Đa dạng mô hình chăm sóc, bảo vệ trẻ em

Hiện Quảng Ninh có hơn 370.000 trẻ em dưới 16 tuổi. Nhằm mang lại cho trẻ em những điều tốt đẹp nhất, thời gian qua, các cấp, các ngành, đoàn thể, địa phương trên địa bàn tỉnh đã thực hiện nhiều mô hình chăm sóc, bảo vệ trẻ em.

Một trong những mô hình chăm sóc bảo vệ trẻ em được thực hiện khá hiệu quả phải kể đến là “Thí điểm kết nối dịch vụ chăm sóc và phát triển toàn diện trẻ em tại cộng đồng dựa trên đánh giá nhu cầu của trẻ” do Trung tâm Công tác xã hội (Sở LĐTB&XH tỉnh) thực hiện. Qua đó, Trung tâm duy trì Câu lạc bộ (CLB) “Gia đình chăm sóc, nuôi dạy con tốt” tại huyện Ba Chẽ và TX Đông Triều; đảm bảo cho trẻ em đến đủ 8 tuổi trên địa bàn được phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần, đạo đức và mối quan hệ xã hội, được bình đẳng tiếp cận với các dịch vụ hỗ trợ chăm sóc theo độ tuổi và nhu cầu của trẻ. Hiện mỗi CLB có khoảng 30 thành viên tham gia.

Ngoài ra, Trung tâm còn phối hợp với Cục Trẻ em triển khai thí điểm mô hình chăm sóc trẻ em đầu đời tại các xã, phường: Mạo Khê, Hoàng Quế, Bình Dương của TX Đông Triều. Từ năm 2023 đến nay, Trung tâm đã tổ chức 3 chuyên đề chăm sóc trẻ em đầu đời cho 120 cha mẹ là thành viên CLB, cử 4 cán bộ tập huấn triển khai mô hình; tổ chức tập huấn cho 20 hướng dẫn viên nguồn của mô hình.

Bên cạnh đó, Trung tâm Công tác xã hội tỉnh còn thực hiện tốt mô hình “Ngôi nhà Ánh Dương Quảng Ninh” với chức năng hỗ trợ khẩn cấp và chăm sóc, nuôi dưỡng tạm thời tại nhà tạm lánh đối với những người là nạn nhân của bạo lực gia đình, nạn nhân bị xâm hại tình dục, nạn nhân bị buôn bán, nạn nhân bị cưỡng bức lao động và đối tượng cần bảo vệ khẩn cấp khác theo quy định của Chủ tịch UBND tỉnh. Từ năm 2023 đến nay, Trung tâm đã bố trí tạm lánh cho 2 trẻ đi cùng mẹ bị ảnh hưởng bởi bạo lực gia đình.

Không chỉ Trung tâm công tác xã hội; các ngành, đoàn thể trên địa bàn tỉnh luôn vào cuộc tích cực trong thực hiện mô hình chăm sóc, bảo vệ trẻ em. Sở GD&ĐT tiếp tục nhân rộng xây dựng mô hình “Trường học an toàn, thân thiện, không bạo lực gắn với phòng chống bạo lực giới” tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh với nhiều hoạt động phong phú như: Tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho học sinh về chấp hành luật lệ ATGT; rèn luyện đạo đức; đảm bảo các điều kiện an toàn nhất cho học sinh tại trường…

Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh duy trì và hướng dẫn mô hình “Chăm sóc và giáo dục phát triển toàn diện trẻ thơ”,“Quản lý thanh thiếu niên có nguy cơ làm trái pháp luật”, CLB “Quyền trẻ em”, "Điểm chia sẻ chắp cánh ước mơ"; thành lập mới mô hình "Đan áo cho em" tại phường Quang Trung (Uông Bí)… Đồng thời Hội cũng duy trì, nâng cao chất lượng hoạt động của các CLB chăm sóc, bảo vệ trẻ em tại địa phương, như: CLB “Thân thiện” tại TP Hạ Long, Cẩm Phả và Uông Bí; CLB “Quyền trẻ em” tại TP Cẩm Phả và TX Đông Triều; CLB “Phụ nữ nuôi dạy con tốt”… với những hoạt động phong phú, phù hợp với nhiều đối tượng trẻ em.

Sở Tư pháp triển khai thực hiện mô hình thí điểm “Sử dụng mạng xã hội an toàn cho học sinh, sinh viên tỉnh Quảng Ninh”. Tỉnh đoàn tiếp tục duy trì, nâng cao chất lượng hoạt động và triển khai có hiệu quả mô hình “Hội đồng trẻ em cấp tỉnh”; phối hợp với các ngành có liên quan triển khai các mô hình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề về trẻ em.

Đặc biệt, UBND 13/13 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh đều thực hiện mô hình “Phòng chống tai nạn thương tích”. Qua đó, từ năm 2023, các địa phương đã tổ chức 174 lớp dạy bơi miễn phí cho trẻ em với tổng kinh phí 2.092 triệu đồng, trong đó 146 lớp được triển khai từ nguồn ngân sách địa phương, 28 lớp từ nguồn vận động xã hội hóa.

Thông qua các mô hình, nhiều hoạt động bảo vệ, chăm sóc trẻ em đã được thực hiện. Tiêu biểu, Trung tâm trợ giúp pháp lý (Sở Tư pháp) đã trợ giúp 25 vụ việc, cử người thực hiện trợ giúp pháp lý tham gia tố tụng để bào chữa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho 25 trẻ em. Tổng đài miễn phí 18001769 tiếp nhận và tư vấn với tổng số 3.363 cuộc, trong đó có 423 trường hợp liên quan đến trẻ em, vấn đề của trẻ. Trung tâm Công tác xã hội thực hiện tư vấn trực tiếp cho 80 trường hợp, trong đó có 47 trẻ em… Năm 2023, Quỹ Bảo trợ trẻ em đã triển khai hỗ trợ 7.957 lượt trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh với tổng kinh phí 4.271 triệu đồng. Hoạt động thăm hỏi, tặng quà, hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn diễn ra thường xuyên, rộng khắp trên địa bàn tỉnh.

Mặc dù vậy, tình hình trẻ em bị tổn thương vẫn còn diễn ra. Cụ thể năm 2023, toàn tỉnh có 33 trẻ em bị tử vong do tai nạn thương tích; 35 vụ xâm hại 36 trẻ em, trong đó có 27 vụ xâm hại tình dục, 1 vụ hành hạ con, 1 vụ giữ người trái pháp luật làm 1 trẻ tử vong… Ngoài ra, từ ngày 15/12/2022 đến 14/11/2023, toàn tỉnh phát hiện 99 vụ với 314 đối tượng là người dưới 18 tuổi vi phạm pháp luật. Điều này cho thấy cần tiếp tục có nhiều mô hình, cách làm và biện pháp mạnh hơn trong bảo vệ, chăm sóc trẻ em trên địa bàn, giúp trẻ được phát triển toàn diện nhất.