Công an tỉnh: Chủ động các biện pháp đấu tranh, ngăn chặn tội phạm mua bán người

Từ đầu năm đến nay hoạt động của tội phạm mua bán người qua địa bàn Quảng Ninh đã tạm lắng. Tuy nhiên, đây là loại tội phạm "ẩn", luôn có diễn biến phức tạp, với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi. Trước thực tế đó, công an toàn tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn loại tội phạm này.

Là tỉnh có đường biên giới dài cả trên bộ và trên biển, Quảng Ninh thường được các đối tượng lợi dụng làm địa bàn trung chuyển để thực hiện hành vi đưa, hoặc lừa bán người sang Trung Quốc. 

Năm 2021, các lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố điều tra 2 vụ/4 đối tượng phạm tội “Mua bán người dưới 16 tuổi”, qua đó giải cứu 2 nạn nhân đều là trẻ sơ sinh (1 bé được đưa đến từ TP Hồ Chí Minh, 1 bé được đưa đến từ Hà Nội). Ngoài ra, qua công tác nắm tình hình, quản lý đối tượng, Công an tỉnh đã bắt giữ 3 đối tượng có quyết định truy nã về tội "Mua bán người", trong đó có 2 đối tượng do Cơ quan CSĐT Công an tỉnh truy nã từ năm 2010 và 2016.

6 tháng đầu năm 2022, trên địa bàn tỉnh chưa phát hiện vụ việc liên quan đến mua bán người, mang thai hộ vì mục đích thương mại. Nguyên nhân là bởi các lực lượng chức năng phối hợp chặt chẽ trong việc triển khai các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm này, mặt khác, thời gian gần đây, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, Việt Nam và Trung Quốc đều thực hiện các biện pháp tuần tra, lập chốt kiểm soát chặt chẽ trên đường biên. 

Thống kê từ năm 2016 đến nay, Công an tỉnh đã giải cứu tổng cộng 33 nạn nhân trong các vụ án mua bán người, trong đó có 30 nạn nhân là nữ; 8 nạn nhân là trẻ em hoặc trẻ sơ sinh; 3 người quốc tịch Campuchia, số còn lại là người Việt Nam (chỉ có 5 người trú tại Quảng Ninh). Những nạn nhân nói trên đa phần là lao động tự do hoặc không nghề nghiệp.

Tuy nhiên, theo thượng tá Vũ Văn Phương, Phó trưởng phòng Cảnh sát hình sự (Công an tỉnh), đây là loại tội phạm "ẩn", diễn biến phức tạp, khó lường. Qua công tác nắm tình hình về phòng, chống loại tội phạm này trong những năm qua cho thấy các đối tượng phạm tội thường sử dụng những phương thức, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, đặt ra nhiều khó khăn, thách thức trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán người trên địa bàn tỉnh.

Theo đánh giá của Công an tỉnh, các đối tượng phạm tội thường móc nối để tuyển mộ, lừa gạt, đưa phụ nữ, trẻ em (chủ yếu là trẻ sơ sinh) sang Trung Quốc, bằng hình thức đi du lịch, tham quan, ký kết làm ăn kinh tế, xuất khẩu lao động hoặc đi bằng đường “tiểu ngạch”. Phụ nữ Việt Nam sau khi sang Trung Quốc có thể bị ép lấy chồng, mang thai hộ, hoặc bán vào các ổ mại dâm. Thủ đoạn lừa gạt lúc này xảy ra ở bên Trung Quốc, nạn nhân không có điều kiện để trình báo, cũng như không tiếp cận với các nguồn thông tin do rào cản về ngôn ngữ, địa bàn, phong tục tập quán.

Không sử dụng phương thức gặp gỡ truyền thống, hiện nay, các đối tượng phạm tội lợi dụng điện thoại thông minh và mạng xã hội như Facebook, Zalo, Wechat, Telegram... để trao đổi, liên lạc với nạn nhân và đồng phạm. Đây chính là những khó khăn, thách thức đối với lực lượng công an trong việc tiếp nhận, xác minh, điều tra vụ án, cũng như giải cứu người bị hại.

Trước thực trạng và những khó khăn, thách thức luôn tiềm ẩn, trong thời gian tới, Công an tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập trung hướng về cơ sở, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Chủ động, tích cực phối hợp và tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm mua bán người trên tuyến biên giới; đồng thời làm tốt công tác quản lý nhà nước, nhất là trong lĩnh vực xuất, nhập cảnh, và cho nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài; kiên quyết không để bọn tội phạm buôn bán người lợi dụng hoạt động.

Bên cạnh đó, lực lượng công an sẽ tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan tư pháp trong công tác điều tra, truy tố các vụ án mua bán người xảy ra ở các địa bàn trọng điểm, đưa ra xét xử công khai để phục vụ công tác tuyên truyền, giáo dục, răn đe, trấn áp tội phạm.