Duy trì tốc độ thu ngân sách trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính

Hết tháng 4/2025, tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN) trên địa bàn tỉnh cơ bản đạt tiến độ thu bình quân, với số ước thực hiện đạt 18.484 tỷ đồng. Đây là con số ấn tượng trong bối cảnh toàn tỉnh đang tập trung thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức, bộ máy theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương.

Hết tháng 4/2025, tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN) trên địa bàn tỉnh cơ bản đạt tiến độ thu bình quân, với số ước thực hiện đạt 18.484 tỷ đồng, trong đó thu từ hoạt động XNK trên địa bàn đạt 5.697 tỷ đồng, bằng 69% kịch bản 6 tháng, bằng 32% dự toán năm Trung ương giao, bằng 32% dự toán năm tỉnh giao; thu nội địa ước thực hiện đạt 12.784 tỷ đồng, bằng 65% kịch bản 6 tháng, tăng 2% so với cùng kỳ, bằng 34% dự toán năm Trung ương giao, bằng 32% dự toán năm tỉnh giao. Đặc biệt, nguồn thu ngân sách bền vững từ thuế, phí được đảm bảo tiến độ, với 12.066 tỷ đồng, bằng 35% dự toán, tăng 3% so với cùng kỳ 2024; Cục thuế và các địa phương đều đảm bảo tiến độ thu từ thuế, phí. Trong 16 khoản thu, chỉ có 2 khoản thu không đạt tốc độ thu bình quân, đó là thu thuế bảo vệ môi trường và thu khác ngân sách.

Có được kết quả đó, ngay từ đầu năm, Cục Thuế tỉnh (nay là Cục Thuế khu vực III) đã phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, địa phương của tỉnh triển khai các biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ các điểm nghẽn trong thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh cho doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh cá thể, đặc biệt là hỗ trợ đối với các nhóm ngành nghề tạo ra giá trị gia tăng cao, số thu NSNN lớn, như sản xuất công nghiệp, khu vực dịch vụ, nông - lâm nghiệp..., từ đó tạo ra nguồn thu lớn trong những tháng đầu năm 2025.

Chỉ tính riêng trong nhóm ngành công nghiệp (than, điện, xi măng, chế biến, chế tạo), số thu thuế, phí từ nhóm này chiếm ưu thế so với các nhóm ngành khác trong tỉnh. Chỉ số sản xuất công nghiệp 4 tháng ước tăng 14,01%, trong đó ngành chế biến, chế tạo giữ vai trò chủ lực trong tăng trưởng công nghiệp với chỉ số tăng 28,03% so với cùng kỳ; chỉ số sản xuất ngành khai khoáng ước tăng 5,4% so với cùng kỳ; chỉ số sản xuất phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hòa không khí tăng 3,33% so với cùng kỳ; sản lượng điện sản xuất ước tăng 3,5% so với cùng kỳ 2024.

Theo phân tích của các cơ quan chuyên môn, khoảng cuối quý II và đầu quý III/2025 khi toàn tỉnh thực hiện việc chấm dứt hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện và sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sẽ có những ảnh hưởng đến quá trình triển khai các biện pháp tăng thu NSNN. Từ đó, các cấp, các ngành ngay từ bây giờ phải sớm có kế hoạch điều chỉnh, bổ sung và biện pháp điều hành thu, chi ngân sách phù hợp với mô hình mới.

Trước mắt, các địa phương căn cứ hướng dẫn của Bộ Tài chính, UBND tỉnh, Sở Tài chính, khẩn trương thực hiện công tác quyết toán ngân sách cấp xã, cấp huyện để làm căn cứ quyết toán ngân sách cấp tỉnh (trước ngày 30/6). Đồng thời, các địa phương thực hiện đối chiếu tình hình quản lý, sử dụng dự toán NSNN năm 2025 để thực hiện điều chỉnh dự toán khi thực hiện sáp nhập các xã và thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp; thực hiện ngay việc bàn giao, tiếp nhận tài sản công, trụ sở làm việc, rà soát xây dựng lại tiêu chuẩn, định mức, diện tích, thiết bị chuyên dùng và xe ô tô theo hướng dẫn của Bộ Tài chính và Sở Tài chính.

Về lâu dài, các sở, ngành có liên quan cần chủ động, sớm tham mưu cho cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án, kế hoạch, giao chỉ tiêu thu cho các xã, phường sau thực hiện sắp xếp, góp phần duy trì, ổn định tình hình thu ở từng địa bàn cụ thể, tuyệt đối không để ngắt quãng, ách tắc, khó khăn trong triển khai, góp phần đảm bảo số thu năm 2025 phải đạt trên 57.300 tỷ đồng.

Ngoài nhiệm vụ triển khai thu NSNN, các sở, ngành và các địa phương khẩn trương tổng hợp, rà soát các dự án do cấp huyện, cấp xã làm chủ đầu tư. Đối với các dự án hoàn thành nhưng chưa quyết toán, khẩn trương thực hiện quyết toán dự án và thanh toán dứt điểm các nguồn vốn, không để phát sinh nợ đọng, thực hiện tất toán tài khoản theo quy định trước ngày 31/5/2025. Đối với các dự án, công trình không thể hoàn thành trước khi kết thúc hoạt động của cấp huyện (dự kiến 30/6/2025) phải lập danh mục, xác định khối lượng hoàn thành của từng dự án, đối chiếu công nợ, tạm ứng, nguồn vốn; đảm bảo hoàn thành việc bàn giao các ban quản lý dự án đầu tư cấp huyện về các ban quản lý dự án cấp tỉnh.