Cơ trưởng kể về những lần hạ cánh cứu hành khách

Trên chuyến từ Việt Nam đến Đức gần chục năm trước, máy bay do cơ trưởng Đỗ Bá Hùng điều khiển đang trên vùng trời Myanmar thì có dấu hiệu hở buồng kín, mất áp suất.

Lúc này, nếu máy bay không nhanh chóng hạ độ cao, hành khách trong khoang sẽ bị thiếu oxy dù đã đeo mặt nạ. Chỉ trong vài giây, cơ trưởng Hùng quyết định cho máy bay hạ độ cao và sau đó xả hơn 70.000 tấn dầu để quay lại hạ cánh khẩn cấp tại sân bay Nội Bài

"Máy bay hở buồng kín thường do bị nứt cửa hay cửa bị bung, van xả khí từ máy bay ra ngoài bị kẹt. Khi đó, phi công phải bình tĩnh để xử lý. Máy bay quay đầu nên phải xả bớt dầu mới được hạ cánh để đề phòng cháy nổ", anh Hùng nhớ lại một trong nhưng lần xử lý sự cố của mình.

Năm nay 65 tuổi, cơ trưởng Đỗ Bá Hùng chia tay với các chuyến bay thương mại vào giữa tháng 5, sau 47 năm sự nghiệp cầm lái. Ông là một trong những phi công đầu tiên của Vietnam Airlines, đã trải qua trên 28.600 giờ bay, trong đó hơn 18.300 giờ lái chính trong suốt sự nghiệp của mình.

Năm 1972, Đỗ Bá Hùng nhập ngũ khi vừa qua tuổi 17. Sau thời gian huấn luyện, Hùng học tại Trường kỹ thuật phòng không không quân, sau đó công tác tại Đoàn bay 919 thuộc Quân chủng phòng không không quân.

Đầu thập kỷ 1990, Đỗ Bá Hùng là lứa phi công Việt Nam đầu tiên được cử sang Thụy Sỹ học lái máy bay Boeing 737; sau đó tiếp tục sang Seattle (Mỹ) học lái dòng máy bay Boeing 767, 777. Năm 2015, khi Vietnam Airlines mua loại máy bay hiện đại Boeing 787, ông Hùng cũng trong nhóm phi công đầu tiên được tiếp cận.

"Khi đóng cửa máy bay, phi công là người làm chủ và chịu trách nhiệm mạng sống của hàng trăm hành khách. Vì vậy, phi công phải là người bản lĩnh, quyết đoán khi xử lý các tình huống bất thường", ông Hùng tâm niệm về nghề nghiệp của mình.

Hàng chục năm qua, cơ trưởng Đỗ Bá Hùng gặp không ít những sự cố kỹ thuật trên máy bay. Ông kể, trước đây, các dòng máy bay không hiện đại như hiện nay, không có thiết bị thông báo các lỗi kỹ thuật trong buồng lái nên việc xử lý chủ yếu dựa vào trình độ và kinh nghiệm của phi công.

Cơ trưởng Đỗ Bá Hùng trong buồng lái. Ảnh: NVCC.

Năm 2006, trong chuyến bay từ TP HCM đến Melbourne (Australia), khi mới cất cánh bay đến Côn Đảo thì buồng lái có khói và mùi khét song hệ thống tín hiệu trên máy bay không thông báo. Cháy trong buồng lái là rất nguy hiểm vì có thể gây ngạt cho phi công, cơ trưởng Hùng quyết định xả dầu để quay lại sân bay Tân Sơn Nhất hạ cánh khẩn cấp.

Trước khi hạ cánh, ông liên lạc sân bay xin xe cứu hỏa, xe cứu thương để sẵn sàng cho tình huống xấu, song may mắn chuyến bay hạ cánh an toàn. Sau đó, thợ máy phát hiện khóa cửa buồng lái bị chập điện, thiết bị này không nằm trong hệ thống báo cháy.

Năm 2011, cơ trưởng Đỗ Bá Hùng tham gia các chuyến bay giải cứu lao động Việt Nam ở Lybia. Lúc đó, Vietnam Airlines đã tổ chức 9 chuyến bay đưa gần 3.000 lao động về nước.

Anh Hùng nhớ lại, chuyến bay năm đó vào vùng tiếp cận sân bay gần Lybia, chỉ huy không lưu yêu cầu phi công  hạ cánh phía đất liền, song e ngại khả năng bị tên lửa bắn nên anh xin bay từ biển Địa Trung Hải vào sân bay.

Đây là một quyết định cân não, vì vào từ phía biển thì phải bay xuôi gió, trong khi thông thường máy bay hạ cánh ngược gió. Chuyến bay nay cơ trường Hùng đã hạ cánh an toàn trong khu vực chiến sự để đón hàng trăm lao động Việt Nam mắc kẹt ở đây.

"Tôi rất xúc động khi thấy đồng bào mình từ nhiều nơi ở Lybia đến sân bay trong tình trạng mệt mỏi. Mỗi người chỉ xách một túi nylon đựng đồ cá nhân. Ai cũng chờ đợi, mong mỏi được về nước", ông Hùng nói và cho hay khi cất cánh bay vào vùng chiến sự, ông không khỏi cảm thấy lo lắng. Tuy nhiên, khi ngồi vào buồng lái, "cảm giác lo lắng mất đi và người phi công chỉ toàn tâm toàn ý thực hiện nhiệm vụ của mình".

Cơ trưởng Đỗ Bá Hùng (giữa) trong vòng tay đồng nghiệp ngày chia tay sự nghiệp bay. Ảnh: NVCC.

Nhiều năm qua, với kinh nghiệm của mình, ông Đỗ Bá Hùng được giao kiêm nhiệm trưởng phòng an toàn, phó ban đào tạo của Đoàn bay 919 và đã đào tạo nhiều lứa phi công kế tục mình.

Theo Đoàn trưởng Đoàn bay 919 Tô Ngọc Giang, cơ trưởng Đỗ Bá Hùng với kinh nghiệm và sự chuyên nghiệp, luôn xử lý các tình huống đúng quy trình, không có sai sót trong nhiều năm, "là tấm gương cho nhiều thế hệ phi công Việt Nam".

Theo vnexpress.net