Doanh nghiệp tiếp cận vốn ngân hàng: Vốn có, vẫn khó vay

Thứ 7, 05/05/2012 | 05:12:15 [GMT +7] A A

Ngay sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có quyết định giảm lãi suất huy động vốn còn 12%/năm, hầu hết các ngân hàng trên địa bàn tỉnh đã công bố hạ lãi suất cho vay để gỡ khó cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong khi ngân hàng thì khẳng định là có sẵn vốn cho vay thì doanh nghiệp vẫn cứ than phiền vì thiếu vốn...

Doanh nghiệp vẫn loay hoay tìm vốn

Đến thời điểm này, các ngân hàng đã và đang thực hiện lộ trình hạ lãi suất cho vay của mình. Cụ thể, trung tuần tháng 4, BIDV đã công bố việc hạ lãi suất cho vay từ 1%-2,5%/năm so với trước đây. Theo đó, mức lãi suất cho vay ngắn hạn thông thường còn 14,5%/năm (giảm 2,5% so với trước). Đáng chú ý, giảm mạnh nhất, xuống còn 13%-14%/năm rơi vào các nhóm đối tượng ưu tiên đặc biệt, như cho vay nông nghiệp và phát triển nông thôn, doanh nghiệp vừa và nhỏ, vay sản xuất, hỗ trợ xuất khẩu... Sau BIDV, một ngân hàng thương mại cổ phần lớn khác là Techcombank cũng đã tuyên bố dành 4.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi từ 15% cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, nông nghiệp nông thôn, hàng tiêu dùng thiết yếu... Còn Eximbank thì dành 6.000 tỷ đồng với lãi suất 16,5%/năm để cho vay các đối tượng là các doanh nghiệp xuất khẩu, các doanh nghiệp vừa và nhỏ... Ở một địa phương phát triển như Quảng Ninh, các ngân hàng cũng rất quan tâm dành nhiều nguồn vốn ưu đãi cho doanh nghiệp. Ông Nguyễn Ngọc Thạch, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Quảng Ninh khẳng định: Tính thanh khoản của các ngân hàng trên địa bàn hiện nay khá tốt. Lãi suất cho vay trước đây bình quân 17%-19%, nay hạ xuống trung bình từ 14%-16%. Đặc biệt đối với lĩnh vực cho vay nông thôn, nông nghiệp, xuất khẩu của doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp nào làm ăn tốt có đủ điều kiện vay vốn, đến ngân hàng sẽ giải quyết cho vay ngay, vì hiện nay ngân hàng vốn không thiếu.

Việc hạ lãi suất cho vay của các ngân hàng trong thời điểm này được xem là động thái tích cực để giúp đỡ doanh nghiệp thoát khỏi tình trạng khó khăn. Tuy nhiên, theo ý kiến của nhiều doanh nghiệp trên địa bàn, lãi suất vẫn còn ở mức cao. Trước tác động của tình hình kinh tế khó khăn thì doanh nghiệp có được vay vốn cũng khó lòng mà trả được nợ ngân hàng. Bà Nguyễn Thị Thiển, Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng Đông Triều cho biết: Từ đầu năm tới nay, doanh nghiệp chúng tôi đã phải đứng ra để vay vốn giúp cho vài doanh nghiệp khác. Nguyên nhân là bản thân các doanh nghiệp này không đủ điều kiện vay vốn ngân hàng do tài sản thế chấp không đảm bảo. Dự án có khả thi đến mấy mà tài sản thế chấp không đảm bảo thì ngân hàng rất khó chấp nhận. Đấy mới chỉ được vay ở mức lãi suất niêm yết thông thường chứ lãi suất ưu đãi thì có lẽ không tiếp cận nổi. Doanh nghiệp nhỏ và vừa quá khó để vay vốn.

Nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn của ngân hàng. Trong ảnh: Sản xuất tại Công ty CP May Quảng Ninh. Ảnh: Hồng Nhung

Thêm một cái khó của doanh nghiệp trong hành trình gian nan tìm nguồn vốn vay từ ngân hàng, đó là thời điểm này ngân hàng vẫn chú trọng phần lớn đến nguồn vốn cho vay ngắn hạn. Các ưu đãi hỗ trợ doanh nghiệp cũng chủ yếu tập trung ở hạn mức ngắn. Trong khi cái doanh nghiệp cần là nguồn vốn trung và dài hạn. Điều này ở một khía cạnh nào đó cho thấy nhu cầu của doanh nghiệp và khả năng ứng vốn của ngân hàng vẫn chưa thực sự gặp nhau. Bởi vậy, nghịch lý “vốn có, khó vay” cũng là điều dễ hiểu. Theo số liệu thống kê của Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Quảng Ninh, đến hết tháng 4, dư nợ cho vay ngắn hạn của các ngân hàng trên địa bàn tỉnh đạt 23.100 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 44,4%; dư nợ cho vay trung và dài hạn đạt 28.900 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 55,6%.

Tiếp cận vốn bằng cách nào?

Để “bắt” được vốn dài hạn, doanh nghiệp thực sự phải có được niềm tin của ngân hàng. Đây là một trong những kỹ năng mà hầu hết doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn đang thiếu. Ông Nguyễn Ngọc Thạch, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Quảng Ninh lý giải: Trong giai đoạn nền kinh tế khó khăn, doanh nghiệp làm ăn thua lỗ ngày càng nhiều nên ngân hàng thận trọng trong nguồn vốn vay cũng là điều dễ hiểu. Để tiếp cận được nguồn vốn, doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch thiết thực, bảo vệ được dự án của mình với ngân hàng. Nhiều doanh nghiệp có ý tưởng kinh doanh khá tốt nhưng việc biến ý tưởng đó thành kế hoạch, dự án cụ thể lại rất hạn chế. Do vậy, doanh nghiệp cần chủ động hơn trong việc đổi mới hệ thống quản trị nội bộ, tăng cường công tác phân tích, lập kế hoạch chiến lược, tăng cường quản lý tài chính vừa chủ động tìm kiếm cơ hội, hiện thực hoá cơ hội, đồng thời củng cố các điều kiện để tiếp cận các nguồn vốn. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần minh bạch hoá trong vấn đề tài chính. Điều này theo các chuyên gia kinh tế một mặt có thể giúp doanh nghiệp sử dụng nguồn lực hiệu quả hơn, giảm thiểu chi phí, rủi ro; mặt khác khi ngân hàng tiếp cận những thông tin tài chính minh bạch, tiên liệu được những thay đổi về chính sách, họ có động lực đầu tư lớn và lâu dài vào doanh nghiệp đó.

Hầu hết các ngân hàng trên địa bàn tỉnh đều đã điều chỉnh giảm lãi suất cho vay từ trung tuần tháng 4 vừa qua. Trong ảnh: Giao dịch tại Oceanbank.

Về phía ngân hàng thương mại cần phải thấu hiểu doanh nghiệp hơn nữa. Quan tâm phát triển đồng bộ các sản phẩm vừa tăng cường nguồn vốn huy động, vừa tạo điều kiện cung cấp nguồn vốn cho doanh nghiệp; đồng thời phát triển các sản phẩm ràng buộc, tạo điều kiện để cho doanh nghiệp đang thiếu điều kiện về tài sản thế chấp vẫn có thể vay được vốn ngân hàng nếu có dự án khả thi. Bên cạnh đó, ngân hàng tăng cường phát triển các dịch vụ tư vấn lập kế hoạch, phương án sản xuất kinh doanh, quản lý tài chính, quản lý dòng tiền, tư vấn thông tin thị trường… hỗ trợ doanh nghiệp quản lý hiệu quả hơn, nắm bắt các điều kiện thị trường đầy đủ và kịp thời hơn, giảm rủi ro cho doanh nghiệp và cả ngân hàng.

Có thể thấy rằng, ngân hàng hỗ trợ vốn không chỉ giúp bản thân doanh nghiệp đứng vững trong thời kỳ khủng hoảng mà còn giúp cho kinh tế địa phương phát triển bền vững, duy trì được tốc độ tăng trưởng. Do đó, hành trình để doanh nghiệp có vốn sẽ không đơn thuần chỉ có họ tự tìm hướng đi mà rất cần sự đồng hành của các ngân hàng cũng như những hỗ trợ thiết thực từ phía các cơ quan quản lý.

Hồng Nhung

NGÂN HÀNG CẦN NHỮNG GÌ Ở DOANH NGHIÊP?

Ông Nguyễn Văn Oang, Giám đốc Agribank Quảng Ninh: Cùng với các ngân hàng khác, Agribank Quảng Ninh cũng đã tiến hành giảm lãi suất huy động và lãi suất cho vay. Tuy nhiên, hiện nay, mặc dù vốn huy động của ngân hàng trong những tháng qua tăng trưởng tương đối ổn định, tăng 16% so với năm 2011; trong khi đó vốn cho vay gần như “dậm chân tại chỗ”. Trước thực trạng hiện nay khi nguồn vốn cho vay và nhu cầu cho vay của ngân hàng tương đối lớn, để mở rộng kinh doanh, ngân hàng đã thực hiện các chính sách nhằm khuyến khích vay vốn ngân hàng của khách hàng, song vẫn còn hạn chế. Trong thời gian này, ngân hàng đang tìm doanh nghiệp để cho vay, và tranh thủ giải ngân vốn. Tuy vậy, để tìm được doanh nghiệp đủ khả năng là không dễ vì các rủi ro đến với doanh nghiệp trong thời gian này là rất cao, khiến cho ngân hàng nếu không thận trọng thì nợ quá hạn sẽ gia tăng. Đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, ngân hàng còn thiếu niềm tin vào các doanh nghiệp này. Nhất là trong thời điểm hiện nay, rủi ro trong hoạt động sản xuất kinh doanh quá lớn khiến các ngân hàng cũng phải lựa chọn đối tượng cho vay vốn. Doanh nghiệp có hoạt động tốt, khả năng trả vốn vay cao thì ngân hàng mới “mặn mà” và ngược lại. Đó chính là rào cản lớn trong việc tìm vốn của doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Bà Đỗ Thị Loan, Phó Giám đốc Vietcombank Quảng Ninh: Thực hiện yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước, Vietcombank đã thực hiện giảm lãi suất cho vay ngắn hạn xuống mức 15%/năm. Chúng tôi đặc biệt ưu đãi với lĩnh vực kinh doanh sản xuất như: Nuôi trồng thuỷ hải sản, an sinh xã hội, xuất khẩu... Sau khi Vietcombank hạ lãi suất cho vay, lượng khách hàng chủ yếu của ngân hàng hiện nay vẫn là những khách hàng truyền thống, lượng khách hàng mới đến vay chưa nhiều. Theo ghi nhận của chúng tôi thì khách hàng đều cho rằng lãi suất của ngân hàng hiện nay đang ở mặt bằng thấp và tương đối phù hợp với họ. Trước tình hình khó khăn hiện nay thì các doanh nghiệp cũng đang cân nhắc, xem xét kỹ lưỡng khi quyết định vay vốn để sản xuất, điều đó dẫn tới tình trạng lượng khách hàng mới tới vay tại ngân hàng chưa nhiều. Ngân hàng cũng tạo mọi điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp vay vốn nếu doanh nghiệp đảm bảo đầy đủ các điều kiện. Hiện nay một số doanh nghiệp có nhu cầu nhưng khi xét hồ sơ thì không đủ tiêu chuẩn, thiếu các cơ sở đảm bảo để vay vốn.

Ông Vũ Thanh Tùng, Giám đốc Eximbank Quảng Ninh: Từ ngày 18-4-2012, Eximbank triển khai 3 chương trình vay vốn gắn liền với thế mạnh truyền thống của Eximbank. Vay vốn với lãi suất ưu đãi của ngân hàng doanh nghiệp cần phải đảm bảo một số các yếu tố sau: Có thời gian hoạt động SXKD liên tục trong 3 năm gần nhất trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh thương mại, xuất khẩu, nhập khẩu; có tài sản bảo đảm theo quy định hiện hành của Eximbank; giải ngân theo đúng quy định của ngân hàng Nhà nước. Trong đó, tài sản bảo đảm theo quy định của Eximbank là một trong những yếu tố quan trọng quyết định việc cho vay của ngân hàng. Eximbank luôn khuyến khích và mở rộng cánh cửa chào đón các cá nhân, doanh nghiệp vừa và nhỏ vay vốn có hoạt động kinh doanh ổn định, hiệu quả đến vay vốn tại ngân hàng với mức lãi suất ưu đãi và các dịch vụ tiện ích kèm theo.