Để không còn tàu cá mất kết nối thiết bị giám sát hành trình

Thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên giúp ngư dân theo dõi được hải trình của tàu, lưu vết những địa điểm đã thả lưới đánh bắt. Nhờ thiết bị này, cơ quan chức năng có thể kiểm soát được hoạt động của tàu, đồng thời tổ chức cứu hộ, cứu nạn kịp thời khi tàu cá gặp sự cố trên biển. Tuy nhiên, tình trạng tàu cá đánh bắt tuyến khơi bị mất kết nối VMS vẫn còn xảy ra khá phổ biến.

Theo quy định của Luật Thủy sản 2017 và Nghị định số 26/NĐ-CP ngày 8/3/2019 của Chính phủ, tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên đều phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và phải đảm bảo thiết bị hoạt động liên tục 24/24h từ khi tàu rời cảng đến khi quay về.

Hiện nay, trong tổng số 6.005 tàu cá của Quảng Ninh, có 233 tàu hoạt động tuyến khơi có chiều dài từ 15m trở lên đều đã được cơ quan chức năng tổ chức đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản, cấp chứng nhận an toàn thực phẩm và lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đạt 100%.

Tuy nhiên, theo dữ liệu trích xuất từ Hệ thống dữ liệu giám sát tàu cá của Chi cục Thủy sản, từ năm 2020 đến giữa tháng 8/2023, toàn tỉnh có 115 tàu cá khai thác tuyến khơi bị mất kết nối VMS, khiến cơ quan chức năng gặp khó trong công tác quản lý.

Cụ thể, từ năm 2020 đến hết năm 2022, tỉnh có 34 tàu cá thuộc các địa phương Cô Tô, Tiên Yên, Uông Bí, Vân Đồn, Hải Hà, Quảng Yên, Móng Cái mất kết nối VMS. Đặc biệt, từ đầu năm 2023 đến giữa tháng 8/2023, số lượng tàu cá bị mất kết nối VMS tăng mạnh, lên tới 81 tàu. Tình trạng này diễn ra nhiều nhất ở TX Quảng Yên với 29 tàu, tiếp theo là huyện Hải Hà 20 tàu, TP Uông Bí 9 tàu, huyện Vân Đồn 8 tàu, TP Hạ Long 8 tàu, TP Cẩm Phả 6 tàu và TP Móng Cái 1 tàu.

Lý giải về việc mất kết nối VMS, nhiều chủ tàu cho biết việc bị mất kết nối khi đang khai thác trên biển là do hoàn cảnh khách quan. Vì điều kiện thời tiết khắc nghiệt trên biển nên thiết bị dễ hư hỏng, hoạt động kém và thường xuyên bị mất sóng. Tuy nhiên, cũng không ít trường hợp cố tình tắt thiết bị giám sát hành trình khi khai thác hải sản để trốn tránh sự kiểm soát của cơ quan chức năng.

Để khắc phục tình trạng tàu cá mất kết nối VMS, chống khai thác IUU, thời gian qua tỉnh đã tăng cường tổ chức kiểm tra, kiểm soát tàu cá. Tất cả các tàu cập, rời cảng đều được kiểm tra, kiểm soát theo đúng quy định. Định kỳ 10 ngày, Chi cục Thủy sản sẽ lập danh sách tàu cá có nguy cơ cao vi phạm IUU, mất kết nối giám sát hành trình 10 ngày trở lên gửi đến các cơ quan chức năng để phối hợp xử lý. Cùng với đó, Chi cục Thủy sản đã vận hành, trực 24/24h hệ thống giám sát hành trình và thành lập nhóm zalo gồm 233 chủ tàu cá vùng khơi để thường xuyên thông tin, hướng dẫn, cảnh báo, duy trì kết nối thiết bị giám sát hành trình, nhắc nhở các tàu vượt ranh giới trên biển, mất kết nối VMS trong quá trình hoạt động trên biển.

Tỉnh cũng đã ký kết quy chế phối hợp với 5 tỉnh, thành phố gồm: Nam Định, Thái Bình, Ninh Bình, Thanh Hóa, Hải Phòng nhằm tăng cường phối hợp ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm IUU.

Trong 7 tháng năm 2023, toàn tỉnh đã phát hiện, xử lý 317 vụ vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, thu nộp NSNN 4,28 tỷ đồng, trong đó có nhiều tàu cá không duy trì giám sát hành trình trong quá trình hoạt động. Do đó thời gian qua Quảng Ninh không có tàu cá vi phạm, bị lực lượng chức năng nước ngoài bắt giữ, xử lý.

Từ ngày 1/9, Quảng Ninh mở đợt cao điểm tuần tra, xử lý, thu giữ, cấm lưu hành đối với tất cả các tàu cá vi phạm khai thác IUU. Trong đó, sẽ xử lý ở mức cao nhất đối với chủ tàu, thuyền trưởng với hành vi không đăng ký, đăng kiểm, không lắp thiết bị giám sát hành trình, tàu cá đã lắp nhưng mất tín hiệu VMS trên biển.