Đảm bảo hoàn thành mục tiêu phát triển bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế

Thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh đã đặc biệt quan tâm triển khai các chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (BHXH, BHYT). Các cấp ủy, chính quyền, tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đã nêu cao vai trò, trách nhiệm, triển khai thực hiện quyết liệt nhiều giải pháp thực hiện BHXH, BHYT.

Trong đó, đã ban hành hàng loạt cơ chế, chính sách đặc thù, hỗ trợ riêng của tỉnh ngoài mức hỗ trợ của Nhà nước cho mọi đối tượng tham gia BHXH, BHYT. Tiêu biểu như nâng mức hỗ trợ mua thẻ BHYT từ 30% lên 80% cho đối tượng hộ làm nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình; hỗ trợ 100% kinh phí mua thẻ BHYT cho 68.000 người thuộc đối tượng đồng bào DTTS đang sinh sống tại vùng có điều kiện KT-XH khó khăn đến hết năm 2025 từ nguồn ngân sách tỉnh… Đặc biệt, từ năm 2023, tỉnh Quảng Ninh bắt đầu thực hiện Nghị quyết 02/2022/NQ-HĐND ngày 04/11/2022 về hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện giai đoạn 2023-2027. Đây là cơ chế đặc thù trong việc thực hiện chính sách an sinh xã hội của tỉnh Quảng Ninh. Ngoài mức hỗ trợ của Trung ương, người dân khi mua BHXH tự nguyện sẽ được địa phương hỗ trợ thêm 30% đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo; 20% với các đối tượng khác trên cơ sở mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn….

Những chính sách nhân văn này đã tạo cơ hội cho người có hoàn cảnh khó khăn, người dân miền núi, hải đảo, lao động ở khu vực phi chính thức, lao động tự do… được tham gia bảo hiểm, được cấp thẻ BHYT miễn phí để chăm sóc sức khỏe. Nhờ đó, công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực. Từ năm 2021 đến nay, số người trong độ tuổi lao động trên địa bàn tỉnh tham gia BHXH tăng 4,09%; trong đó, nông dân và lao động phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện tăng từ 3,55% lên 5,04%, vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 297.488 người tham gia BHXH, chiếm tỷ lệ 46,85% so với lực lượng lao động trong độ tuổi, tăng 17.383 người so với cùng kỳ năm 2023, cao hơn 6,88% so với bình quân chung cả nước. Tổng số người tham gia BHYT đến hết tháng 8/2024 là 1.290.631 người, tăng 8.968 người (0,7%) so với cùng kỳ năm 2023; đạt tỷ lệ bao phủ BHYT 95,8% dân số.

Cùng với đó, tỉnh cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền với sự đổi mới, đa dạng hóa về nội dung và hình thức. Hệ thống tổ chức và chính sách pháp luật BHXH, BHYT được củng cố và hoàn thiện. Năng lực, hiệu quả quản lý nhà nước được nâng lên; quyền lợi người tham gia BHXH, BHYT được đảm bảo, số người tham gia BHXH, BHYT tăng lên hàng năm. Cải cách hành chính trong lĩnh vực BHXH, BHYT có chuyển biến tích cực, chuyển đổi số đã mang lại nhiều tiện ích. Công tác kiểm tra, thanh tra, xử phạt hành vi trốn đóng, nợ đọng, gian lận, trục lợi BHXH, BHYT được tăng cường. Nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về tầm quan trọng, vai trò trụ cột của chính sách BHXH, BHYT trong hệ thống an sinh xã hội từng bước được nâng lên.

Bên cạnh những kết quả đạt được nêu trên, việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT vẫn còn một số hạn chế như: Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT ở một số địa phương, đơn vị chưa thường xuyên, đồng bộ, chưa tạo được chuyển biến có tính đột phá để làm thay đổi mạnh mẽ tư duy, nhận thức của người lao động và người sử dụng lao động trong tự giác tham gia, thực hiện nghĩa vụ đóng nộp BHXH, BHYT đầy đủ, kịp thời, số người tham gia BHXH chưa tương xứng với tiềm năng so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động. Tình trạng nợ đóng, ngừng tham gia và số người đề nghị giải quyết hưởng chế độ BHXH một lần có xu hướng tăng qua các năm, tác động đến việc mở rộng độ bao phủ BHXH, ảnh hưởng đến chính sách an sinh xã hội lâu dài. Chất lượng dịch vụ y tế ở một số cơ sở y tế không đồng đều, đặc biệt là các cơ sở y tế ở khu vực hải đảo, miền núi, vùng sâu, vùng xa, do đó phần nào ảnh hưởng đến việc sử dụng dịch vụ BHYT của người dân.

Để tăng cường công tác chỉ đạo, nâng cao hiệu quả trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh, góp phần đảm bảo an sinh xã hội và phát triển kinh tế, Quảng Ninh tiếp tục quyết liệt triển khai các giải pháp, tập trung các nguồn lực cho công tác này. Mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ tham gia BHXH trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đạt 48%, tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 95,75%. Do đó, tỉnh yêu cầu tiếp tục đưa chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, BHYT vào Nghị quyết của HĐND các cấp trong kế hoạch phát triển kinh tế xã hội hằng năm. Thực hiện việc giao chỉ tiêu cụ thể về tỷ lệ bao phủ và phát triển người tham gia BHXH, BHYT cho từng cơ quan, đơn vị, địa phương; thường xuyên “kiểm đếm”, đánh giá kết quả thực hiện chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, BHYT của từng cơ quan, đơn vị, địa phương. Đồng thời, xác định công tác BHXH, BHYT là nội dung quan trọng, thường xuyên, lâu dài của các cấp chính quyền và đưa việc nâng cao tỷ lệ tham gia BHXH, BHYT thành tiêu chí thi đua, đánh giá chất lượng của các cơ quan, đơn vị, địa phương, gắn với vai trò, trách nhiệm người đứng đầu.

Cùng với đó, tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về quy định pháp luật, chế độ, chính sách BHXH, BHYT; nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh, phát triển và xã hội hóa mạng lưới tổ chức dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh BHYT ở các cơ sở y tế; đảm bảo mọi người dân đều được quản lý, chăm sóc sức khỏe; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số trong khâu đón tiếp bệnh nhân, có giải pháp thực hiện hiệu quả nhằm tháo gỡ những khó khăn, bất cập về thủ tục khám bệnh, chữa bệnh, thanh quyết toán, chuyển tuyến điều trị, đảm bảo sự hài lòng của người bệnh và quyền lợi cho người dân tham gia BHYT. Bên cạnh đó, đổi mới tư duy, phương thức hoạt động của hệ thống BHXH theo hướng phục vụ, nhanh chóng, kịp thời, công khai minh bạch và bảo đảm đầy đủ quyền lợi của người tham gia BHXH, BHYT.