Đồng bộ kiểm tra và giám sát, chú trọng lĩnh vực dễ nảy sinh vi phạm

Thường trực Ban Bí thư đề nghị Ủy ban Kiểm tra TW sớm tham mưu Bộ Chính trị ban hành Quy định về kiểm soát quyền lực phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, trong công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng.

Ngày 11/1, Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác kiểm tra, giám sát năm 2021; triển khai nhiệm vụ năm 2022. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến toàn quốc.

Ông Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Tại các điểm cầu Ủy ban Kiểm tra Trung ương, các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương có sự tham dự của các lãnh đạo cấp ủy, ủy ban kiểm tra và trên 3.000 cán bộ ủy ban kiểm tra các cấp.

Phát biểu khai mạc hội nghị, ông Trần Cẩm Tú, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương nêu rõ năm 2021, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cáp ủy các cấp; sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành, các địa phương, đơn vị và sự quan tâm ủng hộ của nhân dân, ngành Kiểm tra Đảng đã kế thừa, phát huy những thành tích, kết quả, những kinh nghiệm quý, cách làm hay từ nhiệm kỳ Đại hội XII, nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao với chất lượng, hiệu lực, hiệu quả ngày càng được nâng lên, góp phần giữ vững kỷ cương, kỷ luật, tăng cường đoàn kết, thống nhất trong Đảng, tạo đồng thuận trong xã hội, góp phần ngăn chặn có hiệu quả sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến," "tự chuyển hóa;" đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước.

Hội nghị đã có nhiều ý kiến đóng góp tâm huyết, trách nhiệm, sát với tình hình thực tiễn để bổ sung, làm rõ thêm nhiều vấn đề; nêu thêm những kinh nghiệm, cách làm tốt, kiến nghị, đề xuất các giải pháp nhằm đẩy mạnh hơn nữa công tác kiểm tra, giám sát trong thời gian tới.

Không có “vùng cấm,” không có ngoại lệ

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, thay mặt Ban Bí thư, ông Võ Văn Thưởng chúc mừng, biểu dương những thành tích mà các cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp đã đạt được trong công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng năm 2021.

Năm 2021 có nhiều sự kiện và hoạt động quan trọng của Đảng và đất nước. Bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cấp ủy, toàn ngành kiểm tra đã phát huy tinh thần đoàn kết, chủ động, quyết tâm cao, nỗ lực lớn hoàn thành một khối lượng lớn công việc, đạt nhiều kết quả quan trọng, đóng góp tích cực vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và thành tựu chung của đất nước.

Trong đó nổi bật là cùng với việc triển khai nghiên cứu, học tập, quán triệt và tuyên truyền Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; xây dựng, ban hành chương trình hành động thực hiện Nghị quyết về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng, các cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp đã tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn công tác kiểm tra, có nhiều đổi mới, chủ động, kịp thời hơn, bám sát tình hình thực tiễn và yêu cầu công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

Ủy ban kiểm tra các cấp đã tích cực đóng góp vào công tác đấu tranh, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử lý nhiều tổ chức đảng, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, vi phạm quy định của Đảng và pháp luật Nhà nước.

Cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã tham mưu cho Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản quan trọng về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng như Quy chế làm việc của Ủy ban kiểm tra Trung ương khóa XIII, Quy định về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng; Quy định về những điều đảng viên không được làm...

Ủy ban kiểm tra các cấp tham mưu cho cấp ủy cùng cấp sửa đổi, bổ sung, ban hành các quy định, quy chế, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát phù hợp với điều kiện thực tiễn địa phương, đơn vị; chủ động tập huấn, phổ biến, quán triệt cho đội ngũ cán bộ kiểm tra nội dung các văn bản về công tác kiểm tra, giám sát.

Cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp đã chủ động triển khai thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng; lựa chọn những vấn đề trọng tâm, trọng điểm, những đối tượng, lĩnh vực, địa bàn nhạy cảm, phức tạp, dễ phát sinh vi phạm, những vấn đề cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm để tập trung kiểm tra, giám sát; kết luận, làm rõ nhiều vi phạm, trên cơ sở đó quyết định hoặc đề nghị thi hành kỷ luật nghiêm minh các tổ chức, cá nhân vi phạm, kịp thời công khai kết quả xử lý trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Theo Báo cáo của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, năm 2021, cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra các cấp đã tiến hành kiểm tra gần 13 vạn tổ chức đảng và hơn 56 vạn đảng viên; giám sát hơn 6 vạn tổ chức đảng và hơn 16 vạn đảng viên; thi hành kỷ luật hơn 240 tổ chức đảng và hơn 2 vạn đảng viên… Các nội dung này đều tăng hơn so với năm 2020.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã khẩn trương, quyết liệt kiểm tra, kết luận rõ nhiều vụ việc khó, phức tạp trong lĩnh vực y tế, giáo dục, dự án đầu tư, quản lý xăng dầu, mua sắm vật tư quốc phòng; phòng chống buôn lậu...; qua đó, xem xét, kỷ luật nhiều tập thể, cá nhân vi phạm và đề nghị Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thi hành kỷ luật những đảng viên và tổ chức đảng vi phạm, trong đó có cả các đồng chí là Ủy viên Trung ương Đảng, tướng lĩnh trong lực lượng vũ trang, cán bộ đương chức, nghỉ hưu; làm nghiêm từ trên xuống dưới, không có “vùng cấm,” không có ngoại lệ, góp phần răn đe, cảnh tỉnh, được dư luận đồng tình, đánh giá cao.

Nhìn chung, quá trình xem xét, xử lý các vụ việc, các cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp bảo đảm công minh, chính xác, kịp thời, “thấu tình, đạt lý.” Cho đến nay, các vụ việc đã xử lý kỷ luật, thì khiếu nại về mức kỷ luật chiếm tỷ lệ rất thấp. Nhiều địa phương, đơn vị sau kiểm tra đã quyết tâm khắc phục vi phạm, các phong trào của địa phương, đơn vị có nhiều chuyển biến, mang lại kết quả rõ rệt.

Thường trực Ban Bí thư đánh giá đây là tín hiệu rất đáng mừng, đúng với phương châm của công tác kiểm tra, giám sát là để “chữa lành vết thương” và “trị bệnh, cứu người.”

Bên cạnh những kết quả, thành tích đạt được, với tinh thần thẳng thắn, nghiêm túc, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng đã nêu ra những hạn chế, thiếu só trong công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Một số cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu cấp ủy chưa coi trọng đúng mức công tác kiểm tra, giám sát; chưa kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo và trực tiếp thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát.

Ủy ban kiểm tra cùng cấp cũng chưa mạnh dạn, chủ động tham mưu, đề xuất với cấp ủy về công tác kiểm tra, nhất là việc kiểm tra những vụ việc sai phạm đã rõ. Vẫn còn một số ủy ban kiểm tra tỉnh ủy chưa thực hiện kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới hoặc đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm.

Việc xác định nội dung chương trình kiểm tra, giám sát của một số cấp ủy, tổ chức đảng còn dàn trải, chưa thực sự đi vào các lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm, dễ nảy sinh tiêu cực hoặc những vấn đề bức xúc ở địa phương, cơ quan, đơn vị. Công tác kiểm tra, giám sát ở nhiều địa phương, đơn vị, nhất là cấp huyện, cơ sở chuyển biến chưa mạnh; chưa kiểm tra được các vụ việc có tính chất điển hình.

Một số địa phương, đơn vị tiến hành kiểm tra, giám sát còn mang tính hình thức, chưa quyết liệt; hiệu lực, hiệu quả thấp, chưa đủ sức răn đe; vẫn còn tình trạng nể nang, né tránh, đùn đẩy, trông chờ vào sự chỉ đạo của cấp ủy và ủy ban kiểm tra cấp trên, bị động trước sự việc xảy ra; nhiều vi phạm xảy ra từ lâu nhưng không được phát hiện; công tác kiểm tra còn phụ thuộc vào thông tin từ đơn thư tố cáo, khiếu nại, dư luận, phản ánh hoặc chỉ kiểm tra khi các vi phạm đã rõ, đối tượng vi phạm đã tự nhận khuyết điểm, vi phạm đã được cơ quan điều tra kết luận...

Nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng

Phân tích những thời cơ, thuận lợi cũng như khó khăn, thách thức trong nước và thế giới năm 2022, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng nêu rõ, để nâng cao bản lĩnh, uy tín, năng lực lãnh đạo đất nước, Đảng ta phải tiếp tục đẩy mạnh và đưa công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng lên mức độ cao hơn, gắn liền với xây dựng hệ thống chính trị; phòng, chống tham nhũng gắn liền với chống tiêu cực; ngăn chặn, đầy lùi gắn liền với kiên quyết xử lý nghiêm các biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến,” “tự chuyển hóa.”

Trong quá trình này, công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng có vị trí, vai trò rất quan trọng và phải được tiến hành mạnh mẽ, thường xuyên, liên tục, kiên quyết hơn, mạnh mẽ hơn, hiệu quả cao hơn nữa.

Nhấn mạnh thời gian tới, các cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra các cấp phải tiếp tục nhận thức đầy đủ và sâu sắc hơn nữa vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát kỷ luật đảng, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng nêu rõ: Kiểm tra, giám sát là một bộ phận quan trọng của công tác xây dựng Đảng; một chức năng lãnh đạo của Đảng, là nhiệm vụ của toàn Đảng. Lãnh đạo mà không kiểm tra coi như không lãnh đạo. Mọi tổ chức đảng và đảng viên đều bình đẳng và đều phải chịu sự kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng, “không có vùng cấm,” “không có ngoại lệ.”

Thường trực Ban Bí thư yêu cầu mỗi tổ chức đảng từ Trung ương đến cơ sở, mỗi đảng viên dù giữ chức vụ lãnh đạo cao hay thấp đều phải khép mình vào kỷ luật, kỷ cương của Đảng. Kỷ luật, kỷ cương của Đảng là sức mạnh, là một trong những yếu tố quyết định, bảo đảm cho Đảng hoàn thành sứ mệnh cầm quyền, lãnh đạo hệ thống chính trị và xã hội.

Cùng với việc tiếp tục nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Kết luận số 21-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, Thường trực Ban Bí thư nêu rõ các cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp phải tập trung nghiên cứu, học tập, triển khai thực hiện hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quy định của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát khả thi, phù hợp với điều kiện, tình hình của địa phương, đơn vị.

Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, tạo sự thống nhất cao về ý chí và hành động trong toàn Đảng và xã hội, trước hết là trong cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể về công tác kiểm tra đảng, nhằm giữ vững kỷ luật, kỷ cương trong Đảng; đẩy mạnh đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực; kiên quyết, kiên trì đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến," "tự chuyển hóa" trong nội bộ, với phương châm: giám sát phải mở rộng để phát hiện, nhắc nhở, cảnh báo, phòng ngừa xảy ra vi phạm từ sớm, từ xa, không để khuyết điểm, vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn, kéo dài và lan rộng; xử lý kỷ luật phải nghiêm minh, kịp thời, không có “vùng cấm”, không có ngoại lệ.

Đồng thời Thường trực Ban Bí thư yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng và người đứng đầu phải tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra cấp dưới thực hiện công tác kiểm tra, giám sát. Việc xác định phương hướng, nhiệm vụ công tác kiểm tra phải bám sát yêu cầu nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị trong từng thời kỳ.

Thực hiện đồng bộ giữa kiểm tra và giám sát, chú trọng những địa bàn, lĩnh vực dễ nảy sinh vi phạm. Tập trung kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên chấp hành quy định về những điều đảng viên không được làm; việc thực hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu; tổ chức đảng, người đứng đầu, cán bộ chủ chốt để xảy ra tham nhũng, tiêu cực; những nơi mất đoàn kết nội bộ, vi phạm nguyên tắc, quy định của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ; những nơi có nhiều vụ, việc khiếu kiện, phức tạp, kéo dài, gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm phải kịp thời kiểm tra, kết luận rõ ràng, chính xác, khách quan và khắc phục triệt để, nhất là thu hồi tài sản do vi phạm mà có. Phát huy vai trò, trách nhiệm của các ban đảng trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra các nội dung công tác thuộc lĩnh vực mình phụ trách. Mỗi địa phương, ngành, lĩnh vực cần nghiên cứu, lựa chọn một vài vụ việc điển hình để tập trung chỉ đạo thực hiện làm rõ - Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng nêu rõ.

Đồng thời tiếp tục xây dựng và hoàn thiện các quy định của Đảng, Nhà nước theo hướng tăng cường trách nhiệm, đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Tập trung hoàn hiện cơ chế kiểm tra, giám sát đối với việc thực thi quyền lực của người có chức, có quyền; xây dựng Chiến lược kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2030.

Khuyến khích và bảo vệ cán bộ, đảng viên, người đứng đầu dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì sự phát triển của đất nước. Phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa ủy ban kiểm tra và các cơ quan thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị-xã hội, truyền thông, báo chí và nhân dân đối với công tác kiểm tra, giám sát.

Để đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác kiểm tra đảng trong tình hình hiện nay, điều kiện tiên quyết được Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh là phải tiếp tục nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ kiểm tra; đồng thời phải coi trọng kiểm soát quyền lực trong công tác kiểm tra.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương sớm tham mưu cho Bộ Chính trị ban hành Quy định về kiểm soát quyền lực phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, trong công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng và hoạt động thanh tra, kiểm toán./.