Động lực tăng trưởng từ hành lang kinh tế phía Tây

Tháng 11/2024, Đông Triều chính thức trở thành thành phố thứ 5 của tỉnh, góp thêm động lực để Quảng Ninh khai thác hiệu quả tuyến hành lang kinh tế phía Tây, hiện thực hóa không gian phát triển theo quy hoạch. Với vai trò được xác định là trung tâm liên kết vùng, Quảng Ninh tiếp tục ưu tiên nguồn lực nhằm đồng bộ hóa hạ tầng cho khu vực động lực mới này.

Dù nằm tại vị trí trung tâm, kết nối các địa phương phát triển bậc nhất miền Bắc như Hải Phòng, Hạ Long, Hải Dương… tuy nhiên nhìn lại những năm về trước, khu vực phía Tây của tỉnh chưa khai thác hiệu quả lợi thế trung tâm liên kết vùng. TX Quảng Yên, vốn sở hữu nhiều tiềm năng, lợi thế, là trung tâm kết nối vùng, đô thị ven biển với trên 200 năm xây dựng và phát triển nhưng cơ hội phát triển ít vì xa tuyến giao thông chính là Quốc lộ 18, hạ tầng giao thông đơn sơ kết nối với khu vực bằng các tuyến tỉnh lộ nhỏ hẹp, xuống cấp và hệ thống phà lạc hậu, mất nhiều thời gian di chuyển. Đông Triều dù là cửa ngõ của tỉnh, gắn liền với cội nguồn nhà Trần - một trong những triều đại vang danh trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, song hạ tầng giao thông chưa thuận tiện, việc phát triển kinh tế, giao thương thương mại, dịch vụ gặp rất nhiều khó khăn. Điều này đã kìm hãm kinh tế khu vực phát triển, thiếu tính hấp dẫn trong thu hút đầu tư.

Xuất phát từ yêu cầu thực tế cho định hướng phát triển mới, bám sát các quy hoạch, tổ chức không gian lãnh thổ của tỉnh, cụ thể hóa quy hoạch xây dựng hành lang kinh tế phía Tây trở thành cửa ngõ, trung tâm kinh tế, trung tâm cảng biển, du lịch văn hóa - tâm linh… Quảng Ninh đã ưu tiên đầu tư cho khu vực này với kỳ vọng tạo động lực phát triển, đầu tàu kinh tế, tăng trưởng của tỉnh.

Theo đó, ngay sau khi cầu Bạch Đằng, trục cao tốc dọc tỉnh hình thành, chọn Quảng Yên là cửa ngõ mới của tỉnh, Quảng Ninh đã ưu tiên nguồn lực để đầu tư chuỗi hạ tầng giao thông mới kết nối khu vực phía Tây, như: Các nút giao Đầm Nhà Mạc, Hạ Long Xanh, tuyến đường ven sông nối cao tốc Hạ Long - Hải Phòng đi qua TP Uông Bí và kết nối TP Đông Triều, đồng hành cùng TP Hải Phòng xây dựng cầu Bến Rừng, Lại Xuân thay cho phương thức vận chuyển bằng phà trước đây.

Kỳ họp thứ 22, HĐND tỉnh khóa XIV vừa qua, Quảng Ninh tiếp tục quyết định chủ trương đầu tư dự án cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 327 nối 2 thành phố du lịch tâm linh của tỉnh là Đông Triều và Uông Bí, thúc đẩy phát triển du lịch văn hóa, tâm linh, tạo động lực để phát triển kinh tế - xã hội gắn với gìn giữ cảnh quan, bảo vệ môi trường…

Có thể thấy, sự quan tâm, dành nguồn lực ưu tiên cho khu vực hành lang kinh tế phía Tây của tỉnh trong giai đoạn vừa qua là rất lớn. Các dự án giao thông đầu tư mới với giá trị hàng nghìn tỷ đồng là những công trình mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng, không chỉ tăng cường kết nối liên vùng, mà còn tạo động lực cho sự phát triển đột phá về thu hút đầu tư, tăng năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Việc Quảng Ninh ưu tiên đầu tư cho hành lang kinh tế phía Tây đã góp phần biến khu vực rộng lớn, sở hữu nhiều tiềm năng này phát triển mạnh mẽ, hạ tầng đồng bộ, hiện đại. Hạ tầng giao thông được đầu tư đã đưa khu vực trở thành trung tâm kết nối vùng, các công trình giao thông đã trở thành những tuyến đường “xương sống”, huyết mạch nhất dẫn dắt các nhà đầu tư vào địa bàn. Đây cũng là khu vực sở hữu nhiều KCN nhiều nhất tỉnh tới thời điểm này với hơn 100 nhà đầu tư thứ cấp đến từ 13 quốc gia hoạt động sản xuất, kinh doanh. Hiện "làn sóng" đầu tư về khu vực hành lang kinh tế phía Tây vẫn tiếp tục tăng cao với nhiều dự án triệu đô.

Cùng với việc sở hữu vị trí địa lý trung tâm, nằm trong hành lang kinh tế phát triển của miền Bắc Việt Nam khi kết nối kinh tế, thương mại, dịch vụ với các KKT ven biển như Vân Đồn, Cát Hải, Thái Bình và các trung tâm công nghiệp chế biến, chế tạo như Bắc Ninh, Bắc Giang... thì việc quan tâm, đầu tư hạ tầng, ưu tiên phát triển cho hành lang kinh tế phía Tây cũng là điều kiện quan trọng để Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, bổ sung KKT ven biển Quảng Yên diện tích 13.303ha, bao gồm các khu đô thị phức hợp, công nghiệp, công nghệ cao tại TP Uông Bí và TX Quảng Yên vào các KKT ven biển Việt Nam; động lực để TX Đông Triều trở thành thành phố thứ 5 của tỉnh vào đầu tháng 11/2024 vừa qua; trở thành điểm nối quan trọng của trục cao tốc phía Đông kết nối hàng loạt KCN, các đô thị, trung tâm nối liền 3 sân bay quốc tế (Nội Bài, Cát Bi, Vân Đồn) và hệ thống các cảng biển quốc tế, tạo ra một vùng kinh tế rộng lớn. 

Việc ưu tiên đầu tư, phát triển tuyến hành lang kinh tế phía Tây còn góp phần quan trọng trong phát huy dư địa đất đai, kiến tạo cảnh quan - kiến trúc công trình mang dấu ấn bản sắc địa phương để phục vụ cho phát triển du lịch khi kết nối các quần thể di tích, danh thắng Yên Tử, Nhà Trần, làm cơ sở để UNESCO công nhận quần thể di tích danh thắng Yên Tử là di sản thế giới, di sản thế giới thứ 2 tỉnh Quảng Ninh sở hữu... từng bước cụ thể hóa Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Chính phủ phê duyệt, giúp Quảng Ninh phát huy hiệu quả vùng đất trung tâm liên kết vùng, là động lực để tỉnh khẳng định vai trò cực tăng trưởng toàn diện của khu vực phía Bắc.