềm ứng dụng trong chỉ đạo, điều hành và giải quyết công việc. Phải coi đây là việc cải cách quan trọng, ai không làm được, không chỉ đạo được thì đứng sang một bên để không trở thành rào cản như đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo.

Ban Chỉ đạo thống nhất phạm vi Đề án triển khai đến các đảng uỷ trực thuộc Trung ương (bao gồm cả các cấp uỷ trực thuộc) và điều chỉnh đồng bộ với phương án sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã theo Kết luận số 127-KL/TW của Bộ Chính trị.

Ban Chỉ đạo cũng yêu cầu khẩn trương hoàn thiện thể chế, quy định và cập nhật Kiến trúc chuyển đổi số thống nhất trong các cơ quan Đảng; cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính và tái cấu trúc quy trình công tác nghiệp vụ trong Đảng.

Xây dựng, hoàn thiện hạ tầng, nền tảng số, đặc biệt là trung tâm dữ liệu của cơ quan Đảng và các cơ sở dữ liệu của Đảng; số hoá và làm sạch dữ liệu, kết nối, chia sẻ gắn với bảo đảm an toàn, bảo mật dữ liệu; ứng dụng công nghệ chiến lược như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và công nghệ số...

Triển khai các phần mềm ứng dụng dùng chung trong các cơ quan đảng phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo và hoạt động trên môi trường số, bảo đảm nguyên tắc lấy người dùng làm trung tâm; đưa vào sử dụng các ứng dụng số phục vụ đại hội đảng các cấp và triển khai ngay phòng họp không giấy.

Bảo đảm bố trí đủ nguồn lực triển khai; huy động các chuyên gia, cán bộ có năng lực để hỗ trợ triển khai Đề án. Tăng cường công tác đào tạo, tập huấn cho cán bộ, đảng viên để khai thác, sử dụng hiệu quả các sản phẩm ứng dụng công nghệ số.

Ban Chỉ đạo tập trung định hướng, chỉ đạo và kiểm tra, giám sát quá trình chuyển đổi số trong Đảng, bảo đảm triển khai nhất quán từ Trung ương đến cơ sở; kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai…

Ban Chỉ đạo yêu cầu, ngay trong tháng 4/2025, cơ quan đảng ở Trung ương, tỉnh uỷ, thành uỷ tập trung số hoá hồ sơ, giấy tờ, tài liệu phục vụ việc triển khai trên môi trường số. Các tỉnh uỷ, thành uỷ ưu tiên tập trung hoàn thành số hoá hồ sơ, tài liệu cấp huyện để bàn giao trước khi tổ chức, bộ máy mới đi vào hoạt động, dữ liệu sau khi số hoá cần được làm sạch và đưa vào khai thác, sử dụng được ngay.

Ban Chỉ đạo cũng yêu cầu Văn phòng Trung ương Đảng - Cơ quan thường trực của Đề án khẩn trương hoàn thiện đưa vào sử dụng một số phần mềm phục vụ hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đại hội Đảng các cấp, như: Hệ thống theo dõi tiến trình và kết quả đại hội; ứng dụng Sổ tay đảng viên; hệ thống thu thập, tổng hợp thông tin trên internet; trợ lý ảo hỏi đáp hỗ trợ công tác tổ chức đại hội Đảng các cấp. Xây dựng, đưa vào sử dụng hệ thống tiếp nhận, phản ánh, kiến nghị, khó khăn, vướng mắc và sáng kiến, đề xuất của người dân, doanh nghiệp, chuyên gia về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, tích hợp trên Cổng Thông tin điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam.

Phối hợp với Ban Cơ yếu Chính phủ đưa vào sử dụng thí điểm Hệ thống tương tác, trao đổi thông tin an toàn trên môi trường internet (TRIOS) tại Văn phòng Trung ương Đảng để đánh giá để triển khai nhân rộng trong cơ quan đảng trên toàn quốc. Xây dựng triển khai "Phòng họp không giấy" tại Văn phòng Trung ương Đảng từ ngày 1/4/2025; chậm nhất trước ngày 30/9 hoàn thành việc triển khai trong hệ thống các cơ quan đảng, hướng tới phục vụ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Trong tháng 4/2025, xây dựng, đưa vào sử dụng phần mềm Quản lý văn bản, điều hành và tác nghiệp; nâng cấp cổng Thông tin điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam. Xây dựng, đưa vào sử dụng Hệ thống theo dõi, giám sát tình hình thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW; theo dõi tiến độ thực hiện chuyển đổi số trong Đảng. Chủ trì, phối hợp với Bộ Công an xây dựng, triển khai nền tảng định danh và xác thực điện tử tập trung trong các cơ quan Đảng. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng các ứng dụng số, cơ sở dữ liệu chuyên ngành theo chức năng, nhiệm vụ của Ban Chính sách, chiến lược Trung ương...

Đề án Chuyển đổi số trong các cơ quan đảng đang được triển khai thực hiện trong giai đoạn đầu tiên còn một khối lượng công việc lớn cần tập trung giải quyết cấp bách, quyết liệt, đòi hỏi sự gương mẫu của người đứng đầu cấp ủy, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đoàn kết, nhất trí của mỗi cán bộ, đảng viên.

Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm: Các cơ quan Đảng ở Trung ương phải tiên phong, gương mẫu, đi đầu trong việc chuyển đổi số; người đứng đầu các cơ quan Đảng phải gương mẫu sử dụng thiết bị điện tử, phần mềm ứng dụng trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, giải quyết các công việc của Đảng. Các cơ quan Đảng phát động phong trào học tập trên các nền tảng số, phong trào "Bình dân học vụ số" như chỉ đạo của Tổng Bí thư; thường xuyên phổ biến, cập nhật kiến thức, kỹ năng số, công nghệ số cơ bản cho cán bộ, công chức.

Thực hiện thành công chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng sẽ là bước đi đột phá, thể hiện tinh thần tiên phong, gương mẫu trong triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới, sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia…/.