Động thái cảnh báo của Trung Quốc trước khi ông Trump nhậm chức

Quyết định của Trung Quốc trong tuần này về việc áp đặt các biện pháp trừng phạt một số công ty quốc phòng lớn của Mỹ được xem là cảnh báo trước thềm lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Donald Trump.

Theo tờ The Hill, động thái nhằm vào các nhà thầu quốc phòng Raytheon, Boeing, General Dynamics và Lockheed Martin làm gia tăng căng thẳng Mỹ - Trung khi ông Trump bước vào nhiệm kỳ thứ hai, mặc dù các chuyên gia cho rằng động thái khó có thể ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận của các công ty này.

Các công ty trên chủ yếu nhà sản xuất vũ khí, bao gồm Lockheed Martin, General Dynamics và Raytheon, vốn đã ít giao dịch với Trung Quốc vì luật pháp Mỹ cấm bán tất cả các mặt hàng quân sự cho Bắc Kinh trừ khi tổng thống đương nhiệm miễn trừ lệnh cấm.

Mặc dù các công ty này có các bộ phận không liên quan đến vũ khí, nhưng đây không phải là trọng tâm hoạt động kinh doanh, khiến các lệnh trừng phạt gần đây của Trung Quốc chủ yếu mang tính tượng trưng. Theo ông Bill Reinsch, một cựu quan chức Bộ Thương mại, nhận định: "Tôi nghĩ đó là lý do tại sao họ làm điều đó, đó là một lời cảnh cáo".

Ông cho rằng đây là những điều được đưa ra để nhắc nhở chính quyền hiện tại và chính quyền tiếp theo rằng Trung Quốc có rất nhiều ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng và họ có rất nhiều ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu.

Ông nói thêm: "Đó là một tín hiệu cho thấy Trung Quốc có thể gây khó khăn cho Mỹ, giống như Mỹ có thể gây khó khăn cho họ".

Tuần trước, Bắc Kinh đã thêm 28 công ty Mỹ vào danh sách kiểm soát xuất khẩu để "bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia" và cấm xuất khẩu các mặt hàng phục vụ cả mục đích dân sự và quân sự.

Trung Quốc cũng thêm 10 công ty vào danh sách các thực thể không đáng tin cậy vì bán vũ khí cho Đài Loan. Bộ thương mại Trung Quốc cho biết 10 công ty này bị cấm mọi hoạt động nhập khẩu và xuất khẩu liên quan đến Trung Quốc và thực hiện các khoản đầu tư mới vào nước này, đồng thời các giám đốc điều hành cấp cao của các công ty sẽ bị từ chối giấy phép lao động.

Công ty mẹ của Raytheon là RTX từ chối bình luận về các lệnh trừng phạt của Trung Quốc, trong khi Boeing và General Dynamics không trả lời yêu cầu từ The Hill.

Trong một tuyên bố, người phát ngôn của Lockheed Martin nói với tờ The Hill rằng công ty tuân thủ chặt chẽ chính sách của chính phủ Mỹ liên quan đến việc tiến hành kinh doanh với các chính phủ nước ngoài.

Bắc Kinh ngày càng trở nên quyết liệt hơn đối với các công ty Mỹ khi ông Trump chuẩn bị bước vào nhiệm kỳ thứ hai vào ngày 20/1. Ông Trump đã nhiều lần tuyên bố sẽ áp đặt các lệnh trừng phạt và thuế quan mới đối với Trung Quốc.

Vào cuối tháng 11/2024, ông cam kết sẽ áp đặt các mức thuế mới đối với hàng hóa từ Canada, Mexico và Trung Quốc thông qua một sắc lệnh hành pháp vào ngày đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai. Sắc lệnh này, nếu được thực hiện, sẽ tăng thêm 10% vào thuế quan hiện tại đối với các sản phẩm của Trung Quốc.

Bắc Kinh đã cấm xuất khẩu khoáng sản đất hiếm sang Mỹ và tuyên bố điều tra công ty chip máy tính của Mỹ là Nvidia - một phần của chiến dịch trả đũa kinh tế qua lại giữa hai nước. Cuộc ăn miếng trả miếng bắt đầu trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump sau khi ông tấn công Trung Quốc bằng một loạt thuế quan và hạn chế thương mại.

Chính quyền Tổng thống Biden đã bổ sung các biện pháp trừng phạt đối với các công ty Trung Quốc, gần đây nhất là vào đầu tháng 12/2024, khi họ thêm hơn 100 công ty vào danh sách hạn chế thương mại. Động thái này là một nỗ lực nhằm hạn chế khả năng của Bắc Kinh trong việc phát triển chip tiên tiến riêng cho thiết bị quân sự và trí tuệ nhân tạo (AI).