Đen Vâu vùng vẫy

Bản rap "Luôn yêu đời" cho thấy một số điểm mới ở màu sắc âm nhạc và cách xử lý của Đen Vâu, nhưng khó thành hit.

MV Luôn yêu đời leo lên vị trí thứ 2 ở top trending YouTube. Đây là thành tích tương xứng với vị thế của rapper người Quảng Ninh trong giới rap Việt nói riêng và thị trường nói chung. Nhất là khi cái tên Đen Vâu vừa được nhắc đến liên tục sau tin đồn “làm đám hỏi với Hoàng Thùy Linh”, nam rapper càng gây chú ý.

So với Diễn viên tồi, Luôn yêu đời là bản rap có gam màu sáng, đơn giản hơn từ yếu tố âm nhạc đến MV, do đó đồng nghĩa việc khán giả sẽ dễ cảm nhận hơn. Lần này, mở đầu bản rap là đoạn hook của Cheng. Phần ca từ của bản rap được Đen tiết chế, cô đọng hơn so với những sản phẩm trước.

Khi Đen Vâu lái trap

“Đen Vâu lái trap” là cụm từ được nhiều khán giả nhắc đến bên dưới MV Luôn yêu đời.

Đó là một trong những điểm mới của Đen Vâu. Không còn là màu sắc âm nhạc chậm rãi, “chill”, Đen chọn cho Luôn yêu đời bản phối đậm chất trap - một thể loại nhạc đang lên ngôi ở giới rap Việt. Ở đó, âm lượng áp đảo trong bản phối là 808 kick, hi hat và snare. Ba âm thanh đó, kết hợp lại, tạo nên một cụm đặc trưng của nhạc trap.

Hai năm qua, giới rap Việt đã có khái niệm “người người lái trap”, song với Đen Vâu là điều còn xa lạ.

Trước đây, các bản phối của Đen Vâu mạnh về chiều sâu và cảm xúc. Điển hình sản phẩm Diễn viên tồi, dải âm bổng của guitar, piano chiếm đất nhiều nhất. Dải âm trầm với trống, guitar bass chỉ lả lướt theo sau. Ở Lối nhỏ, chất “tình” của guitar mang dấu ấn đặc biệt cho bản hit 148 triệu view của Đen Vâu.

Sức nặng của Luôn yêu đời khiến Đen Vâu điều chỉnh nhiều về cách xử lý. Auto-tune (một phần mềm xử lý âm thanh) can thiệp nhiều hơn vào giọng rap Đen Vâu. Nam rapper phải gằn giọng nhiều chỗ, nhấn nhá, ngắt quyết đoán hơn để không bị lép trước âm 808 kick. Về flow (nhịp rap), Đen Vâu biến chuyển liên tục nhanh - chậm, trong đó có một đoạn điểm nhấn anh đẩy tốc độ ở verse rap 1.

Cheng - một giọng ca mới trình làng - được nhiều khán giả đánh giá là điểm sáng trong Luôn yêu đời. Một chất giọng bản năng, nhưng mộc, có âm sắc lạ, hòa quyện cùng Đen Vâu.

Điểm sáng tiếp theo trong Luôn yêu đời là ở MV đơn giản nhưng hiệu quả. Một nhóm người tập trung ở một con đồi. Họ nối đuôi theo kiểu “rồng rắn lên mây”, cùng nhau tiến lên từng bước. Từng hành động của nhóm người đó đều có tính gắn kết, đầy sảng khoái, mang đúng tinh thần “Luôn yêu đời” của ca khúc.

Sự mộc mạc trong MV đã là nét chấm phá của Đen Vâu. Sau MV Diễn viên tồi đậm chất nghệ thuật, nam rapper trở lại bản ngã, với MV đơn giản chỉ vài góc máy, một bối cảnh, nhưng vẫn thể hiện rõ tinh thần của ca khúc. Chính Đen Vâu mở ra bước ngoặt cho giai đoạn của những MV không cần “khoe khoang” quá nhiều. Và lúc này, xu hướng của thị trường dần không còn tung hô những MV màu mè, "đốt tiền" để phô diễn mặt hình ảnh.

Chưa bùng nổ

MV Luôn yêu đời cho thấy Đen Vâu nỗ lực thay đổi - làm mới nhiều mặt, song vẫn giữ chừng mực để gần gũi khán giả.

Nam rapper vẫn đầu tư chỉn chu ở ca từ, bằng vốn sống, cập nhật những khái niệm đang thịnh hành trong giới trẻ. Đen Vâu chủ yếu dùng cặp vần đôi, có đoạn nối liên tiếp 8 dòng như: “Cũ kỹ / đủ nhỉ / lũ khỉ / ngủ kỹ / thủ thỉ / giữ kỹ / lũ quỷ”. Một số chỗ Đen Vâu dùng cả vần 3 như: “Cuộc đời mình / thuộc lời mình”, “Là vô bổ / và thô lỗ / à khô cổ”, “Lá trổ bông / vá chỗ không / đá tổ ong”...

Giống Diễn viên tồi, khác biệt ở sản phẩm gần đây của Đen Vâu, so với Mang tiền về cho mẹ, Bài này chill phết, Anh đếch cần gì nhiều ngoài em, Một triệu like... là sự lan tỏa của ca từ. Trước đây, chỉ trong thời gian ngắn, một bản rap của Đen Vâu có vài câu gây sốt trên mạng. Thì gần đây, ca từ nam rapper viết ra không đủ sức nặng để thu hút số đông như thế.

Trong Luôn yêu đời có câu: “Không hề đàm phán với lũ quỷ / Dù chỉ là sợi tóc hay là một góc trong linh hồn”, được nhắc đến nhiều nhưng chưa đủ. Có lẽ vì Đen Vâu đã từng tạo ra rất nhiều câu rap gây sốt, nên sự chờ đợi từ khán giả mỗi khi nam rapper đặt bút xuống là quá lớn. Nhưng đây là dấu hiệu của việc Đen Vâu bị cũ trong lối viết ca từ rap đậm màu cuộc sống.

Nửa đầu bản rap Luôn yêu đời trôi qua trơn tru. Nhưng sau đoạn hook lặp lại, verse rap thứ 2 của Đen Vâu không còn mang tới bất ngờ và đẩy được cao trào. Bản phối cũng trôi qua, với cái kết là đoạn hòa tấu dài gần 30 giây.

MV Luôn yêu đời là sản phẩm đơn giản về mọi mặt của Đen Vâu, dễ nghe, nhưng không nhiều yếu tố gây sốt. Sau 2 ngày, MV hút 1,6 triệu view, với tốc độ tăng trưởng không nhanh. Có lẽ nam rapper phải chờ đến sản phẩm tiếp theo để thật sự gây sốt và trở lại thời hoàng kim của những Bài này chill phết, Lối nhỏ...

Trong năm 2022, sức hút của Đen Vâu có dấu hiệu lao dốc. Bằng chứng là 3 sản phẩm của anh - Đi trong mùa hè, Diễn viên tồi và album dongvui harmony - không còn hút lượng views ở top đầu thị trường. Chỉ vài tháng trước, MV Mang tiền về cho mẹ “gây bão”, song mọi thứ với rapper sinh năm 1989 trồi sụt quá nhanh.

Đi trong mùa hè và Diễn viên tồi bị đánh giá đi vào lối mòn của rapper người Quảng Ninh. Album dongvui harmony là sản phẩm tổng hợp các bản hit của Đen Vâu, phối mới trên dàn nhạc giao hưởng, nặng tính hàn lâm nên khó tiếp cận. Trong một năm, nam rapper thu về chưa tới 30 triệu view cho 3 sản phẩm, thành tích không tương xứng với ngôi sao bảo chứng cho top 1 thịnh hành âm nhạc.

Vị thế độc tôn của Đen Vâu trên thị trường rap Việt dần lung lay. MCK và Hieuthuhai - 2 rapper gen Z, có thể rap và hát tốt - đang trỗi dậy mạnh mẽ ở các màu sắc melodic, Rn'B rap. Chuyển biến từ thị trường rap cho thấy các sản phẩm dày đặc câu chữ, mang thông điệp phức tạp dần bị đào thải. Những thế hệ khán giả mới của rap, đặc biệt là gen Z đang chuộng màu nhạc rap ít chữ và dễ hiểu.