Đảm bảo an toàn, an ninh thông tin

Chuyển đổi số đang diễn ra ngày càng mạnh mẽ, việc đảm bảo an toàn, an ninh thông tin (ATANTT) là một vấn đề cấp thiết đặt ra đối với tất cả các cấp, ngành, địa phương. Đặc biệt, đối với Quảng Ninh, một trong những địa phương đi đầu cả nước về xây dựng chính quyền điện tử, từng bước tiến tới chính quyền số và xây dựng đô thị thông minh, đảm bảo ATANTT càng được coi trọng và tập trung thực hiện.

Theo thống kê của Sở TT&TT, triển khai Đề án xây dựng chính quyền điện tử, đến nay 100% các đơn vị, xã, phường, thị trấn trong tỉnh đã có mạng internet để khai thác, sử dụng các hệ thống thông tin của chính quyền điện tử; hệ thống mạng diện rộng (WAN) hoạt động ổn định, kết nối UBND tỉnh với 43/43 sở, ban, ngành, 13/13 UBND cấp huyện, 177/177 cấp xã, Trung tâm tích hợp dữ liệu của tỉnh. Đến nay, Quảng Ninh nằm trong số ít các địa phương đã triển khai sử dụng chứng thư số rộng rãi; liên thông quản lý văn bản tới 100% các cơ quan đảng, cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp (627 đơn vị), đứng top đầu Việt Nam trong việc kết nối, chia sẻ dữ liệu giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) và luân chuyển văn bản điện tử 4 cấp. Mô hình kiến trúc chính quyền điện tử của tỉnh phù hợp với hướng dẫn của Bộ TT&TT, thuận lợi cho phát triển trong giai đoạn tiếp theo, làm cơ sở triển khai mô hình chính quyền số và thành phố thông minh.

Tuy nhiên, các hoạt động của hệ thống chính quyền điện tử diễn ra trong môi trường mạng phải đối mặt trực tiếp với nhiều nguy cơ trên không gian mạng, như: Thư điện tử giả mạo, file đính kèm hay liên kết ẩn chứa mã độc, tội phạm công nghệ cao, tấn công mạng... Vì vậy, yêu cầu về ATANTT không chỉ vô cùng quan trọng, mà còn là yêu cầu bắt buộc để tạo ra niềm tin cho người dân trong quá trình tương tác với chính quyền.

Trung tâm tích hợp dữ liệu tỉnh được coi là “đầu não” của hệ thống chính quyền điện tử của tỉnh với chức năng lưu trữ, quản lý toàn bộ cơ sở dữ liệu số hóa từ cấp tỉnh tới các địa phương, sở, ngành và các trung tâm hành chính công trên địa bàn tỉnh. Bộ phận quan trọng nhất của chính quyền điện tử tỉnh đang được bảo vệ dưới sự hoạt động của “Hệ thống giám sát và cảnh báo sớm tấn công, gây mất an toàn mạng”. Đây là hệ thống được nghiên cứu, phát triển bởi các kỹ sư CNTT của Quảng Ninh, có khả năng phát hiện, cảnh báo sớm các nguy cơ gây mất an toàn an ninh mạng, giúp nhân viên quản trị hệ thống có căn cứ để kịp thời đưa ra những phương án ứng phó. Hệ thống này đang hoạt động ổn định 24/24h dưới sự theo dõi sát sao của đội ngũ kỹ sư CNTT của Trung tâm CNTT&TT (Sở TT&TT), đảm bảo hoạt động thông suốt và an toàn tuyệt đối cho hệ thống chính quyền điện tử của tỉnh.

Các chuyên viên Trung tâm CNTT&TT còn thường xuyên triển khai các nhiệm vụ: Lọc email có nội dung xấu; đảm bảo hệ thống email công vụ hoạt động ổn định, thông suốt, liên tục; bảo đảm an toàn và bảo mật thông tin; quản lý quyền truy cập của các cơ quan, đơn vị, địa phương, cán bộ, công chức, viên chức…, giúp hệ thống gồm 133 nhóm với trên 13.400 hòm thư điện tử công vụ của tỉnh hoạt động ổn định, thông suốt, an toàn, tốc độ xử lý nhanh, đáp ứng được nhu cầu sử dụng của các đơn vị.

Phó Giám đốc Sở TT&TT Nguyễn Trung Tiến cho biết: Song song với hoạt động của Hệ thống giám sát và cảnh báo sớm tấn công, gây mất an toàn mạng do Trung tâm CNTT&TT quản lý, vận hành, tỉnh đang tích cực xây dựng và từng bước hoàn thiện Trung tâm điều hành an ninh mạng (SOC) - một hợp phần nằm trong Đề án thành phố thông minh. Đây là hệ thống có công nghệ tiên tiến tự động hóa, tự phát hiện xử lý sớm nếu có mối nguy hại đe dọa đến hệ thống. SOC hiện đặt tại Trung tâm Điều hành thành phố thông minh tỉnh, đang trong quá trình vận hành thử nghiệm và hoàn thiện, có nhiệm vụ giám sát, phát hiện, cảnh báo và hỗ trợ xử lý các sự cố ATANTT cho toàn bộ hệ thống mạng nội bộ của chính quyền tỉnh. SOC hiện đã kết nối toàn bộ các Logs (lịch sử hoạt động hệ thống) từ máy chủ, thiết bị mạng/bảo mật thuộc hệ thống chính quyền điện tử để phục vụ cho việc giám sát, phát hiện và cảnh báo sự cố ATANTT.

Bên cạnh các phần mềm, hệ thống, Trung tâm CNTT&TT chuyên trách về ATANTT đã và đang được vận hành hoặc trong quá trình xây dựng hoàn thiện. Thời gian qua, Sở TT&TT đã tích cực triển khai nhiều nội dung đảm bảo ATANTT. Trong đó có thể kể đến một số hoạt động: Tập huấn, nâng cao nhận thức kiến thức, kỹ năng ATANTT cho đội ngũ lãnh đạo và cán bộ CNTT trên địa bàn tỉnh; phối hợp với Công an tỉnh tổ chức kiểm tra về công tác đảm bảo ATANTT trong các cơ quan, đơn vị nhà nước, nhằm đánh giá toàn diện về thực trạng công tác bảo vệ bí mật nhà nước, tình hình đảm bảo an toàn thông tin trên hệ thống mạng, máy tính của các cơ quan, đơn vị…; ban hành các văn bản hướng dẫn cơ quan báo chí đẩy mạnh tuyên truyền về thủ đoạn, phương thức, đối tượng tội phạm công nghệ cao, nhằm nâng cao nhận thức cho người dân; ký kết quy chế phối hợp với Công an tỉnh trong hoạt động đảm bảo an toàn cơ sở hạ tầng, an ninh thông tin, xử lý tội phạm công nghệ cao; thỏa thuận hợp tác với Trung tâm Internet Việt Nam tăng cường quản lý và phát triển tài nguyên internet... Đồng thời, quyết liệt thực hiện các giải pháp tăng cường quản lý nội dung thông tin trên mạng xã hội, đấu tranh ngăn chặn các thông tin độc hại, tích cực phối hợp với ngành chức năng đấu tranh chống tội phạm công nghệ cao…