Giải quyết KNTC liên quan đến chuyển đổi mô hình chợ: Kinh nghiệm từ thực tiễn

Theo đánh giá của Ban Tiếp công dân Trung ương, Quảng Ninh là một trong những điển hình trong giải quyết KNTC liên quan đến chuyển đổi mô hình chợ.[links()]

Quá trình thực hiện chuyển đổi mô hình quản lý, vị trí, quy mô chợ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh trong những năm qua đã được đông đảo nhân dân và các hộ tiểu thương ủng hộ. Đa số các chợ sau chuyển đổi đã đi vào hoạt động, phát huy tốt hiệu quả sau đầu tư, không phát sinh KNTC. Tuy nhiên, ở một số địa phương do nhiều nguyên nhân khác nhau, quá trình thực hiện chuyển đổi dẫn đến phát sinh KNTC, trong đó tập trung một số nội dung chủ yếu như: Không đồng ý chuyển sang kinh doanh tại chợ mới do chuyển đổi mô hình quản lý, chủ đầu tư không công khai, minh bạch cơ chế, sắp xếp vị trí kinh doanh (chợ Minh Thành, TX Quảng Yên; chợ trung tâm Hải Hà, huyện Hải Hà); không đồng ý chuyển vị trí chợ (chợ Cốc, TX Quảng Yên; chợ Cột 5, chợ đêm Hạ Long, TP Hạ Long); kiến nghị việc bố trí ngành hàng không phù hợp (chợ Hạ Long II, chợ Cái Dăm, TP Hạ Long)...

Các gian hàng tại Chợ đêm Hạ Long, phường Bãi Cháy, TP Hạ Long, đến nay đã hoạt động ổn định.

Đa số các vụ việc KNTC liên quan đến chuyển đổi mô hình chợ đều là những đoàn đông người, thái độ bức xúc, gay gắt; thậm chí có hành vi quá khích như: Tập trung đông người tại trụ sở cơ quan Đảng và chính quyền cấp huyện, tỉnh, Trụ sở Tiếp công dân Trung ương; đập phá tài sản tại cơ quan hành chính cấp huyện; hò hét, căng biểu ngữ, khẩu hiệu phản đối... Với quan điểm giải quyết KNTC liên quan đến chuyển đổi mô hình chợ thuộc thẩm quyền của cấp huyện, cấp tỉnh chỉ giám sát chứ không làm thay việc nên tỉnh đã yêu cầu các địa phương phải chủ động, nêu cao tinh thần trách nhiệm trong giải quyết. Cùng với đó, tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành phối hợp cùng chính quyền địa phương vào cuộc, phân tích những nội dung kiến nghị, khiếu nại của các hộ tiểu thương để từ đó có hướng đi và biện pháp xử lý phù hợp.

Theo đó, nhiều giải pháp đã được thực hiện đồng bộ, như: Thanh tra việc chấp hành pháp luật của chủ đầu tư trong việc triển khai thực hiện dự án; kiên quyết chỉ đạo chủ đầu tư kịp thời tổ chức khắc phục những sai sót, tạo niềm tin và giảm bức xúc trong dân. Bên cạnh đó, các cơ quan chuyên môn, đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội cũng vào cuộc, tích cực tuyên truyền, vận động, đối thoại với các hộ tiểu thương. Thông qua đó, tìm hiểu làm rõ nguyên nhân sâu xa của việc KNTC để từ đó có biện pháp xử lý tận “gốc” vấn đề. Sau đối thoại với các hộ tiểu thương, tỉnh cũng yêu cầu chủ đầu tư phải tổ chức công khai, minh bạch về cơ chế chuyển đổi; bố trí sắp xếp các ngành hàng, điểm kinh doanh, quyền lợi và nghĩa vụ của các hộ sau khi chuyển sang chợ mới; thực hiện việc miễn giảm thuế, xây dựng lộ trình tăng phí hằng năm, đảm bảo hài hòa quyền lợi của nhà đầu tư và các hộ kinh doanh.

Đi đôi với những biện pháp tháo gỡ, trong quá trình giải quyết KNTC, các cơ quan chức năng kiên quyết xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi quá khích, xác định đối tượng cầm đầu để tổ chức tuyên truyền, vận động.

Du khách xem hàng tại Chợ đêm Hạ Long (phường Bãi Cháy, TP Hạ Long).

Bằng những giải pháp thiết thực, từ sau năm 2014, việc chuyển đổi mô hình quản lý, vị trí và quy mô chợ trên địa bàn tỉnh đã diễn ra thuận lợi, không còn phát sinh những đoàn khiếu kiện đông người. Chánh Thanh tra tỉnh Lê Văn Ánh cho biết: “Để hài hòa mối quan hệ giữa chủ đầu tư và tiểu thương là một việc làm rất khó khăn, cần có thời gian để tuyên truyền, vận động cả hai bên, tìm hiểu nguyên nhân chính làm phát sinh khiếu kiện để có biện pháp giải quyết. Thực tiễn giải quyết KNTC liên quan đến chợ đã để lại những kinh nghiệm quý giá, đó là phải làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến quy hoạch, cơ chế chính sách thực hiện; làm tốt công tác dân chủ ở cơ sở, công khai minh bạch trong tổ chức sắp xếp ngành hàng, vị trí điểm kinh doanh, giá thuê; xử lý nghiêm những trường hợp lợi dụng kiến nghị, KNTC để kích động người dân khiếu kiện, có hành động quá khích gây mất an ninh trật tự xã hội...”.

Thiện Phong - Trần Thanh