Qua quá trình nghiên cứu, khảo sát Bộ Chính trị đã ra Thông báo số 16-TB/TW ngày 07/7/2022 về thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, với tinh thần cầu thị, đổi mới, Quảng Ninh đã bắt tay xây dựng kế hoạch cụ thể và triển khai đến các địa phương. Hiện các địa phương trên địa bàn tỉnh đang tích cực rà soát lại đội ngũ cán bộ, công chức; lên phương án sắp xếp, bố trí cán bộ đảm bảo triển khai công việc hiệu lực, hiệu quả. Quảng Ninh cũng xác định dù tạm dừng thí điểm các mô hình theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, nhưng tỉnh vẫn tiếp tục thực hiện đổi mới, hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị giai đoạn mới với những mục tiêu cao hơn, đổi mới đồng bộ hơn, toàn diện hơn.

Sẵn sàng cho những yêu cầu mới

Huyện Tiên Yên là địa phương đi đầu của tỉnh Quảng Ninh trong thực hiện thí điểm các mô hình tổ chức mới và kiêm nhiệm chức danh.Ngay từ năm 2015, huyện đã triển khai thực hiện thí điểm nhất thể hóa chức danh Bí thư cấp uỷ đồng thời là Chủ tịch UBND, Trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy đồng thời là Trưởng phòng Nội vụ huyện; Chánh Văn phòng Huyện ủy đồng thời là Chánh Văn phòng HĐND và UBND huyện và tiến hành nhất Cơ quan Tổ chức - Nội vụ, Cơ quan Kiểm tra - Thanh tra huyện từ tháng 3/2018. Cùng với đó, huyện Tiên Yên cũng là một trong 2 địa phương của tỉnh thực hiện hợp nhất 3 văn phòng (Văn phòng Huyện ủy, Văn phòng UBND và Văn phòng HĐND) thành một Văn phòng cấp ủy và chính quyền huyện từ tháng 5/2019 đến nay.

Sau gần 5 năm thực hiện, từ tháng 8/2022, các cơ quan hợp nhất của Tiên Yên bắt tay vào việc chuẩn bị “chia nhà”, dừng thí điểm theo Thông báo số 16-TB/TW ngày 07/7/2022. Theo đánh giá của huyện, việc thực hiện các mô hình thí điểm đã làm tăng tính thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo, giúp cho việc chuyển tải chủ trương, đường lối của Đảng tới chính quyền nhanh hơn; tổ chức thực hiện đồng thuận và hiệu quả hơn, công tác tham mưu về công tác tổ chức cán bộ được kịp thời.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, Tiên Yên cũng như nhiều địa phương thực hiện các mô hình thí điểm cũng còn gặp những khó khăn nhất định. Bởi lẽ, đây đều là các mô hình mới, các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước chưa kịp thời điều chỉnh, cập nhật dẫn đến việc triển khai thực hiện nhiệm vụ còn gặp một số khó khăn nhất định. Bên cạnh đó, việc thực hiện nhất thể hóa chức danh, hợp nhất cơ quan đồng thời gắn với tinh giản bộ máy, biên chế, trong khi khối lượng công việc trong giai đoạn hiện nay ngày càng lớn, vì vậy, đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng, hiệu quả công việc; chế độ, chính sách dành cho đội ngũ cán bộ, công chức còn hạn chế.Trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện nhất thể hóa Bí thư cấp ủy đồng thời là Chủ tịch UBND có lúc xảy ra tình trạng quá tải trong công việc; một số đồng chí là thủ trưởng cơ quan hợp nhất, do phải thực hiện cả hai vai nên trong công tác tham mưu có lúc, có việc còn chậm tiến độ.Việc hợp nhất cơ quan chuyên trách, tham mưu, giúp việc của Huyện ủy với cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện chưa có trong tiền lệ; chế độ chính sách đãi ngộ tinh thần và vật chất đối với diện cán bộ đảm nhiệm chức danh kiêm nhiệm hoặc đồng thời đảm nhiệm 2 chức vụ người đứng đầu cơ quan, đơn vị hợp nhất còn bất cập, chưa tương xứng với chức vụ đảm rnhiệm chưa tạo ra sự công bằng giữa cống hiến và đãi ngộ.

Chính vì thế, đứng trước yêu cầu mới theo Thông báo số 16-TB/TW, huyện đã chủ động, nhanh chóng xây dựng phương án chia tách các cơ quanđã hợp nhất theo phương án tối ưu nhất.Cụ thể, ngày 31/8, Huyện ủy Tiên Yên đã xây dựng phương án số 01- PA/HU sắp xếp, tổ chức lại các cơ quan hợp nhất: Tổ chức – Nội vụ; Ủy ban Kiểm tra – Thanh tra; Văn phòng Huyện ủy, HĐND và UBND huyện theo Thông báo Kết luận số 16-TB/TW.

Theo đó, phương án mà huyện Tiên Yên xây dựng đảm bảo cơ sở, căn cứ pháp lý và chấp hành chủ trương chỉ đạo của Trung ương và tạo được sự thống nhất, đồng bộ về mô hình tổ chức bộ máy các cơ quan, đơn vị thuộc cấp huyện trong cả nước, thống nhất liên thông về cơ quan ngành dọc giữa cấp tỉnh – cấp huyện. Qua đó, giảm áp lực công việc, trách nhiệm cho người đứng đầu, tăng cường công tác kiểm soát về quyền, trách nhiệm, sự phối hợp, giữa người đứng đầu các đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ được giao.

Phương án sắp xếp lại mà Tiên Yên đưa ra dựa trên cơ sở tổng số biên chế được giao năm 2022 đảm bảo số lượng, cơ cấu hợp lý giữa các cơ quan sau khi tạm dừng mô hình. Mỗi cơ quan sau chia tách gồm 1 trưởng và không quá 2 cấp phó. Huyện cũng chọn cử, bổ nhiệm cán bộ có đủ phẩm chất chính trị, đạo đức, trình độ năng lực đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ. Đồng thời, đảm bảo tối đa chính sách cho cán bộ, ổn định tư tưởng cán bộ sau sắp xếp để phát huy ngay hiệu quả công việc; đảm bảo các điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ hoạt động của các cơ quan sau chia tách.

Đồng chí Vũ Nhật Quang, Thủ trưởng Cơ quan Kiểm tra – Thanh tra huyện Tiên Yên, cho biết: Năm 2022, Uỷ ban Kiểm tra – Thanh tra huyện được giao 8 biên chế, số biên chế hiện có mặt là 6. Theo phương án của huyện, sau khi chia tách, Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy sẽ có 4 biên chế công chức thuộc khối Đảng. Thanh tra huyện có 2 biên chế công chức thuộc khối chính quyền. Để đảm bảo số lượng người làm việc, phương án cũng đề xuất tăng thêm 2 biên chế cho 2 cơ quan, mỗi bên bổ sung cho 1 biên chế. Hiện nay, chúng tôi đang tham mưu với huyện quy chế làm việc của các cơ quan, trên cơ sở vẫn đảm bảo tất cả các chức năng, nhiệm vụ như trước khi hợp nhất. Về thời gian thực hiện, việc chia tách các cơ quan phải thông qua HĐND huyện. Dự kiến thời điểm tách là tháng 12/2022.

Thực hiện bài bản, khoa học, đảm bảo sự ổn định, tính kế thừa

Triển khai thực hiện Thông báo kết luận số 16-TB/TW, ngay trong tháng 8, Tỉnh ủy Quảng Ninh đã ban hành Kế hoạch số 197-KH/TU về việc triển khai thực hiện Thông báo kết luận số 16-TB/TW ngày 7/7/2022 của Bộ Chính trị về thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-Q/TW của Ban Chấp hành Trung ưong Đảng khóa XII. Quan điểm nhất quán của tỉnh là thực hiện sắp xếp, tổ chức lại các mô hình theo Thông báo kết luận số 16-TB/TW phải được làm bài bản, khoa học, đảm bảo sự ổn định, tính kế thừa, tổng thể, theo đúng quy định về phân cấp quản lý tổ chức, cán bộ. Tỉnh cũng yêu cầu các địa phương phải làm tốt công tác tư tưởng trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, giữ vững sự ổn định, đoàn kết, thống nhất trước, trong và sau khi thực hiện sắp xếp theo Thông báo kết luận số 16-TB/TW ngày 7/7/2022 của Bộ Chính trị. Việc rà soát, lựa chọn, bố trí cán bộ có chuyên môn, kinh nghiệm công tác phải phù hợp với vị trí việc làm mới của cơ quan sau sắp xếp, đáp ứng năng lực thực hiện nhiệm vụ, nhất là các vị trí then chốt của các cơ quan; đảm bảo cơ cấu, số lượng ủy viên ủy ban kiểm tra theo Quy định của Trung ương.

Đến hết ngày 31/8, có 13/13 địa phương cấp huyện trong tỉnh Quảng Ninh đã xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện và phương án sắp xếp lại tổ chức, bộ máy, biên chế, số lượng người hiện có của cơ quan Tổ chức-Nội vụ và Cơ quan ủy ban Kiểm tra-Thanh tra, Văn phòng Huyện ủy, HĐND, UBND huyện tại huyện Tiên Yên và Cô Tô theo mô hình chung của hệ thống chính trị, đồng thời, tiếp tục chỉ đạo rà soát, sơ kết các mô hình địa phương đang thực hiện. Phương án sắp xếp lại tổ chức bộ máy theo Thông báo kết luận số 16 của các địa phương đều gắn chặt với đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, cải tiến lề lối làm việc, cải cách hành chính, tăng cường thực hiện phân công kiêm nhiệm một số chức danh. Đồng thời, thực hiện đúng lộ trình tinh giản biên chế theo chỉ đạo chung gắn với cơ cấu lại, sắp xếp theo vị trí việc làm, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, nhất là người đứng đầu và cán bộ lãnh đạo, quản lý có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, có kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, đặc biệt là đối với Cơ quan Ủy ban Kiểm tra và Thanh tra cấp huyện.

Cùng với Tiên Yên, hiện nay, các địa phương trong tỉnh đều tích cực, chủ động, xây dựng các phương án sắp xếp lại bộ máy theo Thông báo kết luận số 16-TB/TW.  Đối với TP Móng Cái, khi có Quyết định của cấp có thẩm quyền về việc tạm dừng thực hiện mô hình Cơ quan Tổ chức – Nội vụ, Cơ quan Ủy ban Kiểm tra – Thanh tra thành phố, Ban Thường vụ Thành ủy cũng nhanh chóng xây dựng các phương án sau khi chia tách. Đồng thời, chỉ đạo xây dựng Đề án vị trí việc làm của các cơ quan sau khi tổ chức lại; thẩm định và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định để làm cơ sở cho việc sử dụng, đề xuất tuyển dụng và quản lý cán bộ, công chức. 

Đồng chí Hoàng Bá Nam, Bí thư Thành ủy TP Móng Cái, cho biết: Sau khi Bộ Chính trị ban hành Thông báo số 16-TB/TW, Ban Thường vụ Thành ủy Móng Cái đã chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, khối MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức tuyên truyền, quán triệt các nội dung của Thông báo đến toàn thể cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động của cơ quan, tổ chức, đơn vị với hình thức phù hợp, linh hoạt. Đó là thông qua sinh hoạt chi bộ, họp cơ quan, hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm... Thành ủy cũng chỉ đạo nắm tình hình, tư tưởng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động và dư luận nhân dân sau khi quán triệt Thông báo số 16-TB/TW. Đến nay, địa phương chưa phát hiện những vấn đề, ý kiến trái chiều liên quan đến tình hình tư tưởng đội ngũ cán bộ, đảng viên khi triển khai thực hiện Thông báo số 16-TB/TW.

Cũng theo đồng chí Hoàng Bá Nam, khi thực hiện tách các cơ quan, địa phương nhất quán quan điểm vẫn giữ được tổ chức bộ máy biên chế, không có sự xáo trộn, tất cả mọi việc vẫn phải đảm bảo vận hành trơn tru. Việc sắp xếp tổ chức phải đảm bảo tính tổng thể, vừa phù hợp với quy hoạch, vừa phù hợp với năng lực của từng cán bộ, phù hợp với yêu cầu tình hình mới, đảm bảo công khai, minh bạch.

Đây cũng là quan điểm thống nhất của Quảng Ninh trong quá trình thực hiện Thông báo số 16-TB/TW ngày 7/7/2022 của Bộ Chính trị kết luận về việc thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII; Kết luận số 40-KL/TW ngày 18/7/2022 của Bộ Chính trị về nâng cao hiệu quả công tác quản lý biên chế của hệ thống chính trị giai đoạn 2022 – 2026. Tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo các địa phương rà soát, xây dựng phương án dự kiến sắp xếp tổ chức bộ máy biên chế thời gian tới đảm bảo trong quá trình thực hiện giữ vững sự ổn định, đoàn kết, thống nhất, nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện mọi nhiệm vụ chính trị trong giai đoạn hiện nay. Khi sắp xếp lại các mô hình tổ chức bộ máy cần bám sát nguyên tắc phân cấp, quản lý và tổ chức cán bộ để tổ chức bộ máy, chức năng nhiệm vụ gắn với biên chế, con người cụ thể, gắn với vị trí việc làm đảm bảo năng lực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Minh Thu - Lan Anh - Bảo Bình

Bài 3: Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện tổ chức bộ máy hệ thống chính trị