'Cuộc trỗi dậy' của tranh màu nước

Triển lãm Màu nước quốc tế mùa thu 2021 vừa diễn ra tại Hội Mỹ thuật TP.HCM thu hút các họa sĩ của 42 quốc gia tham dự. Đây là lần thứ 4 các nghệ sĩ thế giới tham gia triển lãm tranh màu nước ở Việt Nam do nhóm Vietnam Watercolor Art tổ chức.

Người Việt xưa tiếp xúc với tranh màu nước từ rất sớm nhờ giao thoa với văn hóa Trung Hoa. Tuy nhiên, "khi người Pháp dựng Trường cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, tranh sơn dầu và những "mốt" hội họa thời thượng ở phương Tây cũng du nhập về Việt Nam. Sự phong phú trong cách thể hiện sơn dầu khiến các họa sĩ mất dần hứng thú với tranh màu nước. Sau thời gian đứt gãy dài, sự trở lại của tranh màu nước ngày nay là một tín hiệu đáng kinh ngạc" - nhà quan sát mỹ thuật Ngô Kim Khôi nhận định.

Là một trong những người đầu tiên ở Việt Nam chọn tranh màu nước làm con đường chuyên nghiệp, họa sĩ Hồ Hưng - người sáng lập Vietnam Watercolor Art - cho rằng sở dĩ chất liệu này chiếm được cảm tình của số đông bởi chúng có một chất kết dính vô hình. Thông qua hoạt động đi ký họa, các bạn trẻ và nghệ sĩ có thể kết nối với nhau, cùng học hỏi và trải nghiệm con đường nghệ thuật. Bên cạnh đó, so với sơn dầu, sơn mài thì người đến với màu nước cũng dễ nắm bắt kỹ thuật và nhanh chóng bước chân vào con đường sáng tác hơn.

Dù dễ nắm bắt và phù hợp với nhiều đối tượng, tranh màu nước vẫn còn nhiều dư địa để họa sĩ khám phá. Ví dụ như họa sĩ trẻ Đoàn Quốc trong một bộ tranh vẽ tĩnh vật bình hoa đã sử dụng triệt để các kỹ thuật vảy màu, gõ màu khi phác họa các vật thể - vốn thường chỉ được sử dụng để điểm xuyết. Cuộc thử nghiệm của Đoàn Quốc giúp anh tạo nên sự biến ảo trong tác phẩm và đưa người xem vào cơn say thị giác.

Những triển lãm quốc tế chỉ là bề nổi của phong trào màu nước phát triển trong 5 năm trở lại đây. Không ít câu lạc bộ mới ra mắt từ TP.HCM đến Hà Nội, Đà Lạt. Những lớp dạy vẽ màu nước được tổ chức với "học sinh" là dân văn phòng, người nội trợ, sinh viên hoặc bất cứ ai có thời gian. Như những vệt màu loang ra trên mặt tranh, cơn sốt học màu nước cũng lan tỏa rộng khắp.

Trần Thị Yến Nhi (20 tuổi, sinh viên Trường đại học Kinh tế TP.HCM) chia sẻ cô học màu nước sau khi nhìn thấy những bức vẽ trên mạng xã hội. "Thay vì lướt điện thoại, mình có thể ngồi một góc đường bên hông Thảo cầm viên hoặc chạy về hướng Thanh Đa để vừa uống cà phê vừa trực họa" - Yến Nhi nói.

Để tiếp nối những nhịp chạy hối hả của con "ngựa ô" màu nước, vào tháng 4 năm sau Giải thưởng màu nước toàn quốc sẽ được tổ chức lần đầu tiên, báo hiệu một nấc thang mới của đời sống mỹ thuật.