Đẩy nhanh tiến độ Đề án giao đất, giao rừng

Sau hơn 10 năm triển khai Đề án giao đất, giao rừng nhưng đến thời điểm hiện tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh vẫn chưa hoàn thành Đề án theo chỉ đạo của tỉnh... Trong khi nhu cầu của người dân rất cần đất để sản xuất, tạo sinh kế lâu dài, phát triển kinh tế, ổn định đời sống. Đây cũng là kiến nghị của nhiều cử tri trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua.

Quảng Ninh có trên 422.000 ha rừng, trong đó 70% diện tích là rừng và đất lâm nghiệp, được phân bố trên toàn tỉnh tại 13 địa phương. Trong thời gian qua, công tác quản lý bảo vệ rừng đã được triển khai thực hiện và đạt được những kết quả quan trọng, diện tích rừng và đất lâm nghiệp về cơ bản đã được giao, cho thuê cho các chủ quản lý cụ thể để tổ chức quản lý, bảo vệ và sản xuất kinh doanh rừng.

Người dân xã Bằng Cả (TP Hạ Long) chăm sóc rừng trồng.

Ngay khi Đề án giao đất, giao rừng theo Quyết định 3079 ngày 8/10/2009 do UBND tỉnh ban hành, nhiều địa phương đã bắt tay ngay vào triển khai với nhiều giải pháp cụ thể như: Thuê đơn vị tư vấn xây dựng đề án tổng thể làm cơ sở xây dựng phương án cụ thể đối với từng xã; thành lập ban chỉ đạo thực hiện Đề án giao đất, giao rừng của địa phương. Ban chỉ đạo giao các xã phối hợp với đơn vị tư vấn để triển khai việc giao đất, giao rừng, thuê đất, thuê rừng cho các hộ gia đình và cộng đồng dân cư thôn.

Theo đó, các xã đã tổ chức họp dân, hướng dẫn các hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư thôn, bản thực hiện các thủ tục cần thiết để giao đất, giao rừng; các quy định về sản xuất kinh doanh, bảo vệ rừng. Tính đến thời điểm này có 8/13 địa phương đã hoàn thành Đề án giao đất, giao rừng. Tuy nhiên, vẫn còn 5 địa phương chưa xây dựng xong Đề án. Cụ thể gồm: Hạ Long, Uông Bí, Vân Đồn, Quảng Yên và Cô Tô.

Theo kết quả rà soát của Sở TN&MT các địa phương trên địa bàn tỉnh đã tiến hành giao đất, cho thuê đất đối với trên 34.000 hộ gia đình cá nhân với tổng diện tích trên 138.000 ha đất rừng, đất nuôi trồng thủy sản.

Điều đáng nói là hiện nay trên địa bàn tỉnh vẫn còn trên 6.000 hộ dân đang quản lý, khai thác, sử dụng trên 21.000 ha đất rừng nhưng vẫn chưa đủ thủ tục để được giao và cho thuê theo quy định của pháp luật.

Cụ thể, tại các địa phương như: Tại TP Hạ Long có trên 900 hộ dân đang sử dụng trên 2.400 ha; TP Uông Bí có trên 1.300 hộ dân đang sử dụng trên 12.000 ha; huyện Vân Đồn có trên 1.600 hộ đang sử dụng hơn 9.700ha; TX Quảng Yên có trên 900 hộ dân đang sử dụng trên 700 ha...

Tình trạng này đã tồn tại nhiều năm qua. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến nảy sinh những phức tạp trong công tác quản lý và bảo vệ rừng, nhất là trong điều kiện nhiều hộ dân đang thiếu đất rừng để sản xuất, cũng như nuôi trồng thủy sản. Điều này dẫn đến hệ lụy, nhiều hộ dân đã tự ý lấn chiếm, chặt phá rừng, đắp ao đầm vào diện tích rừng ngập mặn để nuôi trồng, sản xuất, dẫn đến diện tích rừng giảm dần.

Như vậy, tiến độ đề án giao đất giao rừng ở một số địa phương còn chậm so với chỉ đạo của tỉnh. Theo lãnh đạo Sở NN&PTNT, trách nhiệm trước hết thuộc về các địa phương.

Một nguyên nhân nữa là trong quá trình khảo sát, số liệu do đơn vị tư vấn khảo sát có sự sai khác với số liệu khi triển khai đề án, do khi khảo sát lập Đề án chủ yếu cập nhật trên hồ sơ, tài liệu và chỉ phúc tra tại một số điểm mà không thực hiện việc đo đạc đánh giá trữ lượng 100% diện tích tại thực địa, chưa xác minh được chính xác nguồn gốc đất, nguồn gốc rừng.

Vườn ươm giống của Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Liêu.

Điều đáng nói nhiều dự án, đề án trước đây trồng rừng nhưng không còn hồ sơ để xác định chính xác đâu là diện tích rừng trồng có nguồn vốn ngân sách, đâu là rừng do dân trồng. Thêm vào đó, một số địa phương đưa diện tích đất các hộ dân sử dụng ổn định, rừng do các hộ dân tự trồng đủ điều kiện công nhận quyền sử dụng đất vào quỹ đất để giao đất, giao rừng là không phù hợp; hoặc đưa trùng diện tích đã giao cho dân, diện tích không có rừng mà là đất trồng cây lâu năm dân sử dụng ổn định vào Đề án...

Thực tế cho thấy, việc thực hiện Đề án giao đất, giao rừng đang có nhiều vấn đề cần phải tập trung giải quyết, xử lý.

Để một chính sách lớn của tỉnh được thực hiện đảm bảo tiến độ, chất lượng, mục đích, ý nghĩa, những khó khăn, vướng mắc cần được tập trung tháo gỡ. Điều này thuộc phạm vi, thẩm quyền, nhiệm vụ của chính quyền các cấp, ngành NN&PTNT, ngành TN&MT. Những vướng mắc nêu trên cần được giải quyết một cách thấu đáo đáp ứng mong mỏi của cử tri và cộng đồng có rừng.

Thu Trang